Weer een filmpje van onze wandelingen
Beantwoorden
Categorie archieven: General
Het boerenbestaan in de vorige eeuw
Dat een boer van nu niet te vergelijken is met de boeren uit mijn kindertijd wist ik wel. Toen ik vroeger een tijd in Vught woonde en ook later in Duitsland en op de vliegbasis Deelen zag ik veel kleine boerenbedrijfjes, met zowel vee als landbouw. Ik speelde veel met kinderen van die boeren. Nu zijn boeren zakenmensen met veel vee of enorme lappen landbouw, al dan niet in kassen. Het lijkt niet meer op de boerderijen zoals ik die kende in mijn jeugd en een boer met paard en wagen zie je ook niet veel meer, terwijl dat vroeger een gewoon straatbeeld was.
Zo is dat ook in de rest van Europa en dus ook in Spanje.
Ahmad heeft een wat kromme rug. Als hij rechtop staat vormt zijn lichaam geen rechte lijn, maar zie je dat zijn rug in een lichte boog staat. Dat heeft een reden. Hij werkte vanaf jonge leeftijd met zijn vader, zijn broer en andere familie op het land. Dat land lag 14 kilometer van hun huis. De weg erheen en terug legde hij af op een muilezel of per fiets. Als kleine jongen werkte hij alleen buiten de schooltijden mee, maar vanaf zijn 14e jaar ging hij niet meer naar school maar werkte hij dagelijks op het land. Het werk was zwaar en hij moest daarbij veel in voorovergebogen houding werken. Omdat hij op dat moment nog in de groei was is zijn rug hierdoor wat krom gegroeid. Na het werken op het land deed Ahmad veel ander werk, zoals in de bouw, in fabrieken, op een schip, in restaurants en als tuinman. In dat laatste beroep behaalde hij enkele diploma’s, zodat hij uiteindelijk als ‘functionario’ (ambtenaar) een aanstelling kreeg in dat beroep. Als hij terugkijkt op zijn leven en al het werk dat hij gedaan heeft om als ‘ongeschoolde’ brood op de plank te krijgen en al zijn kinderen te laten studeren, dan kijkt hij met heimwee terug op het werk in de campo in zijn jeugdjaren. Hoe zwaar het werk ook was in ondraaglijke hitte of gure kou, hij was met geen enkel werk zo gelukkig als met de het boerenwerk dat hij verrichtte tot 20jarige leeftijd. Soms bleef hij slapen op het land onder de blote sterrenhemel en op die momenten voelde hij zich volmaakt gelukkig. Ook nu nog zie ik dat Ahmad enorm geniet van de natuur en alles wat groeit en bloeit.
Gisteren stuurde Ahmad’s zus hem twee oude filmpjes die het werk op het land afbeeldden in de vorige eeuw. Omdat de filmpjes haar herinnerden aan haar jeugd. Ahmad vond de filmpjes ook leuk en liet mij enthousiast zien hoe hij het zelfde werk deed als de mensen op dat filmpje. Hij heeft de filmpjes aan elkaar geplakt en naar mij toegestuurd. Ik heb ze op YouTube gezet om ze hier te kunnen delen.
Achter de maskers
Mensen presenteren zich niet altijd zoals ze zich werkelijk voelen. Dat is niet gek maar logisch. Als je je om wat voor reden ongelukkig of bezorgd voelt kan je dat niet overal etaleren. Je moet bijvoorbeeld naar je werk, waar je privéproblemen moet achterlaten omdat je anders je werk niet naar behoren kan doen. Of je ontmoet andere mensen die je niet wilt opzadelen met je sores. Het is op zich ook niet verkeerd om je problemen en zorgen ‘binnen’ te houden. Want behalve dat je de ander niet belast geef je dan ook jezelf wat lucht en je kan door de afleiding van datgene wat je aan het doen bent of meemaakt afstand nemen van je zorgen. Dat kan het gevolg hebben dat je de zorgen later met een frissere blik in een ander licht ziet en deze daardoor beter aankan.
