Externe schijf kapot

We hebben zowel hier als daar een laptop. Ik ben gewend om alles wat ik hier heb toegevoegd aan bestanden op mijn externe schijf te zetten en ze dan op mijn laptop in Nederland te kopiëren, zodat beide laptops ´up to date´ blijven. Vandaag lukt dat niet. De externe schijf kan niet gelezen worden en blijft gewoon als een dood nog na knipperend ding aan mijn laptop hangen.

Op de externe schijf staan de films uit mijn jeugd en die van mijn kinderen en de door mij gemaakte filmpjes. Die ben ik nu kwijt. Is dat erg? Nee, want mijn zoon heeft ook een externe schijf met al deze bestanden. Zelf heb ik ze eigenlijk niet nodig. Maar ik ga toch een andere externe schijf kopen in Nederland. Je went aan bepaalde hebbedingetjes.

Het is overigens heel relaxed om in de avond pas te reizen. Dat geeft ons de tijd om op ons gemak de koffertjes in te pakken. Geen stress. Ik ga nu even een omeletje bakken voor op de broodjes voor onderweg. Straks eten we onze laatste warme maaltijd hier en dan om 5 uur worden we beneden op de parkeerplaats opgehaald door Manolo, onze taxista. Tot in NL!!

Morgen naar Nederland

We maken de op één na laatste wandeling onder een schitterend heldere hemel. ´De vogels zijn blij,´ zegt Ahmad. Gefluit van vogels om ons heen in alle toonaarden. ´Het is lente,´ bevestig ik. Maar in Nederland zal het ook lente worden. ´Laten we in Nederland ook elke dag na het ontbijt blijven wandelen in de Uithof (het natuurgebied waar wij pal naast wonen),´ stel ik voor. Ik ben gewend geraakt aan onze ochtendwandelingen en wil ze niet meer missen.

Dag lief jagertje. We gaan jullie missen.
De plaatselijke motorwinkel is stalt weer de semana santa poppetjes en afbeeldingen uit in de etalage.

Op dit moment hoor ik Ahmad keuvelen met de loodgieter, die een nieuwe boiler aan het plaatsen is, hetzelfde model dat we eerder hadden. Het is een aardige en knappe man met een mooie bromstem die gezellig kan babbelen. Ik merk dat Ahmad het wel met hem kan vinden. Hij is goed aan het opletten hoe de man zijn werk doet. Zo leert hij weer wat bij.

De loodgieter is klaar met zijn werk en stopt de oude 90 liter boiler in de doos van de nieuwe om hem mee te nemen. ´Als nieuw,´ grapt hij. De loodgieter heeft gezien dat de oude boiler kapot gegaan is door kalkafzetting. Hij komt over een half uur terug om een apparaat (een soort filter, denk ik) te bevestigen dat de kalk zal tegenhouden in de toekomst.

Herinneringen aan sheikh Nazim

Vandaag heb ik nog niet geschreven in mijn weblog. Ik heb me voorgenomen elke dag wat neer te schrijven, ook al weet ik niet wat. Dat is voor mij ´oefenen voor het schrijverschap´. Het spreekt me aan wat veel schrijvers zeggen: dat je niet moet wachten op inspiratie maar gewoon moet gaan zitten voor je pc of je papier. Dan kijken wat er komt. Gisteren was ik bijvoorbeeld helemaal niet van plan om alles te schrijven wat ik toen schreef. Ik had een vaag plan in mijn hoofd, maar altijd schrijf ik anders en meer dan ik van plan was. Laten we kijken wat er vandaag gebeurt.

Gisteren dacht ik aan sheikh Nazim en wat hij voor mij heeft betekend in de jaren dat ik hem mocht meemaken als murshid (leraar). Ik ben al moslim vanaf 1 april 1978, maar ik was daarin lange tijd heel eenzaam. Hoewel mijn toenmalige man in naam ook moslim was, zijn voorvader was zelfs een heilige van wie het graf nog altijd wordt bezocht door bedevaartgangers in Kabul, deed hij weinig aan zijn geloof. Ik verrichtte alle rituelen in mijn eentje, het bidden en het vasten. Ik kende verder niet één moslim. Mensen zagen mij ook niet voor een moslim aan. Mijn familie begreep er niets van dat ik gekozen had voor een in hun ogen zo achterlijk geloof. Ze wisten er weinig van en het hielp niet als ik erover vertelde en met hun deelde wat het geloof voor mij betekende.

Toen ik wegliep uit het huwelijk en terecht kwam in Den Haag in 1993 bleef ik consequent moslim. Ook in Den Haag vond ik aanvankelijk geen aansluiting bij geloofsgenoten. Dat gebeurde pas in 1994, toen ik mijn jongste zoontje liet besnijden. In het ziekenhuis ontmoette ik een echtpaar (die ook een zoontje lieten besnijden) met wie ik contact bleef houden. Zij brachten me in aanraking met het soefisme en met sheikh Nazim. In de jaarwisseling van 1995/1996 woonde ik een zikr-bijeenkomst bij in Ridderkerk en daar deed ik bayat (eed van trouw) in de Naqhsbandi Tariqat (Tariqat=weg). Iemand deed een dua (smeekbede) waarin ik mij zo herkende dat ik in tranen uitbarstte. Alles viel voor mij op zijn plek. De reden waarom ik psychologie studeerde, hoe ik mij het leed van iedereen om me heen aantrok alsof alles mij aanging en de reden waarom ik me bekeerde tot de islam na het lezen van de Koran. Ik had me voorheen totaal niet herkend in medemoslims, maar in die voor mij belangrijke nacht herkende ik me wel in het streven van de broeders en zusters van deze soefigemeenschap (de Naqhsbandi). Toen had ik nog niet eens sheikh Nazim zelf ontmoet. Ik heb hem kort daarna wel gezien in een droom, evenals grandscheikh (de leermeester van sheikh Nazim) Abdullah Dagistani.

