Guadalcanlal 23 december 2023

Daar zitten we weer. Ditmaal is het hier weer anders dan de vorige keer. Het zandpad naar het huisje is nog steeds hobbelig, maar niet meer nat. Het landschap oogt vriendelijker. Veel gele margrietjes in bloei en als we naar buiten gaan hoor ik vogeltjes lokkend naar elkaar fluiten. Ahmad kondigt aan dat hij asperges gaat zoeken. Of ik meega? Natuurlijk. Hij zoekt rond het huisje en vindt er al veel. We kunnen nu niet ver van huis gaan, want zijn dochter komt zo met de kleine om ons te begroeten. Ik ga op de grond zitten op de heuvel die uitkijkt op een stukje van Guadalcanal. Ik zie Ahmad overal zoeken en asperges afsnijden met zijn zakmes. Hij heeft al een heel bosje gevonden. De meeste bevinden zich rond bomen. ´Waarom is dat?´ vraag ik. Ze vinden aan de bomen steun. Het zijn behoorlijk fragiele stengels die gemakkelijk kunnen kromwaaien of breken. Ik voel me heerlijk, zittend in het zonnetje op de heuvel. Wat een ruimte om mij heen. Ik besef dat ik daar veel van houd. Ik vind het ook fijn op het besloten terrasje in Alhaurin de la Torre of in mijn tuintje in Den Haag. Maar dit is een totaal andere ervaring, zo middenin de natuur. Ik hoor wel zachte motorgeluiden vanaf de weg die langs beneden loopt, maar dat is achtergrondgeruis dat vrijwel nergens meer is weg te denken. Dichterbij hoor ik alleen de wind, gezoem van insecten en gefluit van vogels.

Ik herinner me dat we tijdens mijn studie, toen ik in een groepje zat voor één of ander project, ergens in de natuur een plek moesten zoeken waar we ons het beste voelden. Ik was toen ergens midden op een groot grasveld gaan zitten. Ik voelde me goed met al die ruimte om me heen. Daarna moest iedereen vertellen waarom er was gekozen voor een bepaalde plek. ´Vond je het niet eng?´ werd me gevraagd, ´om je zo weerloos op te stellen op een vlakte en op die manier doelwit te zijn voor elk gevaar?´ Nee, dat gevoel had ik niet. Ik dacht niet aan gevaar. Ik  voelde me juist rustig vanwege de grote ruimte om me heen.

Wie op me wil schieten, schiet maar….

Ahmad wil soep maken. We zijn hier gepakt en gezakt gekomen. Twee kratten en koelbox vol met eetwaren en een heel zware koffer. We hadden voor deze drie dagen hier meer bij ons dan op onze reis naar Nederland over twee weken! We maakten lijstjes van wat allemaal mee moest. Wat ik ga koken morgen voor de familie en voor de soep die Ahmad vandaag zou gaan maken voor een paar dagen. Ook vanalles voor ontbjt en koffie en thee. We zeulden ons rot, maar wat waren we trots dat we alles zo op orde hadden. Altijd vergeten we wat. De vorige keer vergat Ahmad zijn tandenborstel, maar nu hadden we echt alles bij ons.

Ik zit hier te typen op mijn laptopje, terwijl Ahmad uien snijdt en in de pan doet voor soep. ´Waar is de courgette?´ vraagt hij. Ik kijk verschrikt op. Die ligt nog in de ijskast in Alhaurin. Die zijn we vergeten mee te nemen. We zijn vergeten courgette op de lijst te zetten. We waren zo trots op onze lange lijst van eetwaren en ingrediënten en we waanden ons zo goed op orde. Nee dus. Ahmad wil courgettesoep maken en ik ruik de uien in de pan al, maar….geen courgette. ´Wat nou?´ zegt Ahmad. ´Naar het dorp en dit keer met de auto,´ zeg ik. Hij zet het vuur uit en pakt zijn autosleutel. ´Zal ik meegaan?´ vraag ik. Natuurlijk. Gedeelde smart is halve smart. We zijn alweer terug en de soep pruttelt in de pan.

