Al is het niet super interessant. Het is mijn weblog en ik doe ermee wat ik wil: schrijven dus.
Twee van mijn lieve kindjes brachten ons naar het vliegveld van Rotterdam.
Kleintjes stonden we in de rij tussen allemaal grote Nederlanders. Qua lengte passen wij meer tussen de wat kleinere Andalusiërs.
Een beetje verhit kwamen we thuis aan. De avond voelde benauwd aan en we voelden in onze neuzen en keel de stoffige lucht van maandenlang geen regenval. Maar we hadden geen tijd te verliezen. We lieten onze koffers staan in de bloedhete woning en nadat we alle ramen tegen elkaar hadden open gezet haastten we ons naar de winkel om nog wat boodschappen te scoren voor het avond- en ochtendmaal.
Ahmad ontdekte dat er geen warm water uit de kraan kwam maar wel koud. We konden daar even niets aan veranderen en gingen verder met het uitpakken en klaarmaken van ons eten. Daarna hup naar bed, terwijl we ons afvroegen wat de reden kon zijn dat er geen water uit de warme kraan (boiler) kwam.
De volgende dag waren we opnieuw druk bezig met nog meer boodschappen, opruimen van de keutels van de katten op ons terras en een beetje balen van dat niet hebben van warm water. Ik vond het niet zo erg, omdat ik het vaak heb meegemaakt in mijn leven. Ahmad was er wel een beetje narrig van. Hij wil problemen graag snel oplossen en dat ging dit keer niet zo snel als hij wilde. Maar in de avond kwamen we samen tot het inzicht dat het alleen maar kon liggen aan de filter die tussen de boiler en de kraan geplaatst is (om kalk te voorkomen). Die is daar geplaatst voor ons vertrek naar Nederland. Daarna heeft het water in die filter een half jaar stilgestaan en dat is kennelijk niet de bedoeling.
´Ik ga hem er tussenuit halen,´ zei Ahmad vanmorgen. En dat deed hij ook, mijn held. Door een heel leven te werken in allerlei uitvoerend werk is hij een handige man en dat is heerlijk voor mij die haar hele leven te maken had met mannen die niks konden of niks wilden, zodat ik het allemaal zelf mocht opknappen.
We hebben weer warm water en Ahmad is een stuk zonniger.
Er gebeurt zoveel op onze planeet. Hier een aardbeving of overstroming, daar een oorlog. Ik vind mijn belevenissen eigenlijk te onbenullig om te beschrijven.
Maar we zijn nu weer in Alhaurin de la Torre. Het was even bikkelen voor de oudjes. De reis goed voorbereiden en hier alles op orde krijgen, maar nu zitten we dan weer rustig.
Het groene landschap van Nederland heeft plaats gemaakt voor het stoffige droge landschap hier. Wie weet schrijf ik nog wel wat meer, als ik daar voor het benodigde zelfvertrouwen terug krijg.
We hebben zowel hier als daar een laptop. Ik ben gewend om alles wat ik hier heb toegevoegd aan bestanden op mijn externe schijf te zetten en ze dan op mijn laptop in Nederland te kopiëren, zodat beide laptops ´up to date´ blijven. Vandaag lukt dat niet. De externe schijf kan niet gelezen worden en blijft gewoon als een dood nog na knipperend ding aan mijn laptop hangen.
Op de externe schijf staan de films uit mijn jeugd en die van mijn kinderen en de door mij gemaakte filmpjes. Die ben ik nu kwijt. Is dat erg? Nee, want mijn zoon heeft ook een externe schijf met al deze bestanden. Zelf heb ik ze eigenlijk niet nodig. Maar ik ga toch een andere externe schijf kopen in Nederland. Je went aan bepaalde hebbedingetjes.
Het is overigens heel relaxed om in de avond pas te reizen. Dat geeft ons de tijd om op ons gemak de koffertjes in te pakken. Geen stress. Ik ga nu even een omeletje bakken voor op de broodjes voor onderweg. Straks eten we onze laatste warme maaltijd hier en dan om 5 uur worden we beneden op de parkeerplaats opgehaald door Manolo, onze taxista. Tot in NL!!
We maken de op één na laatste wandeling onder een schitterend heldere hemel. ´De vogels zijn blij,´ zegt Ahmad. Gefluit van vogels om ons heen in alle toonaarden. ´Het is lente,´ bevestig ik. Maar in Nederland zal het ook lente worden. ´Laten we in Nederland ook elke dag na het ontbijt blijven wandelen in de Uithof (het natuurgebied waar wij pal naast wonen),´ stel ik voor. Ik ben gewend geraakt aan onze ochtendwandelingen en wil ze niet meer missen.