Ik zag sheikh Nazim pas in levende lijve in Engeland en in Duitsland, tijdens de ramadan. Sheikh Nazim, die toen ongeveer 70 jaar was, kwam in tijdens elke ramadan naar Duitsland of Engeland om met ons te bidden en zijn sohbets (lezingen uit het hart) te geven. Zijn lezingen raakten me telkens weer. Ik leerde heel veel. Elke keer ging ik na een paar dagen naar huis met een ´opgeladen batterij´. De jaren erna reisde ik regelmatig naar Engeland en Duitsland. Mijn jongste kinderen gingen mee. Toen sheikh Nazim ouder werd en niet meer reisde ging ik naar Cyprus (waar de sheikh woonde in zijn dargah in Lefke) om van hem te blijven leren.

Het allerlaatst dat ik in Cyprus was en sheikh Nazim nog heb mogen ontmoeten was dat met Ahmad in 2008.

Gisteren had ik het erover met Ahmad. ´Ik denk dat sheikh Nazim als een vader is geweest voor mij, zoals ik die niet eerder had.´ Ik was niet een murid (leerling) die constant in de rij stond om zijn hand te kussen. Het paste voor mij niet om dat te doen, hoe de andere murids me ook verzekerden dat ik dat juist wel moest doen, omdat ik zo de ´zegen´ zou krijgen. Ik geloofde niet in die idolatrie. Ik had zoveel respect voor sheikh Nazim dat ik het eerder passend vond om voor hem een kleine buiging te maken en netjes hem ruimte te geven om zijn weg te vervolgen. Voor mij was het belangrijk om hem te observeren en naar hem te luisteren. Elke sohbet die hij gaf was naseeha (goede raad).

Ik ben heel blij dat ik sheikh Nazim heb mogen ontmoeten.

Taalexpressie

Leuter, babbel….Zo zie ik zelf mijn stukjes. Ik klets maar wat aan in zo simpel mogelijk Nederlands. Aldus vloeien de zinnen zo uit mijn toetsen. Vroeger heb ik ingewikkeldere dingen geschreven, o.a. voor mijn studie. Ik heb zelfs een onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift ´Gedrag´ in de jaren 80. Een onderzoek naar de invloed van feedback op het gedrag van mensen, dat ik zelf had opgezet, uitgevoerd en verwerkt met behulp van statistische berekeningen. Het zijn dingen die ik gedaan heb en waarop ik terugkijk met de gedachte dat ik dat toen zo deed, omdat het van mij verlangd werd in mijn studie en gedurende mijn kortdurende werkzaamheden aan de universiteit daarna.

Maar echt met plezier deed ik het niet, schrijven voor een beperkt intellectueel publiek in een vakjargon. Ik had na mijn studie mijn buik vol van het academische gezwam. Dat zal ook vast de reden zijn dat ik er toen voor koos om met een analfabeet te trouwen. De manier waarop die man dacht en zich uitte was toen voor mij heel verfrissend. Geen oeverloos geanalyseer, zoals ik dat gewend was van mijn vroegere medestudenten.

Daarna volgde voor mij een periode van 0,0 intellectuele input. Ik las 16 jaar geen enkel boek en stortte me alleen maar op het grootbrengen van de kinderen en daarnaast het constant rekening houden met de wanen van de schizofrene man met wie ik toen leefde. Ik had alleen al daaraan een dag- en nachttaak en soms vroeg ik me af of ik mogelijk daarvoor psychologie had gestudeerd. In mijn werk had ik het niet nodig, want ik deed binnen de schooltijden van de kinderen het ene ongeschoolde werk na het andere om aan geld te komen. Dat was overigens op zichzelf een leerschool. Maar boeken las ik niet. Mijn ex-echtgenoot kon niet lezen en hij kon het absoluut niet verdragen als ik wel een boek las. Hij werd zelfs een keer zo boos op een boek in mijn handen dat hij het door de kamer smeet. Het was nota bene een kookboek, waarin ik een recept aan het zoeken was om voor hem te bereiden. Maar alsnog kon hij het niet aan om mij te zien lezen terwijl hij dat niet kon. Het kookboek lag helemaal uit elkaar. Jaren later heeft mijn lieve Ahmad het voor mij gerepareerd door het opnieuw te binden met een speciale lijm.

Al die jaren las en schreef ik niet, of het moesten brieven zijn voor onze gezinsadministratie, die ik natuurlijk moest bijhouden of bezwaarschriften over het één of ander. Het resultaat was dat ik mijn intellectuele vernisje steeds meer kwijtraakte. Daarbij komt dat ik er echt niet van houd om de dingen moeilijker te formuleren dan nodig is. Ik houd het graag simpel en wil spreken en schrijven in een klare taal die voor iedereen begrijpelijk is.