Vanmiddag liepen we al naar het dorp en haalden we brood voor bij de soep. Eenmaal  5 km lopen langs een pad met dikke keien is genoeg geweest. De soep zal vast wel smaken.

Guadalcanal 24-3-2023

De ochtend grotendeels besteed aan het koken van een grote pan pelaw. Ik snijd op mijn gemak het lamsvlees dat ik gewassen heb in stukjes en kook het in water. De kruiden, die ik altijd in het water laat trekken in een dichtgeknoopt netje van de knoflook, heb ik kant en klaar meegenomen van huis. Dan doe ik in andere netjes de in grove stukken gesneden ui en knoflooktenen om deze ook mee te koken met het vlees. Terwijl ik het vlees het water zie verkleuren en daar een beetje van walg besef ik dat ik altijd vooral vlees klaarmaak voor anderen. Als ik alleen zou zijn zou ik weinig vlees eten en meer vis en ei. Dan snijd ik drie grote uiten in reepjes en die bak ik zeker een uur tot ze een bruine massa vormen. Vervolgens bewaar ik de gebakken uien in een afgedekt schaaltje. Dan schep ik het inmiddels gare vlees uit de pan en bak het vlees ook even aan met wat extra zout en zwarte peper. Ook het vlees bewaar ik afgedekt in een schaal en de pan met de uit het vlees getrokken en gekruide bouiilon laat ik staan met de deksel erop. Als er straks gegeten moet worden hoef ik alleen de basmatirijst te koken in de bouillon en daarbij het vlees mengen en als de rijst bijna gaar is ook de gebakken uien. Dan kan ik het eten warm opdienen.

Intussen is Ahmad nog meer asperges aan het zoeken. Als ik klaar ben met de voorbereidingen van het eten ga ik buiten in het bleke zonnetje lezen in Alex Boogers. Ik lees alle boeken van hem die ik kan lenen bij de online bibliotheek. Ik geniet enorm van zijn boeken.

Tegen twaalven komen Ahmads dochter en de kleine. Ze wil vroeg eten, omdat zij dit jaar altijd in de middag en avond moet werken. Haar man kan er niet bij zijn, want hij is elke ochtend in de campo bij hun dieren. Als zij gaat werken lost hij haar af om met de kleine te zijn en dan is hij in de middag en avond  in hun huis in het dorp of in de speeltuin met de kleine. Ze zal straks eten meenemen voor hem.

Hij heeft gisteren een geit geslacht en zijn dochter brengt al het vlees, wat Ahmad heel snel in stukken snijdt op de stenen tafel buiten. De ribbetjes gaan we morgen hier bakken in de buitenoven en dan met zijn allen opeten. De rest van het vlees wordt verdeeld over hunzelf, een vriend en een buurman. Morgen gaan we dus nóg meer vlees eten. Ze hebben speciaal gewacht met slachten tot wij hier zouden zijn. Lief van hun en het zal vast ook lekker zijn.

Als moeder en dochter vertrokken zijn met het eten voor de man en ook het gesneden vlees dat zij zullen bewaren en verdelen, gaan wij in het zonnetje zitten en een tijdje op bed liggen. Ik lees veel. Ahmad zie ik minder lezen en ook niet veel op zijn telefoon kijken. ´Verveel jij je niet?´ vraag ik. Nee, hij is in een meditatieve stemming. ´Waaraan denk je zoal?´ vraag ik. Niet veel bijzonders, maar hij mijmert vooral over plantjes en alles wat hij ziet groeien en bloeien. Overigens is het hier op de heuvels in de omgeving van Guadalcanal nog steeds te droog en droger dan het hoort te zijn. Ahmad voelt zich heerlijk. Gisteren niet. Toen was hij doodmoe en dat kon ik aan hem merken. Ik denk dat hij toch nog herstellende is van de operatie en het was gisteren een vermoeiende dag.

