Mooi gemaakt, maar vooral de tekst erbij. Het is moeilijk letterlijk te vertalen in het Nederlands, maar ik zou het zo formuleren: ´Er is geen grotere rijkdom dan het onszelf en alle andere mensen in de wereld om ons heen ervaren als één ´wij´ en geen grotere armoe dan te denken in (wij tegenover) zij´. Letterlijk vertaald: ´er is geen grotere schat dan een WIJ en er is geen grotere armoe dan een ZIJ´.
Zodat je zelf minder of op den duur helemaal niet meer hoeft te werken. Dat kan je doen door te beleggen in aandelen of in cryptomunten of door huizen te kopen en die duur te verhuren. Je krijgt dan huur, terwijl het huis dat je gekocht hebt daarbij nog toeneemt in waarde. Dubbele winst. Enorm rendement. Dit zijn allemaal dingen die mensen met veel geld kunnen doen. Ik zag het in de serie ´Sander en de kloof´, die ik terugkijk op NLZiet. Sander geeft toe dat hij een huisjesmelker is en hij noemt zich liberaal. Maar hij vindt het alsnog allemaal niet eerlijk. Zoals de kansenongelijkheid in het onderwijs, die steeds meer toeneemt, omdat rijke ouders hun kinderen plaatsen op dure privéscholen met kleinere klassen en meer individuele aandacht voor het kind. Sander vraagt ouders of ze er geen moeite mee hebben om hun kind te bevoordelen boven kinderen uit een armer gezin? Het antwoord is ´nee´. Een ander stel koopt starterswoningen in Sneek om deze te verhuren. Voelen zij zich niet schuldig dat zij zich verrijken ten koste van de starter, die door hun tussenkomst moeilijk aan een koopwoning komt? Ook hier is het antwoord ´nee´. De kloof tussen de rijken en de minder rijken beeldt Sander uit door middel van poppetjes. Twee groepen die elk in hun eigen wereld leven. Hierbij stelt Sander zich voor dat de rijken in hun eigen bubbel leven en alleen maar naar elkaar kijken. De minder rijken (die een veel grotere groep vormen dan de rijken) kijken (in de beleving van Sander) verlangend naar de rijken en komen misschien wel ooit ´de kist met goud´ halen ?. Tussen deze groep minder rijken en de rijken is een soort wegversperring en een kloof die steeds groter wordt. Sander plaatst zichzelf te midden van de groep rijken met een spiegel, die hij zijn lotgenoten voorhoudt.
In aflevering vier rijdt Sander mee met een vrachtwagenchauffeur, een ZZP-er die vrachten vervoert in zijn eigen vrachtwagen. Deze man verklaart veel uren te werken voor steeds minder geld, omdat de onkosten steeds groter worden en hij bovendien veel belasting betaalt.
Aan het eind de aflevering valt het Sander op dat deze chauffeur nog steeds positief is en zich kennelijk niet laat ontmoedigen door de voorstelling van zaken zoals Sander die hem voorspiegelt en die berust op de werkelijkheid zoals die nu is. Hoe lukt het deze chauffeur om zo positief blijven? De man geeft rustig antwoord: ´Veel geld hebben wil niet zeggen dat je gelukkiger bent,´ zegt hij. ´Ik ben gelukkig en ik houdt van mijn werk´. ´King of the road,´ merkt Sander op. ´Nee, king van mijn eigen gedachten, dat is het belangrijkste´, antwoordt de man.
Hij laat zich niet gek maken. Het zijn inderdaad twee werelden. De mensen die werken om te leven en de mensen wier voornaamste doel het is zo snel mogelijk hun vermogen dat al groot is nog groter te maken. De motivatie die zijzelf daarvoor geven is dat zij op zoek zijn naar ´vrijheid´. Dat die vrijheid ten koste gaat van anderen is daarbij kennelijk niet belangrijk.