Bij Ahmad is zijn leven juist ´andersom´ gegaan. Hij komt uit een dorp, Arrahal, waar de mensen bekend staan om hun nogal grove en simpele taalgebruik. Daartussen was hij een gevoelige jongen, die opgroeide in een agrarische omgeving die hem erg inspireerde. Hij was leergierig op het gebied van vrijwel elk onderwerp. Met name het leven van planten en dieren, maar ook geschiedenis. Terwijl de jongens om hem heen wat zaten te lanterfanten in hun vrije tijd, zat hij met zijn neus in boeken. Ook al moest hij vanaf jonge leeftijd werken en heeft hij geen middelbare school afgemaakt, hij bleef boeken lezen en ook later praktijkdiploma´s halen. Hij bleef zijn hele leven een boekenwurm en soms noem ik hem voor de grap ´wandelende encyclopedie´, omdat het lijkt of hij een bibliotheek in zijn hoofd heeft en over elk onderwerp dingen kan vertellen en zelfs citaten kan geven. In mijn ogen moet hij erg intelligent zijn en had hij ver kunnen komen als hij de kans had gekregen te studeren.

Ahmad is een begenadigd schrijver. Via mails heeft hij in drie maanden tijd mijn hart weten te veroveren en dat was dan ook nog in een vertaalde vorm. Ik vertaalde zijn mails in het Engels met de Google vertaalmachine. Als je Spaans letterlijk vertaalt in het Nederlands, dan komt het heel formeel over. De Engels taal leent zich beter voor een letterlijke vertaling uit het Spaans. Ahmad heeft ook een boek weten te schrijven dat erkend is als een wetenschappelijk geschiedkundig werk.

Ahmad kan dus goed schrijven en veroverde mijn hart via zijn mails, die hij schreef vanuit zijn hart. Maar waar hij tegenwoordig moeite mee heeft is dat als hij iets begint te schrijven over een bepaald onderwerp, dat hij dan heel gauw belandt in te veel uitleg en te veel getheoretiseer. Hij haalt er dan citaten bij van geleerden en wijzen, etc. Het is voor hem heel moeilijk om zomaar iets te schrijven zonder te verzanden in dat getheoretiseer of veralgemeniseer. Hij wilde bijvoorbeeld iets schrijven over zijn godsbeleving en deed daar laatst een poging toe. Maar het werd een stuk met een grote onnodige inleiding en veel algemeenheden en ook weer voetnoten en citaten. Ik las het en ik zei: ´Nu weet ik nog niets over jouw persoonlijke beleving van God.´ ´Klopt,´ zei hij en hij baalde er enorm van. Het lukte gewoonweg niet om een heel persoonlijk stukje te schrijven en niet onnodig uit te weiden door middel van verklaringen.

Toen kwam hij ineens op een idee. ´Ik ga de stukjes schrijven als een soort brieven aan jou, ´ zei hij. Ik heb nu twee mails van hem gehad en ja hoor, in die mails schrijft hij precies op de manier die ik bedoel en hoe hij dat zelf ook wil. Hij beschrijft hoe hij geïnspireerd werd als jongen door wat hij meemaakte in de natuur op het land en hoe dit voor hem zijn godsbeleving is gaan bepalen, een beleving die niet strookte met wat hij om zich heen en op school hoorde van de paters en in de kerk. Ik zie in zijn mails dat hij zijn eigen toon daarin heeft gevonden. Geen verwijzingen naar wijze mannen die het nog beter weten maar gewoon zijn eigen woorden. Hij heeft een mooie poëtische stijl van schrijven. Helaas is mijn Spaans nog steeds niet toereikend om alle woorden die hij gebruikt te herkennen, maar daarvoor helpt de vertaalapp. Kennelijk kan hij zich tegenover mij goed uiten en daar ben ik trots op.

Afscheid komt dichterbij

Dat stemt altijd een beetje weemoedig. Het is een soort heimwee vooruit, maar als we eenmaal in Nederland terug zijn blijkt het altijd mee te vallen. Nu kijk ik met verlangende ogen naar al de zonverlichte en vertrouwde plekken met de gedachte dat ik die zal gaan missen. Je zou al die beelden in een kommetje van je hand willen bewaren en meenemen. Maar dat gaat niet en het hoeft ook niet. In Nederland zullen er andere beelden voor in de plaats komen. Ik stel me alles daar sappig en groen voor en verheug me daarop.

Toch wil ik weer een paar beelden vanhier in dit weblog plaatsen om de herinnering eraan alsnog mee te nemen.

goede schutkleur

Ik heb de buurvrouw al gebeld dat ik er bijna aankom en ook mijn naaste buren verteld dat we er bijna weer zijn. Mijn kinderen weten het al lang. Nog een paar dagen….

Het beloofde filmpje

De laatste tijd merk ik dat ik niet meer zo een plezier heb in het maken van filmpjes als voorheen. Toen was het echt een vorm van expressie voor mij en ik deed ook moeite om de filmpjes te verwerken met ingewikkelde programma´s. Nu maak ik me ervan af met een oude versie van Windows Movie Maker.