Maar men kan ook te ver doorslaan in het verbergen van zijn werkelijke gevoelens. Zoals op media als instagram, facebook en tiktok (enz.), waar mensen een perfect plaatje van zichzelf presenteren. De mensen die dat lezen of zien krijgen dan een vertekend beeld van die mensen en dat beïnvloedt hun werkelijkheid. Ze kunnen dan gaan denken dat zij de enigen zijn met een leven dat minder succesvol en gelukkig is. Ook op feestjes en andere gelegenheden waar mensen samenkomen plegen mensen een al te positief beeld van zichzelf en hun leven te presenteren, al dan niet geholpen door een flinke slok op of een andere drug.
Toch heeft vrijwel iedereen behoefte aan een plek waar hij echt zichzelf mag zijn, met al zijn beperkingen en problemen. En ieder heeft weleens behoefte aan een luisterend oor. Dat oor kunnen mensen bieden die wat betreft hun leven in rustig vaarwater verkeren, zoals de oudere mens. In het kolkende en bruisende leven van alledag met alle mooie momenten, maar ook problemen en zorgen en angsten, kan de oudere mens een praatpaal zijn voor de jongere mens.
Daarom zeg ik: schrijf de oudere mens met zijn fysiek zwakker wordende lichaam niet af in onze maatschappij. Zij kunnen nog een belangrijke rol spelen in het leven van jongeren, omdat zij tijd hebben om te luisteren.
Interviews met 100 jarigen
Dat is een wekelijks terugkerende rubriek in de Volkskrant die ik heel graag lees. De 100 jarigen zijn stuk voor stuk flinke mensen met een goede gezondheid. Anders waren ze niet zo oud geworden. Ik vind het interessant om te lezen hoe hun levens in grote lijnen zijn verlopen, maar waar ik het meest van geniet zijn de wijsheden die ze hebben opgedaan in hun lange leven. Zij hebben ruim de tijd gehad om te reflecteren op hun eigen handelen en dat van anderen. En veel van deze ouderen komen tot uitspraken die ik bewonder en die me bijblijven.
Zo zegt een dame dat het geen geen zin heeft om je gelijk te halen bij een ander, als je het niet eens bent. ‘Laat de ander maar zegevieren’, zegt ze hierover en dat vind ik een goede conclusie.
Een ander zegt dat als je een rustig leven wil leiden het verstandig is om de gebeurtenissen te nemen zoals ze komen en daar dan het beste van te maken. Dat het geen zin heeft om tegen dingen in te gaan. Zoals mijn leermeester, sheikh Nazim, ook placht te zeggen: ‘Probeer niet tegen de stroom in te roeien. Als je eenmaal op een boot zit is het verstandig gewoon mee te varen in de richting waarop de boot gaat’. Je kan in je eentje de boot niet laten keren en overboord springen is ook niet verstandig, denk ik daar dan bij. Zoveel energie wordt verspild in het je zinloos afzetten tegen de gebeurtenissen zoals ze plaats vinden. Het advies luidt: je neerleggen bij dingen die je niet veranderen kan en je best doen om dingen die je wel kan veranderen te veranderen en daarbij in staat zijn om het onderscheid te zien.
Een andere uitspraak die ik heb onthouden van een honderdjarige is dat het geen zin heeft en ook niet verstandig is een ander te willen veranderen. Accepteer liever een persoon zoals die is. ‘De verandering van een persoon is ook niet altijd een verbetering.’ voegde zij eraan toe en dat vind ik ook een mooie wijsheid. En de enige die je actief veranderen kan ben je natuurlijk zelf.
Een andere honderdjarige constateert dat vrijwel overal mensen verdiept zijn in het kijken op hun telefoonscherm. Hij merkt op dat ze daarbij vaak verdrietig kijken. Hij ziet ook om zich heen dat mensen steeds meer mooie spullen willen hebben en dat de salarissen er ook naar zijn om die te kunnen aanschaffen. Hij zegt: ‘verhoog de salarissen niet, maar verlaag ze juist’. Zodat mensen niet meer zoveel kunnen kopen en eenvoudiger gaan leven. Dat zou ook vanzelf goed zijn voor het herstel van onze natuurlijke leefomgeving. Ik begrijp zijn hartenkreet, maar ik weet ook dat het een utopie is dat we nu nog zouden teruggaan naar een eenvoudiger leven zonder de luxe die we gewend zijn. Dit is niet in het belang van grote ondernemingen en de aandeelhouders daarvan, die er juist belang bij hebben dat mensen steeds meer gaan consumeren. Zij hebben een grote invloed op de media en sporen mensen aan om te blijven verlangen naar meer en meer materiële zaken.