Op dit moment hoor ik Ahmad keuvelen met de loodgieter, die een nieuwe boiler aan het plaatsen is, hetzelfde model dat we eerder hadden. Het is een aardige en knappe man met een mooie bromstem die gezellig kan babbelen. Ik merk dat Ahmad het wel met hem kan vinden. Hij is goed aan het opletten hoe de man zijn werk doet. Zo leert hij weer wat bij.
De loodgieter is klaar met zijn werk en stopt de oude 90 liter boiler in de doos van de nieuwe om hem mee te nemen. ´Als nieuw,´ grapt hij. De loodgieter heeft gezien dat de oude boiler kapot gegaan is door kalkafzetting. Hij komt over een half uur terug om een apparaat (een soort filter, denk ik) te bevestigen dat de kalk zal tegenhouden in de toekomst.
Vandaag heb ik nog niet geschreven in mijn weblog. Ik heb me voorgenomen elke dag wat neer te schrijven, ook al weet ik niet wat. Dat is voor mij ´oefenen voor het schrijverschap´. Het spreekt me aan wat veel schrijvers zeggen: dat je niet moet wachten op inspiratie maar gewoon moet gaan zitten voor je pc of je papier. Dan kijken wat er komt. Gisteren was ik bijvoorbeeld helemaal niet van plan om alles te schrijven wat ik toen schreef. Ik had een vaag plan in mijn hoofd, maar altijd schrijf ik anders en meer dan ik van plan was. Laten we kijken wat er vandaag gebeurt.
Gisteren dacht ik aan sheikh Nazim en wat hij voor mij heeft betekend in de jaren dat ik hem mocht meemaken als murshid (leraar). Ik ben al moslim vanaf 1 april 1978, maar ik was daarin lange tijd heel eenzaam. Hoewel mijn toenmalige man in naam ook moslim was, zijn voorvader was zelfs een heilige van wie het graf nog altijd wordt bezocht door bedevaartgangers in Kabul, deed hij weinig aan zijn geloof. Ik verrichtte alle rituelen in mijn eentje, het bidden en het vasten. Ik kende verder niet één moslim. Mensen zagen mij ook niet voor een moslim aan. Mijn familie begreep er niets van dat ik gekozen had voor een in hun ogen zo achterlijk geloof. Ze wisten er weinig van en het hielp niet als ik erover vertelde en met hun deelde wat het geloof voor mij betekende.
Toen ik wegliep uit het huwelijk en terecht kwam in Den Haag in 1993 bleef ik consequent moslim. Ook in Den Haag vond ik aanvankelijk geen aansluiting bij geloofsgenoten. Dat gebeurde pas in 1994, toen ik mijn jongste zoontje liet besnijden. In het ziekenhuis ontmoette ik een echtpaar (die ook een zoontje lieten besnijden) met wie ik contact bleef houden. Zij brachten me in aanraking met het soefisme en met sheikh Nazim. In de jaarwisseling van 1995/1996 woonde ik een zikr-bijeenkomst bij in Ridderkerk en daar deed ik bayat (eed van trouw) in de Naqhsbandi Tariqat (Tariqat=weg). Iemand deed een dua (smeekbede) waarin ik mij zo herkende dat ik in tranen uitbarstte. Alles viel voor mij op zijn plek. De reden waarom ik psychologie studeerde, hoe ik mij het leed van iedereen om me heen aantrok alsof alles mij aanging en de reden waarom ik me bekeerde tot de islam na het lezen van de Koran. Ik had me voorheen totaal niet herkend in medemoslims, maar in die voor mij belangrijke nacht herkende ik me wel in het streven van de broeders en zusters van deze soefigemeenschap (de Naqhsbandi). Toen had ik nog niet eens sheikh Nazim zelf ontmoet. Ik heb hem kort daarna wel gezien in een droom, evenals grandscheikh (de leermeester van sheikh Nazim) Abdullah Dagistani.
Ik zag sheikh Nazim pas in levende lijve in Engeland en in Duitsland, tijdens de ramadan. Sheikh Nazim, die toen ongeveer 70 jaar was, kwam in tijdens elke ramadan naar Duitsland of Engeland om met ons te bidden en zijn sohbets (lezingen uit het hart) te geven. Zijn lezingen raakten me telkens weer. Ik leerde heel veel. Elke keer ging ik na een paar dagen naar huis met een ´opgeladen batterij´. De jaren erna reisde ik regelmatig naar Engeland en Duitsland. Mijn jongste kinderen gingen mee. Toen sheikh Nazim ouder werd en niet meer reisde ging ik naar Cyprus (waar de sheikh woonde in zijn dargah in Lefke) om van hem te blijven leren.