Nu is de enige reden dat ik filmpjes maak dat ik soms zoveel foto´s wil plaatsen dat het minder plaats inneemt in mijn weblog als ik dit doe met een link naar YouTube. En sommige beelden zijn leuker in beweging. Maar meestal vind ik een foto toch meer zeggen. Een foto is een momentopname en die kan soms meer uitdrukken dan een vluchtig bewegend beeld. Met een foto zet je de tijd een moment stil en je kan de momentopname daarna rustig en in detail bekijken. Dat vind ik het mooie aan een foto.

Ik wilde het verschil laten zien in het ongerepte natuurgebied dat het stuk land vormt van de dochter van Ahmad en de plek waar ons vakantiehuisje zich bevindt. Dat is ook een mooie plek, maar hij is niet te vergelijken met de campo van zijn kinderen. Kijk zelf maar (voor de geduldige kijker).

Ik weet dat het een heel matig filmpje is

Herinnering aan onze eerste ontmoeting

Ons dorp is een nieuw beeld rijker ter voorbereiding op de processies van de Semana Santa die volgende week plaats vinden. Het beeld staat op het plein naast de grote kerk en kijkt uit op het bureau van de Gardia Civil die de katholieke kerk een warm hart toedraagt.  ´Deze processies zijn in essentie boeteprocessies. Er lopen steevast boetelingen in mee, die kleding dragen met puntvormige maskers, om de anonimiteit te waarborgen. Deze kostuums zijn later ook door de (overigens sterk anti-katholiekeAmerikaanse Ku Klux Klan gebruikt, waardoor het beeld van de Spaanse boeteling bij sommigen in het westen een negatieve connotatie heeft gekregen.´ (Zie deze wikipagina)
Ik vind deze beeldjes van de boetelingen, die je nu overal ziet opduiken dit jaar, wel schattig

Wij gaan de semana santa niet beleven dit jaar, omdat wij volgende week dinsdag naar Nederland vertrekken.

Vanmorgen waren we alvast een beetje aan het bedenken wat mee moet naar Nederland. We gingen weer lijstjes maken. ´Ik ga jou helpen met kleding uitzoeken om mee te nemen,´ zeg ik hem. Ik weet dat hij daar best onhandig in is.

Ineens herinnerde ik me hoe het was, nu bijna 15 jaar geleden, toen Ahmad in zijn eentje naar Nederland afreisde en ik hem ging afhalen van Schiphol. In mijn zenuwen vergiste ik me in de aankomsttijd, zodat ik er een uur te vroeg stond te wachten. En daar kwam hij dan eindelijk. Een kleine man met een snorretje en een pet op. Hij droeg een ouderwetse bruine koffer zonder wieltjes, waardoor hij oogde als een reiziger uit de jaren 30. Hij gaf me een tandeloze glimlach, die zo stralend en lief was dat ik die nooit meer vergeet. Hij had het boek dat hij geschreven had in zijn andere hand en toen hij op me toeliep drukte hij me als eerste dat boek in mijn hand. Alsof het een soort diploma was of een toegangskaart naar een leven met mij. Hij mompelde wat in het Andalusisch en, ondanks mijn elementaire kennis van de Spaanse taal die ik via onze emailwisseling de drie maanden ervoor had proberen te vergaren als voorbereiding op onze ontmoeting, verstond ik geen woord van wat hij zei. Maar op de terugweg (ik was gekomen met de trein) hadden we woordeloos contact. Thuis hadden mijn dochters mijn huis versierd met hartjes en ballonnen en de hele woonkamer zat vol met soefie-leerlingen met wie ik toen nog veel contact had. Er was een imam die ons trouwde voor de islam en daarna aten we met zijn allen het eten dat mijn dochter had gekookt. Ze had allerlei lekkernijen in huis gehaald en een mooie taart met glazuur van 2 witte duiven, die Ahmad en ik samen moesten aansnijden. Etc etc….

´Was de koffer zwaar?´ vraag ik hem nu. ´Ja, dat wel en er zaten geen wieltjes onder´, lacht hij. Hij woonde ervoor tijdelijk bij zijn neefje en zijn zus had kleding voor hem ingepakt. Een heel dikke pyjama, omdat het november was en hij naar het koude Nederland ging. De pyjama rook naar een heerlijk wasmiddel, maar hij heeft hem weinig gedragen. Zo koud was het nu ook weer niet. Verder had hij een grote witte badjas bij zich. Die heeft hij ook nooit gebruikt.

Filmpie

Vanmorgen toch een koude douche genomen. Het werk om water te warmen leek me meer rompslomp dan even een koude straal trotseren. De zonsopgang boven Malaga die ik daarna zag vanuit het slaapkamerraam met haar warme rode kleuren maakte veel goed.

de zee spiegelt rood.

