Maar eerst wil ik netjes afscheid nemen van de anderhalve trouwe lezer die ik nog had.
Al een tijd terug zei ik dat ik minder wilde gaan schrijven. Dat is ook gebeurd en ik merkte dat ik het schrijven in dit weblog niet miste. Tijden veranderen en de interesses van mensen veranderen. Niet veel mensen lezen nog weblogs. Er is al zoveel informatie te vinden op andere media.
Ik heb het lang leuk gevonden om te schrijven en mijn gedachten te delen. Dat is nu niet meer zo. Ik trek me terug.
Vandaag heb ik met de plugin ´print my blog´ mijn hele weblog kunnen opslaan in een pdf document. Dat bewaar ik op een externe schijf voor mijn kinderen en kleinkinderen. Je weet maar nooit of ze ooit willen teruglezen hoe hun oma jaren terug over dingen dacht en schreef. Alles verandert nu zo snel en mensen gaan ook anders denken en doen. Deze stukjes worden dan al gauw geschiedenis.
Ik zal vast wel blijven schrijven, maar niet meer op een digitaal podium dat voor iedereen toegankelijk is.
Ik wacht nog een weekje met het van internet halen van mijn weblog, zodat een eventuele bezoeker van deze website op de hoogte is van mijn vertrek en zich geen zorgen gaat maken.
Ben tevreden. Niet een eigen ontwerp, maar naar de hand van een bestaande grafische afbeelding (zie hieronder).
Mijn volgende idee om te gaan schilderen is een burak. Dat is een mythische afbeelding van een gevleugeld paard, door mystici ook wel vergeleken met je nafs (ego), dat tot je beschikking staat als een gevleugeld paard, wanneer je het eenmaal onder controle hebt.
Het niet zomaar oordelen over een ander blijft voor mij een aandachtspunt. Ook als ik kijk naar mijn lief. Ik moet me constant realiseren dat ik ook maar kijk vanuit mijn kokervisie en vooral beseffen dat ik niets beter ben dan wie ook.
Ik las vanmorgen in een column in het NRC dat mensen die anderen bekritiseren niet zozeer begaan zijn met de wereld om zich heen en wat die anderen elkaar aandoen maar dat zij eerder spreken vanuit de behoefte zich beter te voelen dan die anderen. Dat vond ik een rake opmerking.
Het is moeilijker om werkelijk naar jezelf in de spiegel te kijken dan dat het is om een ander te bekritiseren. Ik wil, telkens als ik een wrevel in mezelf voel opkomen naar wie of wat ook, goed bij mezelf nagaan waar die wrevel vandaan komt. Meestal heeft het onaangename gevoel meer met mezelf te maken dan met de ander. Alles is reflectie. Letterlijk. In mijn omgeving zie ik constant mijn innerlijk weerkaatst. De omgeving is een gegeven. Het is aan mij om mijn rol in de waarneming daarvan te erkennen. Hoe ik kijk heeft meer met mij te maken dan met mijn omgeving. Dat moet ik onthouden. Als ik vrij ben van vooroordeel, dan voel ik enkel liefde en vertrouwen.
Gisteren las ik een boek getiteld ´het meisje dat de wereld veranderde´ van Machiel Hoek. Hoewel ik anders denk dan de hoofdpersonen (bijvoorbeeld de opa die gelooft in reïncarnatie en in de kracht van affirmatie) wilde ik mijn vooringenomenheid opzij zetten en het boek toch uitlezen. Ik heb er zeker wat van opgestoken. Zoals dat mensen hun angsten en vooroordelen kunnen doorgeven aan volgende generaties. Dat een ieder de wereld bekijkt vanuit een uniek standpunt en dat daardoor de meningen en waarheden van mensen van elkaar verschillen. Dat het goed is om te beseffen dat jouw ´waarheid´ er maar één van vele is.