Het allerlaatst dat ik in Cyprus was en sheikh Nazim nog heb mogen ontmoeten was dat met Ahmad in 2008.
Gisteren had ik het erover met Ahmad. ´Ik denk dat sheikh Nazim als een vader is geweest voor mij, zoals ik die niet eerder had.´ Ik was niet een murid (leerling) die constant in de rij stond om zijn hand te kussen. Het paste voor mij niet om dat te doen, hoe de andere murids me ook verzekerden dat ik dat juist wel moest doen, omdat ik zo de ´zegen´ zou krijgen. Ik geloofde niet in die idolatrie. Ik had zoveel respect voor sheikh Nazim dat ik het eerder passend vond om voor hem een kleine buiging te maken en netjes hem ruimte te geven om zijn weg te vervolgen. Voor mij was het belangrijk om hem te observeren en naar hem te luisteren. Elke sohbet die hij gaf was naseeha (goede raad).
Ik ben heel blij dat ik sheikh Nazim heb mogen ontmoeten.
Leuter, babbel….Zo zie ik zelf mijn stukjes. Ik klets maar wat aan in zo simpel mogelijk Nederlands. Aldus vloeien de zinnen zo uit mijn toetsen. Vroeger heb ik ingewikkeldere dingen geschreven, o.a. voor mijn studie. Ik heb zelfs een onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift ´Gedrag´ in de jaren 80. Een onderzoek naar de invloed van feedback op het gedrag van mensen, dat ik zelf had opgezet, uitgevoerd en verwerkt met behulp van statistische berekeningen. Het zijn dingen die ik gedaan heb en waarop ik terugkijk met de gedachte dat ik dat toen zo deed, omdat het van mij verlangd werd in mijn studie en gedurende mijn kortdurende werkzaamheden aan de universiteit daarna.
Maar echt met plezier deed ik het niet, schrijven voor een beperkt intellectueel publiek in een vakjargon. Ik had na mijn studie mijn buik vol van het academische gezwam. Dat zal ook vast de reden zijn dat ik er toen voor koos om met een analfabeet te trouwen. De manier waarop die man dacht en zich uitte was toen voor mij heel verfrissend. Geen oeverloos geanalyseer, zoals ik dat gewend was van mijn vroegere medestudenten.
Daarna volgde voor mij een periode van 0,0 intellectuele input. Ik las 16 jaar geen enkel boek en stortte me alleen maar op het grootbrengen van de kinderen en daarnaast het constant rekening houden met de wanen van de schizofrene man met wie ik toen leefde. Ik had alleen al daaraan een dag- en nachttaak en soms vroeg ik me af of ik mogelijk daarvoor psychologie had gestudeerd. In mijn werk had ik het niet nodig, want ik deed binnen de schooltijden van de kinderen het ene ongeschoolde werk na het andere om aan geld te komen. Dat was overigens op zichzelf een leerschool. Maar boeken las ik niet. Mijn ex-echtgenoot kon niet lezen en hij kon het absoluut niet verdragen als ik wel een boek las. Hij werd zelfs een keer zo boos op een boek in mijn handen dat hij het door de kamer smeet. Het was nota bene een kookboek, waarin ik een recept aan het zoeken was om voor hem te bereiden. Maar alsnog kon hij het niet aan om mij te zien lezen terwijl hij dat niet kon. Het kookboek lag helemaal uit elkaar. Jaren later heeft mijn lieve Ahmad het voor mij gerepareerd door het opnieuw te binden met een speciale lijm.
Al die jaren las en schreef ik niet, of het moesten brieven zijn voor onze gezinsadministratie, die ik natuurlijk moest bijhouden of bezwaarschriften over het één of ander. Het resultaat was dat ik mijn intellectuele vernisje steeds meer kwijtraakte. Daarbij komt dat ik er echt niet van houd om de dingen moeilijker te formuleren dan nodig is. Ik houd het graag simpel en wil spreken en schrijven in een klare taal die voor iedereen begrijpelijk is.