De mensen van nu zijn als schapen die in die materialistische richting gedreven worden, veelal zonder het te beseffen. De schermen waarop zij kijken geven aan waarnaar zij dienen te verlangen.
Tijd voor wat ontspanning
Even alle stress van je afgooien.
Heerlijk . Doet me terugdenken aan een zikr die ik ooit mocht meemaken in Damascus. De mannen beneden en de vrouwen boven op een soort van balkons. Was geweldig. Maar deze Tsjetsjenen hebben meer ritme en temperament.
Video van Ahmad, een compilatie van video’s van anderen
Hij stelde een video samen van video’s die hij vond, video’s die zijn visie op de voorgeschiedenis van Al Andalus bevestigen, in het Spaans en met een Engelse ondertiteling. De video heeft hij gedeeld met de makers van de film “Children of Al Andalus’. Zij waren er blij mee en hebben de video op hun beurt gedeeld met een andere professor in de geschiedenis.
Ik deel hem hier voor de lezers die eventueel geïnteresseerd zijn.
Ben tot en met zondag 26 maart offline
We gaan weer een paar dagen naar Guadalcanal en daar heb ik geen internet. Ik zal wel schrijven in mijn laptop in word documenten. En natuurlijk maak ik daar foto’s en filmpjes. (Inshaallah). Tot maandag?
Referentiekader en richtlijnen
In het vorige stukje had ik het over Allah/God (zoals ik Hem beleef) als Luisteraar die niet antwoordt, maar mij wel dichterbij de antwoorden kan brengen die al verborgen zitten in mijn ziel. Ik heb daar veel aan gehad en nu nog helpt het mij om over dingen na te denken en antwoorden te vinden op vragen.
Maar naast deze belangrijke rol die Allah/God vervult is Hij voor mij een belangrijk referentiekader. Een moslim is in de regel bekend met 99 heilige namen van Allah. Deze namen benoemen de Goede Eigenschappen die Allah bezit en die een voorbeeld vormen voor de gelovige. Deze 99 namen zijn slechts een deel van de heilige namen die er bestaan voor Allah. Er zijn er veel meer, maar die zijn voor de meeste mensen verborgen, zoals soefi-heiligen ons vertellen. Maar in het kort komt het erop neer dat Allah Perfectie vertegenwoordigt. Dat kan je zien door alleen maar te kijken naar de natuur, zoals Allah die geschapen heeft. Hoe mooi zit alles in elkaar en hoe in harmonie en in evenwicht is alles , mits niet verstoord door de mens. Als je kijkt naar de schoonheid en puurheid van het dieren- en plantenrijk en het sterrenstelsel, dan kan je je alleen maar met open mond verwonderen over de perfectie daarvan. Net als over het wonder van bevruchting, geboorte en ook de dood.
Ik kan Allah niet zien, maar ik weet dat Hij mij wel ziet, waar ik ook ben. Allah ziet de kleinste beweging op aarde, zelfs die van een vleugel van een mug. Met die gedachte leef ik. En hoewel ik weet dat ik nooit perfect zal zijn, omdat dat een mens niet gegeven is, kan ik wel proberen zo goed mogelijk te leven. En de Goede Eigenschappen van Allah en wat ik heb gelezen aan richtlijnen voor het leven in de Koran helpen mij daarbij. Overigens wijken de richtlijnen die in de Koran gegeven worden nauwelijks af van de richtlijnen in de Bijbel, de Thora en de Psalmen. In de koran wordt ook gerefereerd aan deze andere drie heilige boeken. Er hebben 124.000 profeten geleefd, die allemaal kwamen met eenzelfde boodschap. Iets wat ook telkens herhaald wordt in de Koran. Daarom begrijp ik niet de strijd om het gelijk die er is tussen diverse godsdiensten en spreek ik vaak over Allah/God. Ik leef of Allah/God mij ziet op elk moment en ik probeer me zo te gedragen dat Allah daar tevreden over kan zijn. Meer kan ik niet doen.