Ik merk dat ik nog steeds vaak ´invul´ wat iets zou moeten zijn zonder het echt te aanschouwen en vervolgens te beschouwen. Als je al een mening hebt over iets dan kan je niet meer goed kijken naar wat werkelijk plaatsvindt en voelen wat dit met je doet. Je hebt datgene wat plaatsvindt al ingedeeld in ervaringen of gebeurtenissen die je kent uit eerdere ervaring. Dat is een euvel waarvan je steeds meer last krijgt naarmate je ouder wordt. Een kind kijkt nog onbevangen naar de wereld om zich heen, want het heeft nog niet zoveel ervaringen. De wereld doet zich aan een kind meer voor als telkens nieuw en anders. Hoe ouder men wordt en hoe meer men heeft ervaren, hoe meer men geneigd is elke nieuwe gebeurtenis in te delen en te categoriseren in iets dat men al eerder heeft meegemaakt. Daardoor kijkt men dan niet echt maar plaatst men als het ware dat wat men ziet al in een vakje.
Vanmorgen bedacht ik dat ook liefde en geborgenheid of gebrek daaraan kan worden doorgegeven van generatie op generatie. Ik voelde nooit de liefde van mijn moeder, maar als ik me verplaats in haar, dan bedenk ik me hoe zij zich gevoeld kan hebben in haar jeugd. Haar vader was een belangrijk man en altijd aan het werk en haar moeder was veel aan het bridgen en niet thuis. Zij was overgeleverd aan de zorg van bedienden. Dat moet eenzaam zijn geweest. En zo heeft een ieder een geschiedenis en handelt deze vanuit wat deze heeft ervaren.
Ik wil niet te veel vertrouwen op wat ik denk te weten uit ervaring, maar echt kijken en voelen wat plaatsvind op elk moment. Dat kan alleen door volledig te zijn in het moment en al mijn zintuigen te gebruiken. Mijn waarneming en gevoel bij een gebeurtenis zijn slechts één van vele mogelijke belevingen die een ander op datzelfde moment en dezelfde plaats kan hebben. Maar een waarneming zonder oordeel is voor mij werkelijker dan wanneer ik alvorens goed te kijken en te luisteren een ervaring direct indeel in een voor mij bekende categorie. Zonder deze onnodige hersengymnastiek en ballast in mijn hoofd oogt de wereld frisser en kan ik adequater reageren op mijn omgeving.
Op het karton staat geschreven: ´T.a.v. de dief of de dievegge, steel alsjeblieft niet deze plantjes, want deze hebben een eigenares. Als je enkele van de plantjes wil hebben, vraag dat dan en ik zal ze je met veel plezier geven. Stelen is lelijk´.
Onlangs kocht ik een broek die behoorlijk te lang was. Ik kan hem hier in het dorp laten inkorten, zoals dat ook in Nederland kan. Het winkeltje waar ik de broek kon passen en laten afspelden door de eigenares was zo ouderwets gezellig ingericht dat ik vandaag vroeg of ik een foto mocht maken van het interieur. De eigenares wilde bescheiden wegduiken achter de schuifdeuren, maar ik vroeg haar vooral te blijven staan in haar mooie domein.
Eens vroeg een trouwe moslim aan de profeet vzmh wat hij moest doen om dichter bij Allah te komen. De profeet antwoordde: ´Wees niet boos´. ´Maar ik ben niet boos,´ sprak de man hierop. ´Ik wil alleen maar weten hoe ik dichter bij Allah kan komen en een betere moslim kan zijn.´ ´Wees niet boos,´ zei de profeet nogmaals en dit zelfde herhaalde zich voor de derde keer. De man had niet begrepen wat de profeet hem wilde duidelijk maken. Om dichter bij Allah te komen moet je in staat zijn je woede te beheersen, één van de moeilijkste dingen voor de mens, die geneigd is tot reageren met woede op gebeurtenissen, beledigingen, valse beschuldigingen enz.
Grandscheikh Abdullah ad Daghestani zei tijdens zijn leven dat teneinde een stapje dichter bij Allah te komen, cq je iman (geloof) te versterken, je minstens 40 dagen niet boos moet worden. Dan zou je een stapje verder zijn in je iman. En na nog eens 40 dagen niet boos zijn zou je nog een stapje verder komen, enz. Bij een aanval van woede evenwel, zonder dat je daarvoor achteraf vergiffenis vraagt aan Allah, zou je geloof een flink aantal stappen kelderen. Hij gaf ook het advies nooit langer dan drie dagen boos te blijven.