Ik ga de laatste twee afleveringen van Sander en de kloof nu ook bekijken. Vrolijk makend is het asociale gedrag van de rijken niet, maar wel interessant. ´Geld dat voor je werkt´, zoals een ballon die zich met lucht blijft vullen. Tot hij knapt. Een ander tot mij sprekend beeld vormen de bellen die een kind blaast met een beetje zeepsop. Ze blijven zweven in de lucht tot zij uiteen spatten.
https://koran.nl/soera-113-al-falaq-de-dageraad/
https://koran.nl/soera-114-an-nas-de-mensheid/
Twee belangrijke hoofdstukken uit de Koran die dienen ter bescherming tegen het kwaad dat ons omringt.
Ik moest er vandaag sterk aan denken. Intussen wil ik verder gaan met het schilderen van de zeven paarden, waarmee ik enkele dagen rustig bezig was, me van geen kwaad bewust. Sommige reacties kunnen beter genegeerd worden. Ik zoek mijn toevlucht……..
Het zal niemand ontgaan zijn dat er de laatste tijd een flink aantal bekende mensen negatief in het nieuws zijn gekomen na vermeend wangedrag. De getuigenissen van dat wangedrag werden in de media breed uitgemeten in de vorm van verklaringen van slachtoffers dan wel in de vorm van filmbeelden.
In een eerder stuk schreef ik dat mensen die bekend zijn (op wat voor manier dan ook) veel vaker naar hun mening worden gevraagd in talkshows en dergelijke dan onbekendere mensen. Ook al hebben zij niet specifiek verstand van een bepaald onderwerp, toch wordt hun mening over dat onderwerp gevraagd alsof die menig heel belangrijk zou zijn. Dat verbaasde me, schreef ik toen.
Wat me evengoed verbaast is hoe bekende en daarom als ´belangrijk´ geziene mensen ineens van hun voetstuk kunnen vallen na een misstap. En die val vindt dan al plaats nog zonder dat er sprake is geweest van een rechtszaak waarin eventuele strafbare feiten zijn bewezen. De regel dat iemands onschuldig is totdat zijn schuld bewezen is gaat dan kennelijk niet op.
Ik begrijp dat een zanger of een rapper of een media-icoon vervolgd moet worden, net als ieder ander, wanneer deze in de fout gaat. Maar wat ik niet begrijp is dat zo iemand niet alleen justitioneel berecht wordt maar ook door het publiek. Plotseling wordt het talent van zo een persoon niet langer gewaardeerd. Hij wordt als het ware ontslagen. Hij kan datgene waar hij goed in is en waarmee hij zijn geld verdiende niet meer doen. Kortom, hij is al geruïneerd voordat er een rechter aan te pas is gekomen. Uitgekotst door het publiek en door degenen die deze persoon contracteerden en de kans gaven te doen waar hij goed in is.
Ik denk nu aan vroegere sterren als Ike en Tina Turner en Sean Penn. Het was bekend dat Ike Tina mishandelde, maar alsnog werd hun muziek gedraaid. Sean Penn sloeg Madonna, maar hij wordt sindsdien gewoon gecast in films. Picasso behandelde zijn vrouwen niet goed, maar wordt nog steeds geprezen als schilder. Michael Jackson wordt wel volledig geboycot, zonder dat hij zich ooit bij leven heeft kunnen verdedigen in de rechtszaal.
Het publiek is grillig en meedogenloos. Zo wordt iemand de hemel in geprezen en zo wordt hij afgeschilderd als een monster. Ik heb het idee dat dit mechanisme steeds groter aan het worden is, sinds mensen anoniem los kunnen gaan op media als Twitter.
Wat ik ook merk is dat deze schandalen zoveel aandacht krijgen in de media dat dit ten koste gaat van ander nieuws. Dat leidt mensen af van belangrijkere zaken. Er is dan geen sprake van ´godsdienst als opium voor het volk´ maar wel van ´schandalen als opium voor het volk´.
De reële problemen waar we nu mee te maken hebben en het overzicht daarvan blijven zo buiten het zicht.