Je zou dus kunnen zeggen dat Allah mijn geweten vertegenwoordigt en dat Zijn richtlijnen/ adviezen mij daarbij een groot houvast geven. Godsdienst is advies (naseeha).
Praten met God
Toen ik klein was praatte ik met God als ik ergens mee zat. Ik begon dan altijd met de woorden: ´o God, nu bid ik u´. En dan stortte ik mijn hart uit. Dat deed ik altijd stilletjes als ik al in mijn bed lag. Ik praatte niet hardop. Ik had in die tijd wel geloof in God maar wist het nog niet te plaatsen in een religie. Dat gebeurde pas veel later.
Het praten met God gaf mij veel troost. Ik kon zo al mijn gedachten kwijt die ik niet met anderen kon delen, zelfs niet met mijn lieve broer. Wat dit betreft voelde ik me door niemand begrepen en al helemaal niet door mijn ouders, die atheïst waren. Op de katholieke school waarop ik als klein kind zat vond ik ook geen herkenning voor mijn geloofsbeleving. Integendeel, ik werd een keer voor de klas geroepen en moest toen aan de kinderen in de klas vertellen wat er met mij zou gebeuren, omdat ik niet katholiek was. Ik moest zeggen dat ik in de hel zou komen. Dat maakte eigenlijk niet eens zoveel indruk op mij. Erger vond ik het dat de nonnen deden of ik er niet was als ik met korte mouwen liep of als ik geen rokje over mijn lange broek droeg. Ik was heel bang voor de nonnen maar niet voor God zoals ik die zag met mijn kinderogen.
Mijn hele leven is mijn geloof mijn troost geweest en in plaats van met een psycholoog of psychiater te praten deelde ik in de meest benarde tijden van mijn leven mijn zielenroerselen liever met God.
En nu, terugkijkend, zie ik daar de logica van in. God geeft in de regel geen antwoord, maar luistert alleen maar. Hij vormt een spiegel waar je in kan kijken. En dat is naar mijn idee de enige hulp die een mens zich kan wensen van iets of iemand buiten hemzelf. Een goede psycholoog of therapeut komt niet met antwoorden maar helpt je om jezelf de goede vragen te stellen. De antwoorden vind je in jezelf. En die antwoorden kan je ook vinden als je met God praat.
In nood zoeken mensen naar hulp. Als je ziek bent, zoek je heling bij een arts en als je mentaal ergens mee zit kan je je wenden tot vrienden, tot een geestelijke of tot een psychisch hupverlener.
Wat mij daarbij tegenhoudt is dat je dan vaak naast je eigen geestelijke ballast ook die van de goedbedoelende hulpverlener over je heen krijgt. Ik heb ben zelf psycholoog en weet hoe beperkt de kennis is die deze studie oplevert. Daarom heb ik altijd de voorkeur gegeven aan Allah/God (zij het of Hij nou bestaat of een door de mens gefabriceerde Constructie zou zijn). Allah zwijgt en hoort mij aan en Allah is Perfect en heeft het beste met me voor. Ik kan Allah vertrouwen. In alle geloven wenden mensen zich tot God. Uiteindelijk zit alle wijsheid in jezelf. Zoals de profeet Mohamed al zei: ´Je kan Allah niet kennen, maar door jezelf te kennen kom je dichter bij Allah´ (in mijn woorden naverteld).
Tegenwoordig hebben veel mensen het geloof in God afgezworen. Daarmee is een vertrouwd houvast voor mensen verdwenen. Bij tegenslag of schokkende gebeurtenissen zoeken mensen toch naar een houvast. De vraag naar psychologische hulp in de vorm van therapieën of in de vorm van psychofarmaca is groot. Zo groot dat er wachtlijsten zijn in de geestelijke gezondheidszorg. Allerlei coaches bieden zich aan om dit gat te vullen. Het vak coach is niet beschermd door een vakvereniging. Iedereen kan zich coach noemen en daar goed aan verdienen.