Daarna een beetje druk geweest, maar ik vond wel tijd om een filmpje te maken van mijn foto- en videomateriaal van Guadalcanal rond ons huisje daar. Ik ga morgen nog een filmpje plakken van beelden van de campo van Ahmads kinderen en dan zal je het verschil zien tussen hun campo en die rondom ons vakantiehuisje. Zij hebben daar een enorme lap vruchtbaar land in een natuurgebied op de kop getikt voor toen nog een zacht prijsje. Het land is nu al veel meer waard, omdat zij er inmiddels water hebben en het zich op een heuvel op loopafstand van het dorp bevindt met een schitterend uitzicht naar alle kanten. Later volgen filmbeelden van hun paradijselijke plek. Maar nu het filmpje dat ik maakte in onze buurt nabij Guadalcanal.

Een lang verhaal: hoe het was in Guadalcanal

Guadalcanlal 23 december 2023

Daar zitten we weer. Ditmaal is het hier weer anders dan de vorige keer. Het zandpad naar het huisje is nog steeds hobbelig, maar niet meer nat. Het landschap oogt vriendelijker. Veel gele margrietjes in bloei en als we naar buiten gaan hoor ik vogeltjes lokkend naar elkaar fluiten. Ahmad kondigt aan dat hij asperges gaat zoeken. Of ik meega? Natuurlijk. Hij zoekt rond het huisje en vindt er al veel. We kunnen nu niet ver van huis gaan, want zijn dochter komt zo met de kleine om ons te begroeten. Ik ga op de grond zitten op de heuvel die uitkijkt op een stukje van Guadalcanal. Ik zie Ahmad overal zoeken en asperges afsnijden met zijn zakmes. Hij heeft al een heel bosje gevonden. De meeste bevinden zich rond bomen. ´Waarom is dat?´ vraag ik. Ze vinden aan de bomen steun. Het zijn behoorlijk fragiele stengels die gemakkelijk kunnen kromwaaien of breken. Ik voel me heerlijk, zittend in het zonnetje op de heuvel. Wat een ruimte om mij heen. Ik besef dat ik daar veel van houd. Ik vind het ook fijn op het besloten terrasje in Alhaurin de la Torre of in mijn tuintje in Den Haag. Maar dit is een totaal andere ervaring, zo middenin de natuur. Ik hoor wel zachte motorgeluiden vanaf de weg die langs beneden loopt, maar dat is achtergrondgeruis dat vrijwel nergens meer is weg te denken. Dichterbij hoor ik alleen de wind, gezoem van insecten en gefluit van vogels.

Ik herinner me dat we tijdens mijn studie, toen ik in een groepje zat voor één of ander project, ergens in de natuur een plek moesten zoeken waar we ons het beste voelden. Ik was toen ergens midden op een groot grasveld gaan zitten. Ik voelde me goed met al die ruimte om me heen. Daarna moest iedereen vertellen waarom er was gekozen voor een bepaalde plek. ´Vond je het niet eng?´ werd me gevraagd, ´om je zo weerloos op te stellen op een vlakte en op die manier doelwit te zijn voor elk gevaar?´ Nee, dat gevoel had ik niet. Ik dacht niet aan gevaar. Ik  voelde me juist rustig vanwege de grote ruimte om me heen.

Wie op me wil schieten, schiet maar….

Ahmad wil soep maken. We zijn hier gepakt en gezakt gekomen. Twee kratten en koelbox vol met eetwaren en een heel zware koffer. We hadden voor deze drie dagen hier meer bij ons dan op onze reis naar Nederland over twee weken! We maakten lijstjes van wat allemaal mee moest. Wat ik ga koken morgen voor de familie en voor de soep die Ahmad vandaag zou gaan maken voor een paar dagen. Ook vanalles voor ontbjt en koffie en thee. We zeulden ons rot, maar wat waren we trots dat we alles zo op orde hadden. Altijd vergeten we wat. De vorige keer vergat Ahmad zijn tandenborstel, maar nu hadden we echt alles bij ons.

Ik zit hier te typen op mijn laptopje, terwijl Ahmad uien snijdt en in de pan doet voor soep. ´Waar is de courgette?´ vraagt hij. Ik kijk verschrikt op. Die ligt nog in de ijskast in Alhaurin. Die zijn we vergeten mee te nemen. We zijn vergeten courgette op de lijst te zetten. We waren zo trots op onze lange lijst van eetwaren en ingrediënten en we waanden ons zo goed op orde. Nee dus. Ahmad wil courgettesoep maken en ik ruik de uien in de pan al, maar….geen courgette. ´Wat nou?´ zegt Ahmad. ´Naar het dorp en dit keer met de auto,´ zeg ik. Hij zet het vuur uit en pakt zijn autosleutel. ´Zal ik meegaan?´ vraag ik. Natuurlijk. Gedeelde smart is halve smart. We zijn alweer terug en de soep pruttelt in de pan.

Vanmiddag liepen we al naar het dorp en haalden we brood voor bij de soep. Eenmaal  5 km lopen langs een pad met dikke keien is genoeg geweest. De soep zal vast wel smaken.