Op school was ik een vlotte leerling. Ik ging, net als mijn broer, naar het gymnasium. Helaas koos ik de alfakant, waardoor mijn studiemogelijkheden daarna beperkt waren. Achteraf gezien had ik graag medicijnen gestudeerd. Mijn broer deed bèta. Maar net als ik koos hij voor het vak psychologie. Eenmaal afgestudeerd, werkten we geen van beiden als psycholoog. We waren allebei te praktisch aangelegd. Mijn broer ging in de bouw werken als zelfstandig uitvoerder van grote klussen. Ik werkte na mijn studie in een instelling voor TBRgestelden en daarna in de psychiatrie met langdurig opgenomen patiënten. Vervolgens kreeg ik een tijdelijke arbeidsplaats als onderzoeker aan de universiteit, wat me helemaal niet lag. Hierna hield het werken op mijn niveau voor mij op. Ik kreeg kinderen en werkte in allerlei baantjes binnen de schooltijden van mijn kinderen om het inkomen wat aan te vullen. Het geld vloog weg om in de behoeften van mijn exman te voorzien. Ik was blij als ik genoeg in mijn portemonnee had om voor het eten te zorgen en dat vereiste zelfs nog de nodige vindingrijkheid. Maar ik was tevreden en was gewend aan deze levenswijze op minimumniveau.
Toen ik uiteindelijk wegliep uit mijn miserabele huwelijk en met mijn vier kinderen in Den Haag terecht kwam, kreeg ik gedurende een tijd een uitkering. Ik schaamde me, toen ik tussen de moeilijk plaatsbare werklozen kwam te zitten in de wachtkamer van de Sociale dienst. Ik wist dat ik er helemaal niet thuis hoorde, omdat ik wel wat kon aanpakken, al was het niet in mijn vak. Het bedrag van de uitkering voelde voor mij als een vetpot, na de periode van 16 jaar waarin ik gewend was elk dubbeltje te moeten omdraaien. Ik begreep totaal niet waarom mensen klaagden. Ik kon eindelijk meer dingen kopen voor mezelf en mijn kinderen dan in de jaren ervoor.
Maar ik wilde aan het werk, omdat ik vond dat ik geen recht had op het gratis geld. De ambtenaar verzekerde mij dat dit echt niet nodig was. Ik had zoveel meegemaakt en had het vast zwaar in mijn eentje met die vier opgroeiende kinderen. Ik drong toch aan op een ´omscholing´. Kon ik niet een computercursus volgen om bijvoorbeeld in de administratie te werken? Uiteindelijk vond men dat goed en volgde ik een aantal cursussen. Er werd toen nog met het programma Word Perfect gewerkt, nogal ingewikkeld en zinloos, omdat al snel daarna het veel gebruikersvriendelijkere programma Windows werd geïntroduceerd. Het kostte me geen moeite om te werken met de PC. Op een goed moment werd ik zelfs, na een test, geselecteerd voor een baan in de informatica. Maar ik kon dat niet gaan doen, omdat het zou betekenen dat ik van het ene bedrijf naar het andere gestuurd kon worden, verspreid over heel Nederland, en fulltime zou moeten werken. Dat kon ik niet combineren met mijn gezin. Dus het werden administratieve baantjes in Den Haag, waar ik alsnog veel leerde. In ieder geval leerde ik hoe ik bestanden overzichtelijk en ordelijk kon opslaan. Deze administratieve vaardigheden kwamen me van pas in mijn latere werk als trajectbegeleider voor langdurig werklozen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt vanwege diverse problematiek. Ik begeleidde deze mensen individueel en in groepen.
In dat laatste werk, dat ik deed totdat ik enkele jaren voor mijn pensioen werd wegbezuinigd, kon ik alles toepassen wat ik geleerd had in mijn heftige leven en tijdens mijn studie. Ik heb dat werk met heel veel inzet gedaan, omdat ik werkte met de doelgroep waarnaar mijn hart uitging. Ik verdiende niet het salaris van een psycholoog (en dat vond ik totaal niet belangrijk), maar ik kon wel mijn vaardigheden toepassen en alles wat ik geleerd had tijdens mijn studie en daarna. Het leven is immers de beste leerschool.
Tijdens het werken met die mensen kwam ik tot het besef dat ik niet voor niets had gestudeerd.