Beheersing van woede en geduld zijn veel geprezen deugden in zowel de islam als het soefisme. Er is een soefiverhaal over een soefiwijze die al een heel stuk gevorderd was op de weg naar nabijheid met de Geliefde (de Schepper, Allah). Hij werd dan ook alom gerespecteerd als een wijs en verlicht man. Hij was al jaren niet meer boos geweest. Op een bepaald moment kwam hij terecht in een streek waar men nog niet van hem gehoord had. Iemand vroeg hem of hij moslim was. Hierop ontstak de man in grote woede. ´Kan je dat niet aan me zien?´ brulde hij. ´Zie je niet hoe ik erbij loop, met mijn tulband en mijn staf? Weet je niet hoe bekend ik ben in het gebied waarvandaan ik kom?´ Hierop kelderde hij een flink aantal stappen in zijn iman. Zijn nafs (ego) had hem in zijn greep gekregen. Zijn arrogantie en ijdelheid verleidden hem tot deze woedeaanval.
Het nafs (ego) ligt overal op de loer om ons te strikken en veroorzaakt foute intenties en reacties. Het nafs doet zich voor als onze beste vriendje, een knuffelbaar diertje dat gekoesterd moet worden. Maar in werkelijkheid is het een stinkend monster.
Sheikh Nazim zei ooit dat als je in staat zou zijn om het ware gezicht van je nafs te zien, dat je dan dagen niet zou kunnen eten of slapen van walging. Je grootste vijand is je nafs. En de grootste jihad of strijd (Jihad ul Akbar) is de strijd tegen je eigen nafs. Onze vijand moeten we niet buiten onszelf zoeken maar binnenin onszelf. Als iedereen dat zou doen, dan was er vrede in de wereld.
Sheikh Nazim zei ook: als je je nafs onder controle hebt gekregen dan berijd je deze als een gevleugeld paard. Maar als je je nafs de controle laat overnemen over je ziel en je gedrag dan draag je het monster op je rug en loop je ermee te sjouwen. Verder raadt hij je aan om als je boos bent naar je gezicht in de spiegel te kijken. Dan kijk je het monster in de ogen.
Chiclana is een rustig vissersdorp / badplaats aan zee nabij Cadiz. In tegenstelling tot veel andere badplaatsen zie je er geen grote hotels en wordt deze plaats weinig bezocht door toeristen uit de noordelijke Europese landen. Waarschijnlijk omdat er geen vliegveld in de nabijheid is. De plaats wordt daarentegen wel bezocht door Spanjaarden uit heel Spanje en door de wat beter gesitueerden uit het noorden die er een tweede huis bezitten.
Aangezien Chiclana vooral veel laagbouw bevat en dus geen torenhoge hotels en er zelfs nog onbebouwd terrein braak ligt, ademt het een rust die doet denken aan badplaatsen uit vervlogen tijden. Dat gevoel van rust werd versterkt doordat we ons nu bevinden in het laagseizoen en er dus sowieso minder mensen rondlopen.
Het was voor ons heel aangenaam om met de zoon van Ahmad (zijn vriendin had helaas een andere afspraak tijdens onze logeerpartij) Chiclana te verkennen. We bezochten een oud café, dat Ahmad nog kende uit zijn diensttijd als 20-jarige, ´el Sanatorio´ geheten. Daar serveert men zelfgemaakte zoete wijn. Wij weken van onze routine van geheelonthouder af door van die wijn een glaasje te drinken. Het café ademde een gemoedelijke sfeer, die vergeleken kan worden met de aloude ´bruine cafés´ in Nederland, waarin mensen met elkaar praten en met elkaar vertrouwelijkheden delen.