Overtuigingen
Toen we gisteren op de terugweg waren van onze mooie wandeling en liepen in de schaduw en de frisse wind ons heerlijk afkoelde zei Ahmad ineens uit het niets: ´Eigenlijk weet ik niet eens zo zeker of er wel een God bestaat, maar voor mij is wel zeker dat het idee van een Volmaakte Entiteit een troost en houvast is voor de mens´. ´Ja, hè,´ bevestig ik wat hij zegt. ´Een referentiepunt, dat nergens anders mee te vergelijken is.´ ´Wat dat betreft komen alle heilige boeken dan tot dezelfde conclusies en beschrijvingen,´ zegt Ahmad. ´Precies, en daarom begrijp ik niet waarom gelovigen van diverse godsdiensten elkaars geloof bestrijden. De essentie komt toch bij alle geloven op hetzelfde neer,´ zeg ik.
´Wat ik ook niet begrijp,´ zeg ik dan ´is dat mensen van een bepaalde geloofsrichting ook soms waarschuwen dat je alleen maar moet omgaan met mensen van hetzelfde geloof. Dat zie ik bij veel geloven gebeuren en zelfs bij de soefi-gemeenschap waar ik me een tijd in bevond. Ikzelf beleef dat anders. Naar mijn overtuiging maakt Allah/God geen onderscheid tussen Zijn schepselen. Hij houdt van allemaal. Ook profeten als Jezus en Mohamed gingen niet alleen maar om met geloofsgenoten. Jezus hield zich op met marginalen en zelfs prostituees. En ook Mohamed was vriendelijk en toegankelijk voor alle mensen om hem heen, ongeacht hun geloof. Sommigen besloten hierdoor zich te bekeren maar dat ging nooit onder dwang.
Mensen willen zich altijd bevinden in hun eigen kring. Dat voelt het meest vertrouwd. En als een mening of overtuiging erg afwijkt van de groep waartoe je behoort dan kan dat als een bedreiging worden ervaren. Maar dat geldt niet alleen voor mensen die een geloof belijden, maar evengoed voor mensen met een uitgesproken mening op welk vlak dan ook. Ik zie het overal om me heen. In de gesprekken die ik voer of hoor, in de kranten en op twitter. Er zijn diverse groepen te onderscheiden die een bepaalde overtuiging hebben. Onderling zijn ze het eens en vinden zij het vanzelfsprekend dat hun mening de enige juiste is. De ´anderen´ die een tegenstrijdige mening hebben moeten het dus bij het verkeerde eind hebben.
Vroeger leerde ik in mijn studie over de dissonantietheorie. Die theorie houdt in dat een mens moeilijk kan leven met tegenstrijdigheden. Een voorbeeld: als iemand die je graag mag over dingen hertzelfde denkt als jij, dan bevestigt jou dat in je mening. Er is dan een congruentie tussen jouw waardering voor die persoon en diens ideeën, omdat ze overeenstemmen met wat jij vindt. Als die bevriende of door jou gewaardeerde persoon een mening verkondigt die afwijkt van wat jij vindt, dan kan dat een soort ´kortsluiting´ in je hoofd geven. Er is dan een dissonantie tussen de waardering die jij voelt voor deze persoon en datgene wat hij vindt, omdat zijn mening totaal niet overeenstemt met wat jij vindt. Wat iemand gaat doen om uit deze ´dissonantie in zijn hoofd´ te komen is ofwel proberen de ander te overtuigen van een andere zienswijze met argumenten ofwel de ander minder gaan waarderen.
Op Twitter zie je dat laatste in extreme vorm voorbij komen. Mensen die het niet eens zijn met een ander gaan vaak niet in gesprek met argumenten of feiten, maar schelden de ander uit voor dom en erger. Zelfs in politieke debatten zie je dat gebeuren. Mensen lijken er niet goed mee te kunnen leven dat niet iedereen hetzelfde denkt en dezelfde mening heeft over dingen als jij of ik of hij of zij. Dat is wel jammer, want de gemoederen raken daarbij verhit en het lost niets op.