Om een uur of 17 maken we een wandeling langs een pad dat we nog niet eerder gelopen hebben. We hebben onze bamboestokken bij ons en we merken hoe lekker dat loopt, vooral als je daarnaast ook nog arm in arm loopt. Als het pad te smal is voor twee mensen, dan is het heel fijn om die stok als houvast te hebben. We lopen vlak langs een kudde schapen en we komen een loslopende hond tegen. Het is een mooie hond en hij komt ons allebei even begroeten. Als ik hem over zijn kop aai voel ik dat zijn vacht heel zacht is en als ik in zijn open bek kijk (het lijkt of hij naar me lacht) zie ik mooie witte tanden. Het moet een jong dier zijn. Hij begroet ook Ahmad en dan loopt hij kwispelend verder. Verder is op de hele route geen mens en dat is rustig.

´Vroeger wilde jij niet lopen met de stok,´ zegt Ahamd. ´Nee, ik waande me toen heel sterk en dacht dat ik geen stok nodig had voor evenwicht. Nu weet ik wel beter. Voel jij ook het verschil in kracht met 10 jaar geleden?´ vraag ik Ahmad. ´Als ik eraan denk hoe jij het terrras betegelde en hoe je uren gaten in de muur moest slaan zodat de tegels beter zouden plakken. Ik kan me nu niet meer voorstellen dat je zoiets nog zou doen. En ik wilde vanalles. Ik moest nodig ergens wonen waar een sportschool in de buurt was en ik wilde nog naar het strand en er vaak op uit enzo. Nu voel ik me zo rustig en kan ik gerust een hele dag een boekje lezen en alleen wat rond wandelen.´ Ja, Ahmad voelt ook het verschil.

Ook kunnen we ons nu niet meer voorstellen dat we er in herfst nog over dachten om naar Guadalcanal te verhuizen. We voelen nu het verschil in klimaat tussen hier en aan de kust. De nachten zijn hier nog steeds erg koud, terwijl het hier nu warmer is dan normaal. In het dorp zagen we gisteren op de terrassen wat oudere mensen dronken worden en wat mismoedig voor zich uitstaren. De jongeren waren op dat uur waarschjnlijk bezig met studie of werk. De sfeer is hier zo anders dan in Alhaurin de la Torre. Het is hier gewoon een gat, mooi gelegen in de natuur, maar wel een gat waar de bewoners langzaam uitsterven

Het is de maand ramadan. De moslims zijn gisteren begonnen met vasten. Dit jaar doe ik niet mee, omdat ik het niet meer kan. Na de darmoperatie is het voor mij noodzakelijk dat ik over de dag verspreid eet in kleine porties. Mijn lichaam kan het niet meer aan om in één keer een flinke portie te moeten drinken en eten en daarna lange tijd niets. Ik heb vorig jaar alsnog gevast, maar merkte na afloop van de maand dat het me lange tijd heeft gekost om te herstellen van het vasten. Dus ik besef dat ik niet meer kan vasten, maar alsnog voel ik wel dat dit voor een moslim een heilige maand is. Vasten kan op veel manieren en heeft veel meer facetten dan alleen maar afzien van eten en drinken. Je kan ook een schoonmaak houden in je binnenwereld.

Guadalcanal 25-3-2023

Een rustige dag. We hebben geslapen als marmotten. Ik heb het ochtendgebed gemist. Maar wat zijn we uitgerust. Ahmad maakt na het ontbijt de asperges alvast klaar. Het zal een tapas worden naast het vlees dat we gaan roosteren. Intussen zit ik lekker ´het waanzinnige van sneeuw´ uit te lezen. Ik vind het jammer dat ik nog maar 50 bladzijden voor me heb en dat ik dan weer een boek uit heb waarin ik nog wel honderd pagina´s zou willen verder lezen.

Om een uur of 12 komt de familie en Ahmad gaat eieren mixen door de door hem gekruide en gekookte asperges. Zijn schoonzoon loopt direct naar de buitenoven en begint daarin alvast hout te branden, waarop hij later kolen zal gooien en als die dan smeulen kan het eetfestijn beginnen. De geitenribbetjes heeft Ahmad gekruid met alleen maar zout, zwarte peper en limoen (die we toevallig bij ons hadden). Zijn dochter is veel met de kleine bezig. Het is een moederskindje. Als haar vader en moeder allebei thuis zijn, dan kiest zij alleen maar voor haar moeder. Ze verliest haar moeder geen seconde uit het oog.  Als haar moeder werkt accepteert zij het wel dat haar vader voor haar zorgt. Maar hij is tweede keus. Ze maakt gemakkelijker contact met mij dan met Ahmad. Het is dus een kindje dat zich meer thuis voelt bij vrouwen in het algemeen en mannen niet snel vertrouwt.

