Familie

Sommigen zeggen dat er niets gaat boven familie. Dat alleen je familie voor je door dik en dun zal gaan en dat familiebanden onuitwisbaar sterk zijn. ´Van je familie kan je niet scheiden.´

Anderen zeggen juist dat je het niet voor het kiezen hebt in welke familie je wordt geboren en dat vriendschappen veel belangrijker zijn in je leven. Vrienden kan je kiezen.

Voor beide visies is wat te zeggen. Niet alle moeders en vaders zijn goed voor hun kinderen en broers en zussen houden niet altijd onvoorwaardelijk van elkaar. Soms zijn er vetes en onoverkoombare geschillen binnen een familie, waardoor de familieleden elkaar jarenlang niet spreken of zien.

Ik heb een kleine familie. Ben opgegroeid met alleen een broer en een moeder en stiefvader vanaf mijn derde jaar. Mijn broer, van wie ik zielsveel hield is al 23 jaar geleden overleden. Mijn echte vader zag ik pas weer, toen ik hem zelf opzocht, 25 jaar geleden. Daarna ontstond met hem een moeizame relatie, die ik in stand probeerde te houden, terwijl hij mij gevoelsmatig op afstand hield. Daarvoor had hij ongetwijfeld zijn redenen, maar het deed me wel verdriet. Pas in de laatste paar maanden van zijn leven veranderde zijn houding ten opzichte van mij en liet hij mij meer van zijn vaderlijke warmte zien. Want dat hij in wezen een man was die in staat was tot veel liefde, daarvan ben ik heel zeker. Het afscheid dat ik van hem heb mogen nemen, vlak voor zijn dood was ontroerend en voor mij en mijn zoon onvergetelijk. Zo ook had ik met mijn moeder pas op het einde van haar leven een goede relatie. In de laatste maanden van haar leven liet ze mij haar lieve en zachte kant zien en voelde ik me voor het eerst van mijn leven geliefd als haar dochter. Eind goed al goed met mijn beide ouders dus.

Mijn ouders (en hiermee bedoel ik nu mijn moeder en mijn stiefvader) waren volgens eigen zeggen niet ´familieziek´. Bij ons geen familiefeestjes en jubileumgebeurtenissen. We leidden als gezin een nogal geïsoleerd bestaan. Dat gevoel van isolement werd nog versterkt door de talloze verhuizingen vanwege de overplaatsing van mijn stiefvader. Verder had mijn stiefvader een voorkeur voor vakanties midden in de natuur, ver weg van mensen en drukte. We groeiden op binnen militaire bases, wat ook al betekende dat we in een vrij geïsoleerde omgeving verkeerden met alleen maar gezinnen van andere militairen. Midden in de mooie natuur, dat weer wel.

Toen ik voor het eerst in een stad kwam te wonen (Eindhoven), was ik totaal niet gewend aan het drukke verkeer en was ik met mijn dromerigheid een gevaar op de weg.

Het kan zijn dat ik door het gebrek aan familiegevoel in mijn kindertijd zelf ervoor heb gekozen veel kinderen te krijgen. Dit ondanks het feit dat mijn eerste echtgenoot daar helemaal niet blij mee was en hij ook nooit een hand heeft uitgestoken om me ergens mee te helpen. Ik leefde altijd voor mijn kinderen, mijn eigen vertrouwde familiegroep.

Zoals ik vertelde in een stukje van een tijd terug had ik een tijd geen contact met twee van mijn koters. Dat is voor mij een heel vreemde ervaring. Weliswaar zijn al mijn kinderen temperamentvolle burgers en is er onderling wel eens wat, maar echte scheuringen tussen mij en mijn kinderen zijn er nooit geweest.

Ik ben blij om te kunnen zeggen dat het contact met één van de twee dochters weer helemaal goed is. Er zijn dingen uitgesproken die wat mij betreft de lucht volledig geklaard hebben.

Blijft nog te zeggen wat ik geleerd heb in de periode dat ik afgesneden was van twee van mijn kinderen. Welnu, het volgende:

Ik ben altijd zo gericht geweest op het welzijn van al mijn kinderen en ook hun onderlinge relaties, dat ik me te veel met hen heb bemoeid. Dat zie ik nu in. Hoe goed bedoeld ook, juist door mijn bemoeienis bereikte ik het tegendeel van wat ik wilde bereiken (een hechte familie, waarin ieder het goed met elkaar kan vinden). Alle kinderen willen hun gelijk en door ze gelijk te geven of mijn mening te geven, konden zij dat weer gebruiken om dat de ander in te wrijven. Als er ruzie is of ongerief tussen mijn kinderen onderling, dan is dat gewoon mijn zaak niet. Ik heb alleen te maken met de relatie, die ikzelf heb met elk van mijn kinderen. Ik houd van allen evenveel.