De volgende dag bezochten we een visrestaurant, waar hele families in de open lucht met elkaar genoten van vers gevangen vis. Ook daar troffen we een gemoedelijke sfeer aan met vrolijk personeel dat al lachend en grappend zich de benen uit de kont rende om iedereen van eten en drinken te voorzien.
Al met al was het een heel geslaagd weerzien met de zoon van Ahmad en zijn vriendin, die zich ontpopten als geweldige gastvouw en gastheer (ook al zagen we de vriendin maar een aantal uren).
Hallo, daar ben ik weer even. Dit keer om onze ervaring met een toeristische attractie in Malaga te delen.
Ahmad en ik zijn niet bepaald mensen die op zoek zijn naar ervaringen, naast de dagelijkse gang van zaken die we kennen. We houden van ons ritme van de dag met onze wandeling en onze dagelijkse spelletjes rummikub. We kunnen onszelf het grootste plezier doen met een wandeling in de natuur en als we al een vakantie zouden kiezen dat zou dat altijd zijn naar een rustig oord met veel natuur en weinig mensen.
Maar laatst kregen we een cadeau van zijn drie kinderen. Dat cadeau kregen we naar aanleiding van het hier jaarlijks terugkerende cadeau-festijn ´los reyes magicos´ (driekoningen). We kregen twee toegangsbewijzen tot de hammam ´al Andalus´ In Malaga. Echt heel lief van zijn kinderen, die als zij hun vader een cadeau aanbieden dat de laatste jaren vaak doen in de vorm van een cadeau voor ons beiden.
We konden dus niet anders dan dankbaar gebruik maken van de entreekaarten, al zouden we er zelf nooit op gekomen zijn dit voor onszelf te regelen. We hadden gisteren een afspraak om 12 uur in de hammam. De verwennerij zou anderhalf uur in beslag nemen, met een uur lang baden in water van diverse temperatuur en daarna nog een half uur massage.
Zoals elke nieuwslezer weet is het hier in Spanje in veel gebieden, waaronder het onze, kurkdroog. Er valt al tijden onvoldoende regen. Maar gisteren was toevallig regen voorspeld. En regenen deed het dan ook in de vroege ochtend, vergezeld van wat donderklappen. We hadden besloten met de bus te gaan, omdat parkeren in Malaga een probleem is, met name op werkdagen. En zo vertrokken we, met een paraplu bij de hand voor de zekerheid (als er nog meer regen mocht vallen) en in onze tassen badkleding.
Ik had mijn Cruijff sportschoenen aan en die bleken niet goed bestand om glijden tegen te gaan op de Spaanse stoeptegels, die hier na regenval spekglad zijn. Dus met onzekere tred glibberde ik aan de arm van een enigszins gestreste Ahmad vanaf het station richting de hammam in het centrum van de stad. Direct viel ons de hectische sfeer op in de straten en het drukke verkeer. Ik zag op de gezichten van de mensen een niet al te blije uitdrukking, zoals je dat vaker ziet in steden. Zelfs de groepen toeristen keken ongelukkig en leken zich af te vragen wat ze begonnen waren. Dat kan een subjectieve observatie zijn, maar het verschil met de uitdrukking op de gezichten van de mensen in Alhaurin de la Torre was in mijn ogen enorm.
Ik schoot onderweg hier en daar foto´s en ga daar nog een filmpje van maken. Toen Ahmad de hammam bereikt had en dus wist waar die zich bevond en hoeveel tijd we nog hadden voor aanvang van de waterpret werd hij een stuk rustiger. Hij is een man die er absoluut niet van houdt ergens te laat te komen en zegt daarover zelf: ´No quero ir con tiempo en el culo´ Letterlijk vertaald: ´Ik wil nergens heen met de tijd in mijn kont´.
Eenmaal rustig besloten we zoals gepland eerst koffie te gaan drinken met churros. Dat smaakte en daarna hadden we nog tijd om wat rond te slenteren in het centrum.