En nu word ik weleens gebeld door mijn kinderen, als zij mijn advies nodig hebben voor het schrijven van een mail, een werkstuk van hun kinderen of relationele akkefietjes. Ik ben heel blij dat ik hen dan kan helpen om erachter te komen wat ze zelf denken en voelen en daarbij te helpen om dat te verwoorden. Want meer is het niet. Je kunt alleen uit mensen halen wat er al in zit, al is dat soms voor henzelf verborgen.
Nu nog merk ik in de praktijk van alledag dat mijn studie wel ergens toe heeft gediend. Het is een aanvulling op wat er in mij zat en er hier en daar uit moest komen. Ook ikzelf ben nooit te oud om te leren en kom er steeds meer achter wie ik ben en wat ik mensen wil geven. Ik leer daarbij ook zelf van de mensen om mij heen.
Ik weet weinig te schrijven. Ik kan het hebben over het weer, dat hier ook wisselvallig is, maar veel lekkerder dan in NL. Ik kan het hebben over wat we zoals doen hier. Niet veel bijzonders. Ik kan meningen gaan geven over de wereld om ons heen en de mensen. Alles is mogelijk, maar er is al genoeg te vinden op dat gebied.
Het merkwaardige is dat de mening van een bekend persoon tegenwoordig als belangwekkender wordt gezien dan die van een ´nobody´. Het is niet van belang in hoeverre een persoon verstand heeft van een bepaald thema. Belangrijk is dat mensen de persoon ergens van kennen (de persoon is bijvoorbeeld schrijver of columnist of influencer). In dat geval willen mensen graag weten hoe die persoon denkt over een bepaald onderwerp.
Vanmorgen had ik het met Ahmad over ons beroepsverleden. Daarop kwamen we toevallig doordat we het hadden over een heel simpel recept voor spaghetti. Ahmad kende dat recept uit de tijd dat hij werkte in een restaurant met Italiaanse specialiteiten. ´Je hebt heel wat verschillend werk gedaan,´ zeg ik tegen hem. Ja inderdaad, bevestigt hij en hij heeft overal wel wat geleerd dat waardevol was.
´Ik heb niet zoveel verschillend werk gedaan als jij,´ zeg ik. Maar ik heb uit al het werk dat ik deed wat buiten mijn vak lag ook veel geleerd. Ik heb geleerd hoe het is om ´nederig´ werk te doen, toen ik werkte in kantines en in de schoonmaak terwijl ik mijn master psychologie al op zak had. Ik heb veel les gehad in nederigheid. Ik merkte in een ziekenhuis waar ik schoonmaakte dat ik niet gegroet werd door een verpleegster. Ze had een ander ´werkuniform´ dan ik en zo was het onderscheid duidelijk te zien. Zij voelde zich hoger in de hiërarchie dan ik en hoefde mij dus niet te groeten.
Ik vertelde na mijn studie vrijwel nooit iemand dat ik drs was en gebruikte mijn titel ook nooit onder brieven en dergelijke. Ik zat tussen het andere schoonmaakpersoneel en gedroeg me alsof ik nooit anders had gedaan.
´Het werken in deze beroepen heeft mij nooit verbitterd gemaakt´, zeg ik. ´Ik deed het met overgave, zoals ik elk werk doe. Het heeft mij wel één ding geleerd. Voor mij is niemand, maar echt niemand, meer waard dan een ander. Voor mij maakt het echt niet uit wat voor status iemand heeft. Zo heb ik mijn kinderen ook opgevoed. Ik vond hun karakter belangrijker dan hun prestaties.´ Ahmad knikt bevestigend. Hij denkt er ook zo over.
Zelfs is het zo dat ik misschien nog meer waardering heb voor mensen die met hun handen werken en iets ambachtelijks doen dan mensen die andere beroepen uitoefenen. Denk je in hoe leeg de schappen van de winkels zouden zijn als er geen boeren waren, die groenten verbouwden en vee hielden. Als de fabrieken geen personeel hadden. Hoe zou het zijn als er geen huizen werden gebouwd, geen wegen en geen bruggen. Voor mij zijn de werkers met de handen degenen die veel en bijna alles mogelijk maken. Ze verdienen hetzelfde respect als de knappe koppen, die plannen maken voor de uitvoer van het werk.