Bij Ahmad is zijn leven juist ´andersom´ gegaan. Hij komt uit een dorp, Arrahal, waar de mensen bekend staan om hun nogal grove en simpele taalgebruik. Daartussen was hij een gevoelige jongen, die opgroeide in een agrarische omgeving die hem erg inspireerde. Hij was leergierig op het gebied van vrijwel elk onderwerp. Met name het leven van planten en dieren, maar ook geschiedenis. Terwijl de jongens om hem heen wat zaten te lanterfanten in hun vrije tijd, zat hij met zijn neus in boeken. Ook al moest hij vanaf jonge leeftijd werken en heeft hij geen middelbare school afgemaakt, hij bleef boeken lezen en ook later praktijkdiploma´s halen. Hij bleef zijn hele leven een boekenwurm en soms noem ik hem voor de grap ´wandelende encyclopedie´, omdat het lijkt of hij een bibliotheek in zijn hoofd heeft en over elk onderwerp dingen kan vertellen en zelfs citaten kan geven. In mijn ogen moet hij erg intelligent zijn en had hij ver kunnen komen als hij de kans had gekregen te studeren.
Ahmad is een begenadigd schrijver. Via mails heeft hij in drie maanden tijd mijn hart weten te veroveren en dat was dan ook nog in een vertaalde vorm. Ik vertaalde zijn mails in het Engels met de Google vertaalmachine. Als je Spaans letterlijk vertaalt in het Nederlands, dan komt het heel formeel over. De Engels taal leent zich beter voor een letterlijke vertaling uit het Spaans. Ahmad heeft ook een boek weten te schrijven dat erkend is als een wetenschappelijk geschiedkundig werk.
Ahmad kan dus goed schrijven en veroverde mijn hart via zijn mails, die hij schreef vanuit zijn hart. Maar waar hij tegenwoordig moeite mee heeft is dat als hij iets begint te schrijven over een bepaald onderwerp, dat hij dan heel gauw belandt in te veel uitleg en te veel getheoretiseer. Hij haalt er dan citaten bij van geleerden en wijzen, etc. Het is voor hem heel moeilijk om zomaar iets te schrijven zonder te verzanden in dat getheoretiseer of veralgemeniseer. Hij wilde bijvoorbeeld iets schrijven over zijn godsbeleving en deed daar laatst een poging toe. Maar het werd een stuk met een grote onnodige inleiding en veel algemeenheden en ook weer voetnoten en citaten. Ik las het en ik zei: ´Nu weet ik nog niets over jouw persoonlijke beleving van God.´ ´Klopt,´ zei hij en hij baalde er enorm van. Het lukte gewoonweg niet om een heel persoonlijk stukje te schrijven en niet onnodig uit te weiden door middel van verklaringen.
Toen kwam hij ineens op een idee. ´Ik ga de stukjes schrijven als een soort brieven aan jou, ´ zei hij. Ik heb nu twee mails van hem gehad en ja hoor, in die mails schrijft hij precies op de manier die ik bedoel en hoe hij dat zelf ook wil. Hij beschrijft hoe hij geïnspireerd werd als jongen door wat hij meemaakte in de natuur op het land en hoe dit voor hem zijn godsbeleving is gaan bepalen, een beleving die niet strookte met wat hij om zich heen en op school hoorde van de paters en in de kerk. Ik zie in zijn mails dat hij zijn eigen toon daarin heeft gevonden. Geen verwijzingen naar wijze mannen die het nog beter weten maar gewoon zijn eigen woorden. Hij heeft een mooie poëtische stijl van schrijven. Helaas is mijn Spaans nog steeds niet toereikend om alle woorden die hij gebruikt te herkennen, maar daarvoor helpt de vertaalapp. Kennelijk kan hij zich tegenover mij goed uiten en daar ben ik trots op.
Dat stemt altijd een beetje weemoedig. Het is een soort heimwee vooruit, maar als we eenmaal in Nederland terug zijn blijkt het altijd mee te vallen. Nu kijk ik met verlangende ogen naar al de zonverlichte en vertrouwde plekken met de gedachte dat ik die zal gaan missen. Je zou al die beelden in een kommetje van je hand willen bewaren en meenemen. Maar dat gaat niet en het hoeft ook niet. In Nederland zullen er andere beelden voor in de plaats komen. Ik stel me alles daar sappig en groen voor en verheug me daarop.
Toch wil ik weer een paar beelden vanhier in dit weblog plaatsen om de herinnering eraan alsnog mee te nemen.
Ik heb de buurvrouw al gebeld dat ik er bijna aankom en ook mijn naaste buren verteld dat we er bijna weer zijn. Mijn kinderen weten het al lang. Nog een paar dagen….
De laatste tijd merk ik dat ik niet meer zo een plezier heb in het maken van filmpjes als voorheen. Toen was het echt een vorm van expressie voor mij en ik deed ook moeite om de filmpjes te verwerken met ingewikkelde programma´s. Nu maak ik me ervan af met een oude versie van Windows Movie Maker.