Het is heet in de brandende zon op het terras voor het huisje. We sjouwen de stoelen en de tafel die in het huisje staat naar de zijkant van het huis om daar rustig in de schaduw te kunnen eten. Het vlees smaakt heerlijk. We lijken wel neanderthalers, zoals we aan de botten zitten te kluiven. Ik heb mes en vork naast de bordjes gelegd, maar die dienen nergens toe. We eten de ene karbonade na de andere uit het vuistje. Ik ben niet zo een vleeseter, maar deze krokant geroosterde exemplaren kan ik wel weg krijgen. Het is gezellig aan tafel.

Na het eten hangen we nog even bij elkaar, kletsen we wat en geven de kleine de nodige aandacht, zoals zij gewend is. Tegen drieën vertrekt de familie. De kleine is toe aan haar middagslaapje en dat is te merken, omdat ze een beetje begint te klieren. Ze gaan naar huis om alledrie te genieten van een siësta. En wij gaan weer ieder ons ding doen. Ik met mijn boek, dat ik nu uit heb. Ik ga verder in een ander boek. Dat is even wennen, maar het belooft wel een goed boek te worden.

Om 17 uur maken we dezelfde wandeling als gisteren langs het pad dat wij nu kennen. Het licht is anders dan gisteren. Feller en minder mysterieus. De schapen zijn niet zo verrasend als gisteren. Gisteren zag ik een weggelopen schaap vanachter de bosjes naar me gluren en dat was een heel grappig gezicht. Ik wilde daarvan een foto maken, maar ik wachtte te lang tot ik dichterbij zou zijn. Ik had de foto direct met zoemlens moeten maken, want dit schaap en ook de kudde erachter bleek angstig te zijn voor ons vreemdelingen met bamboestokken. Daarop had ik niet gerekend. Zodra we dichterbij kwamen zette de zo vreedzaam in mooi strijklicht grazende kudde het op een lopen en was het hele sprookjesachtige beeld verdwenen. Gisteren kon ik nog wel wat foto´s en filmpjes schieten van de kudde die nu verderop verder graasde tegen mooi licht. Maar vandaag was het een suffe boel in een te felle belichting. De mooie hond die gisteren ons kwam begroeten en daarna verder liep was er ook niet. ´Gisteren waren we verrast door deze wandeling,´ zegt Ahmad, ´maar vandaag kennen we de route al en is het niet meer zo een ervaring als gisteren´. ´Dat is zo en het licht is ook anders,´ zeg ik. ´De betovering is er niet. Gaat het niet zo met alles? Als je klein bent, dan is alles nieuw en kijk je ernaar met frisse ogen, maar wij op onze leeftijd hebben al zoveel gezien en zijn niet meer zo makkelijk te verrassen.´ Ik denk intussen aan de kleine die ik vanmiddag zich zag verbazen over elk klein detail op de grond en om zich heen. Voor me op het geitenpaadje waarop wij lopen zie ik Ahmad lopen met zijn stok en wat ik net zei bevestigen. Geen twee dagen zijn hetzelfde en bij elke mooie ervaring heb je zin om deze voor altijd te laten voortduren of deze te herhalen, maar zo werkt het niet. Verrassend mooie momentjes komen spontaan en verdwijnen ook weer en ze zijn zelden voor herhaling vatbaar. Of…elk moment heeft zijn eigen bekoring.

Morgen gaan we weer huiswaarts. Maar eerst hebben we nog vroeg in ochtend afgesproken met de familie in hun campo. Dan kunnen wij hun dieren bewonderen en hoever ze nu zijn met het construeren van hun tweede huisje daar. Ze hebben nu een stuk of 10 geiten, 2 konijnen, heel veel kippen en een haan, 2 honden (er is er nog één komen aanlopen) en 2 katten in hun campo. Daarna zit onze kleine vakantie er weer op. We hopen in oktober weer hier te komen.