Het lijkt zo simpel wat hierboven staat, maar ik heb hierin echt in het verleden fouten gemaakt. Door me te mengen in discussies en te fungeren als een soort boodschapper van berichten tussen de kinderen onderling. Dat is een heilloze weg, die (zoals ik nu eindelijk goed begrijp) alleen maar leidt tot meer misverstanden en tegenstellingen juist aanwakkert.

Wat een rust voel ik, nu ik dat eindelijk begrepen heb! Ik wil genieten van de omgang met elk van mijn kinderen. Het zijn stuk voor stuk mooie persoonlijkheden, van wie ik veel houd. Met één dochter ben ik nog niet ´on speaking terms´. Ik vind dat o.k. Al duurt het jaren. De tijd moet rijp zijn voor een verzoening en we moeten allen onze eigen rol begrijpen in conflicten, voordat we de ander zijn aandeel kunnen vergeven en vergeten.

Treurig

Vanmorgen las ik, direct na het wakker worden, een column van Marcel van Roosmalen over zijn 88-jarige moeder. Misschien is het nu normaal geworden, maar mij shockeerde het nogal, hoe mensen nu openlijk over oudere mensen en in dit geval hun eigen moeder praten. Hij begint al met de zin: ´De ergernissen over mijn moeder (88) hebben plaatsgemaakt voor medelijden, het ergste wat je als mens kan overkomen´

Ja, dat is zeker erg. Ik mag er niet aan denken dat mijn kinderen zo over mij zouden denken als hij hier beschrijft. Hij schrijft dit in een column, die door alle lezers van het NRC gelezen kunnen worden. Ook zijn eigen moeder kan lezen hoe haar zoon over haar schrijft. Ik vind het respectloos en vernederend naar zijn moeder en zou dat tegen hem willen zeggen door middel van een ingezonden brief of weet ik veel. Ik kan niet reageren op zijn artikel, omdat ik geen abonnee ben. Maar dit soort praat over oudere mensen maakt mij heel moedeloos.

Is het dan werkelijk normaal geworden om zo denigrerend te schrijven over je eigen nog levende moeder? Ik vind het vrij meedogenloos. Brrr. Lees het artikel en oordeel zelf.

Ouderen zijn wegwerpartikelen geworden, die er niet meer toe doen, omdat hun leven niet spannend meer is en er voor hun niets meer zou zijn ´Dat steeds verder uitgerekte leven, een elastiek dat maar niet wil knappen. Het is volhouden, wachten tot het niet meer gaat. Het grote verheugen op de dingen die nog wel gebeuren is er niet meer. ´ Ik denk dat deze wangedachte leeft bij jongere mensen, omdat zij zich niet kunnen inleven hoe het leven eruit ziet vanuit het perspectief van de oudere. Is het leven alleen de moeite waard als je je kunt verheugen op dingen waarvan je hoopt of denkt dat die in de toekomst zullen plaatsvinden? Is het leven niet meer interessant en boeiend als je geen aspiraties meer hebt voor jezelf? Wie zegt dat je niet kan genieten van het leven door gewoon elk moment te savoureren? Moet je dan dus ook zeggen dat chronisch zieke of gehandicapte mensen een zinloos bestaan hebben, dat alleen maar wordt uitgerekt als een elastiek dat niet wil knappen? Waar is hier de liefde gebleven? De compassie en het houden van een persoon om wie deze is?

Ik vind het een treurige en zorgelijke ontwikkeling, deze hang naar eeuwige jeugd en schoonheid en roem en uiterlijk vertoon en deze afkeer van ouderdom, ziekte en verval, die ook bij het leven horen.

Toontje lager

Het komt niet vaak voor dat ik wakker lig, maar vannacht was dat even zo. Ik had gisteren een groot deel van de dag naar video´s gekeken met schilderinstructies. Eerst een heleboel video´s van Mark Carder en daarna kwam ik ineens terecht in een video van een andere heel goede artiest (ik kan zijn naam niet eens meer vinden). Er zijn tal van instructievideo´s te bekijken op allerlei gebied, zoals welk medium te gebruiken ter verdunning van je verf, hoe een schilderij te maken van begin tot eind. Zelfs in bed lag ik nog in mijn telefoon instructies op YouTube te bekijken. Het duizelde me op het laatst en ik was doodmoe. Viel dan ook vrij snel in slaap. Maar ik had onrustige dromen, die gingen over schilderen en mijn eigen imperfectie daarbij. Het waren zenuwslopende dromen en toen ik wakker was geworden voor een plasje, kon ik daarna niet meer slapen en bleven onrustige gedachten door mijn hoofd tollen.