Tegenwoordig krijgen YouTube influencers en columnisten, die bijvoorbeeld alleen maar tv programma´s bekritiseren, meer aandacht dan ze toekomt, naar mijn idee. Bekendheid wordt gezien als een waarde. Terwijl deze bekendheid dikwijls niet gebaseerd is op inhoud of kennis van zaken.
Zo zo, nu heeft deze ´nobody´ alsnog een mening geventileerd. ?
Vandaag bedacht ik me hoelang ik erover heb gedaan om volwassen te worden. Hoe lang ik onzeker ben geweest en ongelukkig. Heimelijk was ik waarschijnlijk een groot deel van mijn leven depressief, maar ik merkte dat zelf niet op, omdat het voor mij normaal voelde. Ik leefde voort op de automatische piloot en deed dagelijks datgene wat ik moest doen zonder me af te vragen hoe ik me voelde. Dat veranderde pas een beetje in 1993, toen ik met mijn kinderen naar Den Haag vertrok, weg uit een verkeerd gekozen huwelijk. Maar ook toen was ik er nog lang niet. Ik had te kampen met de opvoeding van vier kinderen, die net als ik schade hadden opgelopen in de voorgaande jaren. Ook zou ik nog een keer trouwen met iemand, die niet bij me paste en zeker niet geschikt was om mij te helpen bij het opvoeden. Dat huwelijk duurde alsnog wel een jaar of 10, maar ik heb er weinig of geen goede herinneringen aan bewaard.
Pas toen ik terechtkwam in een groep Naqhsbandi leerlingen en sheikh Nazim uit Cyprus en zijn levenslessen leerde kennen, viel voor mij alles op zijn plaats en voelde ik me niet meer alleen en totaal onbegrepen. Sheikh Nazim heeft mij nooit teleurgesteld, maar zijn leerlingen wel. Ik begreep op een bepaald moment dat ik niet thuishoorde in deze groep volgelingen. Ik werd weer een eenling.
Maar gelukkig ontmoette ik Ahmad, met wie ik zielsverwantschap voel en in de relatie met hem vielen nog meer puzzelstukken op hun plaats. Mijn kinderen groeiden op tot burgers, op wie ik uiteindelijk heel trots ben. Ik heb liefde om mij heen, zij het van een kleine groep en ik voel me nu okay in elk gezelschap. Ik ben weer van mensen gaan houden, maar niet meer op die slaafse en naïeve manier van vroeger. Ik heb geen rancune over wat me is overkomen. Het heeft allemaal zo moeten gaan en mijn verleden heeft me gemaakt tot de persoon zei ik nu ben. Ik ben niet meer verlegen en onzeker, maar ben gewoon mezelf en weet dat dat de enige echte en eerlijke rol is, die ik kan spelen in dit leven.
Mijn missie hier op aarde is eigenlijk wel volbracht. Elke dag dat ik nog hier mag zijn op deze wereld is voor mijn meegenomen en een geschenk uit de hemel.
Vanmorgen zei Ahmad tegen me, terwijl ik via mijn telefoon aan het luisteren was naar NPO 1 op de radio, dat het eigenlijk best wonderlijk is hoeveel je tegenwoordig kan doen met je smartphone. Bellen, surfen op internet, (steeds betere) foto´s maken, betalen via een app, luisteren naar de radio, gebruik maken van een kompas, rekenmachine, het weerbericht checken, gebruiken als navigatie in je auto, enz enz.
En nu denk ik: ´ja, inderdaad´. Hoe fijn is dat.
Ik kan me nog de eerste mobiele apparaten herinneren die in omloop waren in de 90er jaren, de piepers. Eerst alleen nog gebruikt door doctoren en andere belangrijke personen, die bereikbaar moesten zijn. Tieners liepen in die tijd met een gevoel van belangrijkheid soms ook al met zo een ding rond, dat een signaal gaf in de vorm van een piep als iemand wilde dat je belde. Dan zag je een telefoonnummer in je display en dan kon je die persoon bellen via de toen nog ´vaste´ telefoon, hoewel je toen al wel telefoons had die je binnenshuis kon verplaatsen en die je kon opladen in een oplaadstation. Mijn buurvrouw, die geen mobiel heeft en geen internet, heeft nog steeds alleen maar zo een telefoon.