Inpakken en weg wezen en weer thuis

We stonden daar op met stralend en helder weer. Zoals afgesproken gingen in de ochtend van vertrek eerst op bezoek in hun campo voor een afscheid. Wat een mooie plek hebben ze daar. Ik maakte een heleboel foto´s en filmpjes van de dieren en het schitterende uitzicht naar alle kanten. Daarna gingen we in het dorp ontbijten met zijn dochter en de kleine, nog wat spelen in de speeltuin maar toen moesten we echt weg, terug naar het huisje om als laatste onderdeel van het inpakken het overgebleven eten in de koelbox te stoppen en daar de sleutel achter te laten op een afgesproken plek.

Vervolgens om de beurt de 310 km naar huis gereden via Cordoba. Eenmaal thuis bleek het hier behoorlijk warm, 29 graden en de lucht was minder helder en wat valer blauw dan in Guadalcanal. We waren terug in de dichter bewoonde wereld en dat voelde even als een domper. We zetten de auto op de parkeerplaats beneden en brachten snel de koelbox naar binnen, waar ik het bederfelijke eten in de ijskast plaatste. Toen gingen we kijken of we, nu het zondag is en er niet gewerkt wordt aan de weg, misschien de auto toch in onze garage konden rijden via de opengebroken weg, zodat die daar kan blijven tot we in oktober terugkomen. Dan hoeven we Miguel niet lastig te vallen om de de auto van de parkeerplaats beneden terug te plaatsen in de garage als ze eindelijk klaar zijn met het aanleggen van het nieuwe asfalt. Op zondag kan je soms alsnog de opgebroken weg berijden. Het kon, maar wel alleen maar vanaf één kant! Heel voorzichtig reden we het autootje over de hobbelige opengebroken weg ons straatje in. En nu staat hij op zijn plek en kunnen we zelf de accu loskoppelen. De 9 dagen dat we hier nog zijn kunnen we alles te voet doen. We zijn dolblij dat het ons gelukt is om de auto zelf binnen te zetten voor ons vertrek naar Nederland.

Maar thuis wacht ons een onaangename verrassing. De boiler lekt! We dachten voor ons vertrek naar Guadalcanal dat het de waterkoker was die lekte en wilden hem al bijna weggooien. We hebben het ding in ieder geval geleegd voor vertrek. Maar nu zien we dat het marmeren aanrecht weer blank staat met roestig water dat ook op de vloer druppelt. Als ik het oplap en mijn hoofd zowat onder de boiler steek, merk ik dat er druppels druppen uit twee plekken van het 80 liter-gevaarte. ´Maar dat is levensgevaarlijk,´ zegt Ahmad. Hij gaat in de weer om de watertoevoer naar de boiler af te sluiten en ook zet hij de elektriciteitsknop van de boiler uit. Hier in Spanje heb je qua elektriciteit een prachtig systeem met knoppen voor diverse verschillende ruimten en plekken. De stroom naar de boiler kan je bijvoorbeeld afsluiten zonder dat je de stroom afsluit naar de rest van de apparaten in de keuken. Ook het water kun je afsluiten op verschillende plekken. Er zitten overal hendels waarmee dat kan.

Dat wordt koud douchen voorlopig. Ahmad gaat dat doen. Maar ik denk dat ik voor mezelf een grote pan ga vullen met warm water en me dan ga douchen met een steelpannetje waarmee ik water opdiep uit de grote bak en dat water gooi ik dan telkens over me heen. Zo ben ik het gewend geweest in Pakistan en in Cyprus, toen ik bij sheikh Nazim verbleef. Het is een primitievere manier van douchen.

Morgen gaat Ahmad bevragen hoe hij aan een andere boiler kan komen. Ik hoop dat ze er snel een nieuwe in zullen zetten. Je went snel aan luxe.

Morgen wil ik al het foto- en filmmateriaal bekijken dat ik heb gemaakt.