Hoofdgedachte was in ieder geval de volgende: wie denk ik de laatste tijd wel niet dat ik ben. Ik teken en schilder nu ongeveer twee jaar en ik krijg dikwijls complimenten, maar dat is vooral van leken en familie. Mensen die geen verstand hebben van schildertechnieken. Ik was me waarachtig al gaan verbeelden, dat mijn schilderijen misschien de moeite waard zouden kunnen zijn voor andere mensen dan mijn familie! En nu ik ineens zo helder zie welke koeienfouten ik nog maak bij het schilderen, besef ik dat ik niemand ben in het onmetelijk grote ´schilderland´. Er zijn zoveel mensen die net als ik amateur zijn en 100 keer beter schilderen dan ik, laat staan de profs, die al jaren ervaring hebben.

Ik schaam me nu dat ik in mijn pagina ´mijn tekeningen en schilderijen´(in mijn weblog) mijn tekeningen en schilderijen te koop aanbiedt. Zelfs al zou ik ze gratis aanbieden, dan zou ik me nog schamen om mijn eigendunk (dat iemand een schilderij van mij aan zijn of haar muur zou willen hangen). Dus besloot ik (toen ik gisteren wakker lag) dat ik de woorden dat mensen bij mij een schilderij of tekening kunnen bestellen zal weghalen. Ik blijf wel de schilderijen en tekeningen die ik maak en de pyrografie en tiffany, die Ahmad vervaardigt, plaatsen in de galerijen van de pagina´s in mijn weblog, maar dat is zuiver ter info. Omdat de werkjes die Ahmad en ik maken een deel zijn van ons leven nu en dat hoort gewoon in dit weblog, dat je kan zien als een geschreven ´real life soap´ ofwel een virtueel dagboek. Maar zoals ik al zei in mijn introductie van mijzelf: ´Het mag verder geen naam hebben´.

Voorlopig schilder ik nog schilderijen die een plekje aan onze muren krijgen. Maar het zal geen ramp zijn als bepaalde doeken (net als die van mijn vriendin) verdwijnen in rijen tegen te muur. Het gaat in mijn geval om het proces van het creëren, waar ik enorm veel plezier aan beleef. De rest was en is ijdelheid.

In plaats van de ballerina (die ik in Nederland wil gaan schilderen) ga ik nu dit schilderij naschilderen.

Ik ben van plan dit schilderij heel rustig aan te gaan opzetten, waarbij ik vooral wil letten op de juiste kleur en tint. Geen haast daarbij. Voor mijn part doe ik er een jaar over. Het idee dat niemand zit te wachten op mijn schilderijen geeft me eigenlijk een ongelooflijke rust. 🙂

Schilderles

Gisteren ging ik naar de winkel voor schilderbenodigdheden, vlakbij hier in het dorp. Ik had twee tubes verf nodig en drie kwasten.

Er was juist een schilderles aan de gang in de ruimte achter de winkel. ´Is er een les bezig?´ vroeg ik aan de eigenares van de winkel. Ja, en ik mocht even om het hoekje kijken. Daar zag ik kort geknipte vrouwen van ongeveer mijn leeftijd op een rij bezig met hun gezicht naar de muur. Ze waren zittend een stilleven aan het naschilderen van een foto in A4 formaat in een plastic mapje. Ook in de winkel was iemand bezig, zittend voor een schildersezel. Wij herkenden de dochter van ons mandarijnen-vrouwtje. We mochten even kijken wat ze aan het doen was en zagen dat ze bezig was met een tijger in zwart-wit. Dezelfde tijger die ook al in sepia tinten in de etalage stond als schilder-voorbeeld.

Ik voelde me opgelucht dat ik niet in dat klasje zat. Ik zou het echt niet kunnen. Schilderen is voor mij een solitaire bezigheid. Ik zou me kapot schamen als iemand mij op de vingers keek. En dan de onderwerpen, die werden geschilderd. Ik vroeg me af of die ook door de maestro werden bepaald.

Toch besef ik dat ik wel wat tips en tricks kan gebruiken en dat ik niet het wiel helemaal alleen kan uitvinden.

Ik ben nu al een tijdje bezig zonder de raad op te volgen van wie dan ook. Klodder vrolijk op mijn manier. Maar gisteren stuitte ik toch weer (toeval bestaat niet) op een video van Mark Carder. En na het zien van die video viel ik van de ene video in de andere van allemaal verschillende schilders, zoals dat gaat als je video´s kijkt op YouTube. En toen kwam ik tot een conclusie. De meest complete instructies, die gratis te bekijken zijn voor de geïnteresseerde in realistisch schilderen met olieverf zijn te zien op deze site.