Guadalcanal 24-3-2023

De ochtend grotendeels besteed aan het koken van een grote pan pelaw. Ik snijd op mijn gemak het lamsvlees dat ik gewassen heb in stukjes en kook het in water. De kruiden, die ik altijd in het water laat trekken in een dichtgeknoopt netje van de knoflook, heb ik kant en klaar meegenomen van huis. Dan doe ik in andere netjes de in grove stukken gesneden ui en knoflooktenen om deze ook mee te koken met het vlees. Terwijl ik het vlees het water zie verkleuren en daar een beetje van walg besef ik dat ik altijd vooral vlees klaarmaak voor anderen. Als ik alleen zou zijn zou ik weinig vlees eten en meer vis en ei. Dan snijd ik drie grote uiten in reepjes en die bak ik zeker een uur tot ze een bruine massa vormen. Vervolgens bewaar ik de gebakken uien in een afgedekt schaaltje. Dan schep ik het inmiddels gare vlees uit de pan en bak het vlees ook even aan met wat extra zout en zwarte peper. Ook het vlees bewaar ik afgedekt in een schaal en de pan met de uit het vlees getrokken en gekruide bouiilon laat ik staan met de deksel erop. Als er straks gegeten moet worden hoef ik alleen de basmatirijst te koken in de bouillon en daarbij het vlees mengen en als de rijst bijna gaar is ook de gebakken uien. Dan kan ik het eten warm opdienen.

Intussen is Ahmad nog meer asperges aan het zoeken. Als ik klaar ben met de voorbereidingen van het eten ga ik buiten in het bleke zonnetje lezen in Alex Boogers. Ik lees alle boeken van hem die ik kan lenen bij de online bibliotheek. Ik geniet enorm van zijn boeken.

Tegen twaalven komen Ahmads dochter en de kleine. Ze wil vroeg eten, omdat zij dit jaar altijd in de middag en avond moet werken. Haar man kan er niet bij zijn, want hij is elke ochtend in de campo bij hun dieren. Als zij gaat werken lost hij haar af om met de kleine te zijn en dan is hij in de middag en avond  in hun huis in het dorp of in de speeltuin met de kleine. Ze zal straks eten meenemen voor hem.

Hij heeft gisteren een geit geslacht en zijn dochter brengt al het vlees, wat Ahmad heel snel in stukken snijdt op de stenen tafel buiten. De ribbetjes gaan we morgen hier bakken in de buitenoven en dan met zijn allen opeten. De rest van het vlees wordt verdeeld over hunzelf, een vriend en een buurman. Morgen gaan we dus nóg meer vlees eten. Ze hebben speciaal gewacht met slachten tot wij hier zouden zijn. Lief van hun en het zal vast ook lekker zijn.

Als moeder en dochter vertrokken zijn met het eten voor de man en ook het gesneden vlees dat zij zullen bewaren en verdelen, gaan wij in het zonnetje zitten en een tijdje op bed liggen. Ik lees veel. Ahmad zie ik minder lezen en ook niet veel op zijn telefoon kijken. ´Verveel jij je niet?´ vraag ik. Nee, hij is in een meditatieve stemming. ´Waaraan denk je zoal?´ vraag ik. Niet veel bijzonders, maar hij mijmert vooral over plantjes en alles wat hij ziet groeien en bloeien. Overigens is het hier op de heuvels in de omgeving van Guadalcanal nog steeds te droog en droger dan het hoort te zijn. Ahmad voelt zich heerlijk. Gisteren niet. Toen was hij doodmoe en dat kon ik aan hem merken. Ik denk dat hij toch nog herstellende is van de operatie en het was gisteren een vermoeiende dag.

Om een uur of 17 maken we een wandeling langs een pad dat we nog niet eerder gelopen hebben. We hebben onze bamboestokken bij ons en we merken hoe lekker dat loopt, vooral als je daarnaast ook nog arm in arm loopt. Als het pad te smal is voor twee mensen, dan is het heel fijn om die stok als houvast te hebben. We lopen vlak langs een kudde schapen en we komen een loslopende hond tegen. Het is een mooie hond en hij komt ons allebei even begroeten. Als ik hem over zijn kop aai voel ik dat zijn vacht heel zacht is en als ik in zijn open bek kijk (het lijkt of hij naar me lacht) zie ik mooie witte tanden. Het moet een jong dier zijn. Hij begroet ook Ahmad en dan loopt hij kwispelend verder. Verder is op de hele route geen mens en dat is rustig.

´Vroeger wilde jij niet lopen met de stok,´ zegt Ahamd. ´Nee, ik waande me toen heel sterk en dacht dat ik geen stok nodig had voor evenwicht. Nu weet ik wel beter. Voel jij ook het verschil in kracht met 10 jaar geleden?´ vraag ik Ahmad. ´Als ik eraan denk hoe jij het terrras betegelde en hoe je uren gaten in de muur moest slaan zodat de tegels beter zouden plakken. Ik kan me nu niet meer voorstellen dat je zoiets nog zou doen. En ik wilde vanalles. Ik moest nodig ergens wonen waar een sportschool in de buurt was en ik wilde nog naar het strand en er vaak op uit enzo. Nu voel ik me zo rustig en kan ik gerust een hele dag een boekje lezen en alleen wat rond wandelen.´ Ja, Ahmad voelt ook het verschil.