De hammam al Andalus is een aanrader voor jonge mensen met gezonde benen, die niet bang zijn om uit te glijden op de vele trappen die beklommen moeten worden in het smalle drie of vier verdiepingen tellende pand. Wij waren zeker de oudste bezoekers van dat moment en voelden ons gezegend dat onze conditie toereikend was. Wat ik miste waren toiletten op elke verdieping. Er is maar één toilet voor de bezoekers en dat is helemaal beneden. Als je eenmaal boven bent bij de baden en de sauna, dan moet je je plasje anderhalf uur kunnen ophouden tot het einde van de rit. Dat lukte mij niet, zeker niet in een omgeving met zoveel klotsend water, maar gelukkig mocht ik alvorens gemasseerd te worden gebruik maken van het toilet helemaal boven dat eigenlijk alleen voor personeel was. Een vriendelijke man met bril en gekleed in een witte lungi van spaarzaam geknipte stof loodste de mensen door de ervaring heen. Hij was degene die me het gebruik van het personeelstoilet gunde.
Ahmad en ik vonden het baden wel lekker. Het is een vreemd gevoel om met nog andere mensen stilzwijgend te dobberen in een groot warm bad, weliswaar in een schitterende omgeving met Andalusische ornamenten maar toch onwennig. Men staart elkaar zwijgend aan, want stil zijn is de bedoeling. Eén man had dit niet helemaal begrepen en bleef lachen en luid kletsen met zijn vrouw. De lungi man maande hem met gebaren tot stilte. Dat kwam niet echt binnen bij deze vrolijke kerel. Hij bleef dollen.
Toen ik bij de massagetafel kwam (het deel van de ervaring waarop ik me het meest had verheugd) trof ik een lief meisje. Ze masseerde met toegewijde en voor mijn gevoel liefdevolle handen mijn benen, rug en nek en ik gaf me daar helemaal aan over. Het was voor mij een heerlijke ervaring. Toen ik na afloop met Ahmad erover sprak bleek zijn ervaring minder fijn te zijn geweest. Hij had ook een meisje, maar wel een heel grof gebouwd type. Toen zij in zijn kuiten kneep deed dat hem enorm pijn. Dus het was voor hem een ervaring die een stuk minder prettig was. Lopend op de terugweg naar het station en later ook in Alhaurin, toen we wat boodschappen gingen doen had hij zo een pijn in zijn dunne kuiten dat hij niet normaal kon lopen. Ook was hij doodop na de anderhalf uur durende ervaring. Ik had daar geen last van, maar het gevoel herkende ik wel uit het verleden, toen ik een keer op uitnodiging van een vriendin met haar meeging naar de Thermen in Scheveningen. Daar liep men niet in badkleding maar naakt en dat was voor mij op zich al een pittige ervaring, maar ik had toen ook na afloop een uitgeput en rozig gevoel, alsof al mijn vermoeidheid eruit kwam. Maar dit keer had ik dat niet. We hebben bij thuiskomst zijn kinderen uitvoerig bedankt voor het mooie cadeau in de familie-groepsapp.
Vandaag kon Ahmad gelukkig weer normaal lopen. Tijdens onze ochtendwandeling zeiden we voor de zoveelste keer tegen elkaar hoe blij we zijn hier te wonen, waar men elkaar herkent op straat en waar de meeste mensen je groeten of ze je nu kennen of niet. Bij thuiskomst praatten we even met Miguel onze buurman, de kattenman. Hij stond bij zijn motor en vertelde dat hij straks naar Malaga moest, waarvan hij ´ziek´ werd. Ook hij zei blij zijn hier te wonen en niet anders meer te willen, nu hij aan de rust hier gewend is.
Morgen begint er voor ons een ander avontuur. Dan rijden we naar Chiclana (nabij Cadiz), waar we zijn uitgenodigd voor een logeerpartij van twee nachtjes bij zijn zoon in hun onlangs gekochte huis. Heel lief ook weer, die uitnodiging. Ahmad heeft cadeautjes voor hem en zijn vriendin. Een opbergdoosje van tiffany en een schilderijtje van twee katjes in pyrografie. Hij is nu een pan harira aan het maken om daar met hen van te genieten. Het is een lieve pa met lieve kinderen.