Mark Carder is een Pietje Precies. Maar zijn methode werkt voor wie deze letterlijk opvolgt. Ikzelf kan dat niet. Daarvoor ben ik te eigenwijs en te intuïtief en slordig. Maar ik heb heel veel aan zijn raadgevingen. Daarom wil ik zijn waardevolle lessen die op internet te vinden zijn delen met mijn lezer, omdat ik denk dat iedereen die graag schildert er wat aan kan hebben.

Wat moet ik nou met al die schilderijen?

Een tijd terug zag ik op tv een man, die net als ik schilderde als hobby. Alleen deed hij het met acrylverf. Hij had er zelfs een speciaal atelier voor ingericht op zijn zolder, waar hij de doeken op de grond van kleuren voorzag, voorstellingen naar de werkelijkheid.

Zijn hele huis hing vol met zijn doeken. Ik bespeurde een lichte irritatie daarover bij zijn vrouw, die daar dag in dag uit naar moest kijken.

Ik ben bang dat ik ook zo iemand word. Met mijn hele huis vol met mijn eigen werk. Zowel hier als in Nederland. Mijn kinderen hebben allemaal al tekeningen en schilderijen aangenomen van mij, maar alsnog blijft er nu steeds meer over voor de liefhebber.

Ik heb een vriendin, die van beroep schilderes is. Zij maakt abstracte doeken van dik anderhalve meter doorsnee. Die verkoopt ze voor minstens 1000 piek per doek. Maar je raadt het al. Ze verkoopt weinig of geen schilderijen en haar enorme canvassen staan rijendik tegen een muur van haar atelier opgesteld. Dat schiet toch niet op!

olieverf op canvas (40 x 50)

Ik wil mijn schilderijen niet in een hoek zetten. Daarvoor heb ik ze niet gemaakt. Ik wil ze ook niet allemaal aan mijn eigen muren laten hangen. Ik schilder nu algemenere onderwerpen dan de portretten van mijn kinderen en kleinkinderen waarmee ik begon. Ik wil die doeken aan anderen geven, die misschien liever een doek van mij aan de muur hebben hangen dan een goedkope reproductie van Ikea. Ik hoef er niet veel geld voor. Maar als je weinig geld vraagt, dan neemt men je niet serieus, wordt mij dan verteld. Dus daar zit ik alweer met een raar dilemma. Intussen schilder ik stug door. Er is er weer één af.

En de spelende jongen in de binnenzee heb ik wat bijgewerkt. Ik was niet tevreden met de zee. Nu enigszins wel.

olieverf op canvas (38 x 55)

Deze twee zijn voor de verkoop, evenals de flamencodanseres (zie galerij). Let wel: schilderijen komen in de regel niet zo goed over op een foto. Op een foto zie je elke penseelstreek, terwijl je een schilderij in het echt van een afstand hoort te bekijken. Dan ziet het er beter uit en leeft het meer.

Idioot blij gevoel van droom

Ik droomde dat ik met een herdershond in mijn armen liep. Het dier was heel licht. Ik voelde het gewicht nauwelijks. En heel zacht en hij/zij (ik weet niet of het een reu of een teefje was, maar zeg van nu af aan voor het gemak ´hij´) rook heerlijk. Het was net als een knuffeldier, maar dan levend en ik voelde veel liefde tussen mij en de hond. Er gebeurde nog van alles in die droom, maar het belangrijkste was voor mij het dragen van die lieve hond. Dat gaf een heel fijn warm en vertrouwd gevoel. Ik bedacht me dat de hond misschien wel wilde lopen (een hond houdt toch van beweging) en zette hem neer. Maar de hond maakte me direct duidelijk dat hij weer opgetild wilde worden en dat deed ik ook.

Ik werd helemaal blij wakker met nog steeds dat warme gevoel van verbondenheid met die hond.

Kan me nog wel herinneren dat ik later in de droom in plaats van met de hond met een kat in mijn armen liep. De hond liep nu achter me en zei: ´Ze zullen ons allemaal doden´. Maar gek genoeg maakt dat laatste niet zoveel indruk op mij. Wat bij me bleef vandaag was het fijne gevoel om die hond te dragen.

Een vreemde droom, die me echter achterliet met een fijn gevoel. Zodat ik vandaag beter en meer gefocust mijn dingetjes kon doen. Gisteren was namelijk een dag van geklungel aan mijn schilderij. Ik werd wanhopig van mijn onvermogen om de straat (met name de overkant, die op de foto niet te zien is) me voor te stellen en op het canvas te krijgen. Ik kan echt niet uit mijn hoofd tekenen of schilderen. Alleen na-apen van een foto…..

Maar vandaag ging dat wat beter. Ik moet het schilderij nu snel als af gaan zien, voordat ik het helemaal ga dood schilderen. Ik heb al een nieuw canvas gekocht en een nieuw onderwerp.