Ook kunnen we ons nu niet meer voorstellen dat we er in herfst nog over dachten om naar Guadalcanal te verhuizen. We voelen nu het verschil in klimaat tussen hier en aan de kust. De nachten zijn hier nog steeds erg koud, terwijl het hier nu warmer is dan normaal. In het dorp zagen we gisteren op de terrassen wat oudere mensen dronken worden en wat mismoedig voor zich uitstaren. De jongeren waren op dat uur waarschjnlijk bezig met studie of werk. De sfeer is hier zo anders dan in Alhaurin de la Torre. Het is hier gewoon een gat, mooi gelegen in de natuur, maar wel een gat waar de bewoners langzaam uitsterven

Het is de maand ramadan. De moslims zijn gisteren begonnen met vasten. Dit jaar doe ik niet mee, omdat ik het niet meer kan. Na de darmoperatie is het voor mij noodzakelijk dat ik over de dag verspreid eet in kleine porties. Mijn lichaam kan het niet meer aan om in één keer een flinke portie te moeten drinken en eten en daarna lange tijd niets. Ik heb vorig jaar alsnog gevast, maar merkte na afloop van de maand dat het me lange tijd heeft gekost om te herstellen van het vasten. Dus ik besef dat ik niet meer kan vasten, maar alsnog voel ik wel dat dit voor een moslim een heilige maand is. Vasten kan op veel manieren en heeft veel meer facetten dan alleen maar afzien van eten en drinken. Je kan ook een schoonmaak houden in je binnenwereld.

Guadalcanal 25-3-2023

Een rustige dag. We hebben geslapen als marmotten. Ik heb het ochtendgebed gemist. Maar wat zijn we uitgerust. Ahmad maakt na het ontbijt de asperges alvast klaar. Het zal een tapas worden naast het vlees dat we gaan roosteren. Intussen zit ik lekker ´het waanzinnige van sneeuw´ uit te lezen. Ik vind het jammer dat ik nog maar 50 bladzijden voor me heb en dat ik dan weer een boek uit heb waarin ik nog wel honderd pagina´s zou willen verder lezen.

Om een uur of 12 komt de familie en Ahmad gaat eieren mixen door de door hem gekruide en gekookte asperges. Zijn schoonzoon loopt direct naar de buitenoven en begint daarin alvast hout te branden, waarop hij later kolen zal gooien en als die dan smeulen kan het eetfestijn beginnen. De geitenribbetjes heeft Ahmad gekruid met alleen maar zout, zwarte peper en limoen (die we toevallig bij ons hadden). Zijn dochter is veel met de kleine bezig. Het is een moederskindje. Als haar vader en moeder allebei thuis zijn, dan kiest zij alleen maar voor haar moeder. Ze verliest haar moeder geen seconde uit het oog.  Als haar moeder werkt accepteert zij het wel dat haar vader voor haar zorgt. Maar hij is tweede keus. Ze maakt gemakkelijker contact met mij dan met Ahmad. Het is dus een kindje dat zich meer thuis voelt bij vrouwen in het algemeen en mannen niet snel vertrouwt.

Het is heet in de brandende zon op het terras voor het huisje. We sjouwen de stoelen en de tafel die in het huisje staat naar de zijkant van het huis om daar rustig in de schaduw te kunnen eten. Het vlees smaakt heerlijk. We lijken wel neanderthalers, zoals we aan de botten zitten te kluiven. Ik heb mes en vork naast de bordjes gelegd, maar die dienen nergens toe. We eten de ene karbonade na de andere uit het vuistje. Ik ben niet zo een vleeseter, maar deze krokant geroosterde exemplaren kan ik wel weg krijgen. Het is gezellig aan tafel.

Na het eten hangen we nog even bij elkaar, kletsen we wat en geven de kleine de nodige aandacht, zoals zij gewend is. Tegen drieën vertrekt de familie. De kleine is toe aan haar middagslaapje en dat is te merken, omdat ze een beetje begint te klieren. Ze gaan naar huis om alledrie te genieten van een siësta. En wij gaan weer ieder ons ding doen. Ik met mijn boek, dat ik nu uit heb. Ik ga verder in een ander boek. Dat is even wennen, maar het belooft wel een goed boek te worden.

Om 17 uur maken we dezelfde wandeling als gisteren langs het pad dat wij nu kennen. Het licht is anders dan gisteren. Feller en minder mysterieus. De schapen zijn niet zo verrasend als gisteren. Gisteren zag ik een weggelopen schaap vanachter de bosjes naar me gluren en dat was een heel grappig gezicht. Ik wilde daarvan een foto maken, maar ik wachtte te lang tot ik dichterbij zou zijn. Ik had de foto direct met zoemlens moeten maken, want dit schaap en ook de kudde erachter bleek angstig te zijn voor ons vreemdelingen met bamboestokken. Daarop had ik niet gerekend. Zodra we dichterbij kwamen zette de zo vreedzaam in mooi strijklicht grazende kudde het op een lopen en was het hele sprookjesachtige beeld verdwenen. Gisteren kon ik nog wel wat foto´s en filmpjes schieten van de kudde die nu verderop verder graasde tegen mooi licht. Maar vandaag was het een suffe boel in een te felle belichting. De mooie hond die gisteren ons kwam begroeten en daarna verder liep was er ook niet. ´Gisteren waren we verrast door deze wandeling,´ zegt Ahmad, ´maar vandaag kennen we de route al en is het niet meer zo een ervaring als gisteren´. ´Dat is zo en het licht is ook anders,´ zeg ik. ´De betovering is er niet. Gaat het niet zo met alles? Als je klein bent, dan is alles nieuw en kijk je ernaar met frisse ogen, maar wij op onze leeftijd hebben al zoveel gezien en zijn niet meer zo makkelijk te verrassen.´ Ik denk intussen aan de kleine die ik vanmiddag zich zag verbazen over elk klein detail op de grond en om zich heen. Voor me op het geitenpaadje waarop wij lopen zie ik Ahmad lopen met zijn stok en wat ik net zei bevestigen. Geen twee dagen zijn hetzelfde en bij elke mooie ervaring heb je zin om deze voor altijd te laten voortduren of deze te herhalen, maar zo werkt het niet. Verrassend mooie momentjes komen spontaan en verdwijnen ook weer en ze zijn zelden voor herhaling vatbaar. Of…elk moment heeft zijn eigen bekoring.