Even later kwamen de mobieltjes, waarmee je alleen nog kon bellen en sms-en. De jongeren waren de eersten die graag met zo een mobieltje op zak liepen. Het was in die tijd mode om met een zo klein mogelijk mobieltje in je tas of zak te lopen. De mobieltjes met een klepje waren in trek. De wat grotere modellen uit de begintijd van het mobiel werden al snel door de jongeren afgekeurd. ´Ik ga niet met zo een ijskast op zak lopen.´
In de loop der tijd werden de mobiele telefoons steeds geavanceerder en nu zijn we zover dat deze apparaten multifunctioneel zijn en niet meer weg te denken uit de handen van jong en oud. Nu hoef je je niet meer te schamen voor een grote mobiele telefoon. Integendeel, de plussize modellen zie je juist veel.
Ik weet nog dat ikzelf een tiener was en dat iemand mij toen zei dat in de toekomst het mogelijk zou zijn om als je een persoon belde elkaars gezicht te zien op een scherm. Toen dacht ik: ´Hoe kan dat nou? Hoe kan je een actueel beeld van iemand zien die ergens ver weg is?´ Ik kon me dat niet voorstellen.
En nu ervaar ik dat deze voorspelling al lang is uitgekomen. Gisteren had ik een Whatsapp video gesprek met een zoon en een dochter tegelijk. De zoon liet ons een presentatie zien die hij vandaag moet geven op zijn werk. Wij konden hem dat zien doen en er vervolgens commentaar op geven. Hoe mooi is het dat we deze ´meeting´ konden hebben op zo een grote afstand van elkaar.
Ik ben blij met de smartphone, ook al ben ik er gelukkig niet aan verslaafd.
Ik raad aan het geluid erbij uit te zetten?
Eergisteren schreef ik een stukje over een ongemak waarmee ik te kampen heb. Een vriend van mij reageerde daarop met een grap. Dat vond ik in eerste instantie niet leuk en daar wees ik hem ook op. Maar toen hij me uitlegde wat zijn reactie motiveerde, begreep ik dat wel. Ik heb het stuk met alle commentaren verwijderd.
Ik ben vrij om hier te zeggen wat ik wil. Sommige dingen wil ik delen met wie dat maar wil lezen en andere niet. Gisteren bracht ik een verwonding ter sprake die ik heb, omdat ik op dat moment daarvan heel veel last had, mede door mijn eigen toedoen. Ik was abrupt gestopt met medicatie die mij is voorgeschreven (om met mijn euvel zo comfortabel mogelijk te kunnen leven). Omdat ik last kreeg van bijwerkingen van het middel, besloot ik daar per direct mee te stoppen. Dat pakte verkeerd uit.
Ik raadpleegde internet en kwam er zo achter waarom het medicijn dat mij is voorgeschreven voor mij zo essentieel is. Dat was overigens pas nadat ik mijn hart in de digitale ruimte had uitgestort over mijn narigheid.
Nooit is me door een medicus uitgelegd waarom dit medicijn voor mij zo van belang is en waarom ik echt niet zonder kan. Die uitleg kreeg ik pas door onderzoek op internet. Nu pas begrijp ik het medische probleem dat ik heb. Dat is fijn voor mij, maar bij nader inzien niet interessant voor de lezer.
Ik dacht, toen ik het stukje aan het schrijven was, dat het mogelijk zinvol was, omdat het een troost en herkenning kan geven bij lotgenoten. Ik denk achteraf dat dit niet mijn missie moet zijn. Ook wilde ik laten zien dat mijn leven niet alleen maar rozengeur en maneschijn is. De reden dat ik er nu op terugkom en het achteraf toch nog bespreek is dat ik anderen wil waarschuwen om nooit zomaar op eigen houtje met medicatie te stoppen. Ik heb daar vroeger veel nare voorbeelden gezien bij anderen en merkte het nu ook bij mezelf. Het was voor mij een kleine hel, maar het komt weer goed, nu ik mijn medicatie weer inneem.