Nu is de enige reden dat ik filmpjes maak dat ik soms zoveel foto´s wil plaatsen dat het minder plaats inneemt in mijn weblog als ik dit doe met een link naar YouTube. En sommige beelden zijn leuker in beweging. Maar meestal vind ik een foto toch meer zeggen. Een foto is een momentopname en die kan soms meer uitdrukken dan een vluchtig bewegend beeld. Met een foto zet je de tijd een moment stil en je kan de momentopname daarna rustig en in detail bekijken. Dat vind ik het mooie aan een foto.
Ik wilde het verschil laten zien in het ongerepte natuurgebied dat het stuk land vormt van de dochter van Ahmad en de plek waar ons vakantiehuisje zich bevindt. Dat is ook een mooie plek, maar hij is niet te vergelijken met de campo van zijn kinderen. Kijk zelf maar (voor de geduldige kijker).
Wij gaan de semana santa niet beleven dit jaar, omdat wij volgende week dinsdag naar Nederland vertrekken.
Vanmorgen waren we alvast een beetje aan het bedenken wat mee moet naar Nederland. We gingen weer lijstjes maken. ´Ik ga jou helpen met kleding uitzoeken om mee te nemen,´ zeg ik hem. Ik weet dat hij daar best onhandig in is.
Ineens herinnerde ik me hoe het was, nu bijna 15 jaar geleden, toen Ahmad in zijn eentje naar Nederland afreisde en ik hem ging afhalen van Schiphol. In mijn zenuwen vergiste ik me in de aankomsttijd, zodat ik er een uur te vroeg stond te wachten. En daar kwam hij dan eindelijk. Een kleine man met een snorretje en een pet op. Hij droeg een ouderwetse bruine koffer zonder wieltjes, waardoor hij oogde als een reiziger uit de jaren 30. Hij gaf me een tandeloze glimlach, die zo stralend en lief was dat ik die nooit meer vergeet. Hij had het boek dat hij geschreven had in zijn andere hand en toen hij op me toeliep drukte hij me als eerste dat boek in mijn hand. Alsof het een soort diploma was of een toegangskaart naar een leven met mij. Hij mompelde wat in het Andalusisch en, ondanks mijn elementaire kennis van de Spaanse taal die ik via onze emailwisseling de drie maanden ervoor had proberen te vergaren als voorbereiding op onze ontmoeting, verstond ik geen woord van wat hij zei. Maar op de terugweg (ik was gekomen met de trein) hadden we woordeloos contact. Thuis hadden mijn dochters mijn huis versierd met hartjes en ballonnen en de hele woonkamer zat vol met soefie-leerlingen met wie ik toen nog veel contact had. Er was een imam die ons trouwde voor de islam en daarna aten we met zijn allen het eten dat mijn dochter had gekookt. Ze had allerlei lekkernijen in huis gehaald en een mooie taart met glazuur van 2 witte duiven, die Ahmad en ik samen moesten aansnijden. Etc etc….
´Was de koffer zwaar?´ vraag ik hem nu. ´Ja, dat wel en er zaten geen wieltjes onder´, lacht hij. Hij woonde ervoor tijdelijk bij zijn neefje en zijn zus had kleding voor hem ingepakt. Een heel dikke pyjama, omdat het november was en hij naar het koude Nederland ging. De pyjama rook naar een heerlijk wasmiddel, maar hij heeft hem weinig gedragen. Zo koud was het nu ook weer niet. Verder had hij een grote witte badjas bij zich. Die heeft hij ook nooit gebruikt.
Vanmorgen toch een koude douche genomen. Het werk om water te warmen leek me meer rompslomp dan even een koude straal trotseren. De zonsopgang boven Malaga die ik daarna zag vanuit het slaapkamerraam met haar warme rode kleuren maakte veel goed.
Daarna een beetje druk geweest, maar ik vond wel tijd om een filmpje te maken van mijn foto- en videomateriaal van Guadalcanal rond ons huisje daar. Ik ga morgen nog een filmpje plakken van beelden van de campo van Ahmads kinderen en dan zal je het verschil zien tussen hun campo en die rondom ons vakantiehuisje. Zij hebben daar een enorme lap vruchtbaar land in een natuurgebied op de kop getikt voor toen nog een zacht prijsje. Het land is nu al veel meer waard, omdat zij er inmiddels water hebben en het zich op een heuvel op loopafstand van het dorp bevindt met een schitterend uitzicht naar alle kanten. Later volgen filmbeelden van hun paradijselijke plek. Maar nu het filmpje dat ik maakte in onze buurt nabij Guadalcanal.