Morgen gaan we weer huiswaarts. Maar eerst hebben we nog vroeg in ochtend afgesproken met de familie in hun campo. Dan kunnen wij hun dieren bewonderen en hoever ze nu zijn met het construeren van hun tweede huisje daar. Ze hebben nu een stuk of 10 geiten, 2 konijnen, heel veel kippen en een haan, 2 honden (er is er nog één komen aanlopen) en 2 katten in hun campo. Daarna zit onze kleine vakantie er weer op. We hopen in oktober weer hier te komen.

Inpakken en weg wezen en weer thuis

We stonden daar op met stralend en helder weer. Zoals afgesproken gingen in de ochtend van vertrek eerst op bezoek in hun campo voor een afscheid. Wat een mooie plek hebben ze daar. Ik maakte een heleboel foto´s en filmpjes van de dieren en het schitterende uitzicht naar alle kanten. Daarna gingen we in het dorp ontbijten met zijn dochter en de kleine, nog wat spelen in de speeltuin maar toen moesten we echt weg, terug naar het huisje om als laatste onderdeel van het inpakken het overgebleven eten in de koelbox te stoppen en daar de sleutel achter te laten op een afgesproken plek.

Vervolgens om de beurt de 310 km naar huis gereden via Cordoba. Eenmaal thuis bleek het hier behoorlijk warm, 29 graden en de lucht was minder helder en wat valer blauw dan in Guadalcanal. We waren terug in de dichter bewoonde wereld en dat voelde even als een domper. We zetten de auto op de parkeerplaats beneden en brachten snel de koelbox naar binnen, waar ik het bederfelijke eten in de ijskast plaatste. Toen gingen we kijken of we, nu het zondag is en er niet gewerkt wordt aan de weg, misschien de auto toch in onze garage konden rijden via de opengebroken weg, zodat die daar kan blijven tot we in oktober terugkomen. Dan hoeven we Miguel niet lastig te vallen om de de auto van de parkeerplaats beneden terug te plaatsen in de garage als ze eindelijk klaar zijn met het aanleggen van het nieuwe asfalt. Op zondag kan je soms alsnog de opgebroken weg berijden. Het kon, maar wel alleen maar vanaf één kant! Heel voorzichtig reden we het autootje over de hobbelige opengebroken weg ons straatje in. En nu staat hij op zijn plek en kunnen we zelf de accu loskoppelen. De 9 dagen dat we hier nog zijn kunnen we alles te voet doen. We zijn dolblij dat het ons gelukt is om de auto zelf binnen te zetten voor ons vertrek naar Nederland.

Maar thuis wacht ons een onaangename verrassing. De boiler lekt! We dachten voor ons vertrek naar Guadalcanal dat het de waterkoker was die lekte en wilden hem al bijna weggooien. We hebben het ding in ieder geval geleegd voor vertrek. Maar nu zien we dat het marmeren aanrecht weer blank staat met roestig water dat ook op de vloer druppelt. Als ik het oplap en mijn hoofd zowat onder de boiler steek, merk ik dat er druppels druppen uit twee plekken van het 80 liter-gevaarte. ´Maar dat is levensgevaarlijk,´ zegt Ahmad. Hij gaat in de weer om de watertoevoer naar de boiler af te sluiten en ook zet hij de elektriciteitsknop van de boiler uit. Hier in Spanje heb je qua elektriciteit een prachtig systeem met knoppen voor diverse verschillende ruimten en plekken. De stroom naar de boiler kan je bijvoorbeeld afsluiten zonder dat je de stroom afsluit naar de rest van de apparaten in de keuken. Ook het water kun je afsluiten op verschillende plekken. Er zitten overal hendels waarmee dat kan.

Dat wordt koud douchen voorlopig. Ahmad gaat dat doen. Maar ik denk dat ik voor mezelf een grote pan ga vullen met warm water en me dan ga douchen met een steelpannetje waarmee ik water opdiep uit de grote bak en dat water gooi ik dan telkens over me heen. Zo ben ik het gewend geweest in Pakistan en in Cyprus, toen ik bij sheikh Nazim verbleef. Het is een primitievere manier van douchen.

Morgen gaat Ahmad bevragen hoe hij aan een andere boiler kan komen. Ik hoop dat ze er snel een nieuwe in zullen zetten. Je went snel aan luxe.

Morgen wil ik al het foto- en filmmateriaal bekijken dat ik heb gemaakt.