De ramadan brengt bij mij niet alleen maar een spirituele jubelstemming teweeg. Er zijn ook momenten van zwakte. Momenten waarop ik me lichamelijk zwak voel en ook geestelijk niet al te sterk. Het drukt me met mijn neus op mijn eigen kwetsbaarheid en weerloosheid. Soms komen herinneringen en gevoelens bij me naar boven die verdrietig zijn of op een ander manier naar om te herbeleven.
Zo zat ik vanmorgen voor het aanbreken van de dageraad als toetje kersen te eten. Ik ben dol op kersen. Als ik kersen begin te eten kan ik daar achter elkaar mee doorgaan, maar meestal stop ik mezelf om niet te ‘overeten’, wat je in het geval van kersen meestal moet bekopen met buikpijn. Dat zei mijn moeder altijd vroeger. ‘Pas op met kersen. Nooit teveel ervan eten.’ De laatste tijd denk ik veel aan mijn moeder en zonder het te willen schieten mijn ogen dan vol tranen.
Vanmorgen zat ik dus die kersen te eten en toen kwam er zo een pijnlijke herinnering bij me op. Ik herinnerde me een keer dat ik uit school kwam (ik was 6 jaar) en dat ik mijn moeder niet thuis aantrof. Ik stond voor een dichte deur. Dat was ik niet gewend. Ik wist niet waar mijn moeder was en ik raakte volkomen van streek. Ik bonsde op de deur en zette het op een huilen en schreeuwen. “Mammaaaaaa!” Mijn woede en verdriet op dat moment waren buiten proportie, besef ik nu. Alle frustratie kwam eruit van het gevoelsmatige verlies van mijn moeder na de komst van mijn stiefvader (op driejarige leeftijd), die niet hield van kinderen en vond dat ‘langoren hun mond moesten houden en alleen spreken als dat van ze gevraagd werd’. Het immense verdriet om het verlies van mijn moeder (die ik nooit meer een handje mocht geven, want wij ‘neetoren’ moesten voor hun lopen, zodat hij ons in de gaten kon houden) kwam er helemaal uit. Ik huilde ‘mijn longen eruit’.
Ik werd opgeschrikt uit mijn geschreeuw door de rustige stem van een buurvrouw. ‘Wat is er aan de hand, kindje, waarom huil je zo? ‘Mijn moeder is niet thuis’, zei ik razend van woedende verontwaardiging. ‘Kom maar met mij mee, dan kan je even bij mij zitten tot mamma thuiskomt’, zie de lieve buurvrouw en als verdoofd liep ik met haar mee naar huis. Ze zette me aan de keukentafel en zette een bord kersen voor me neer. Heerlijke kersen, waarvan sommige in tweetallen aan de steel, zodat je die aan je oren kon hangen. Maar dat deed ik niet. Ik begon zwijgend van de kersen te eten, de één na de ander, of mijn leven ervan af hing. Ze waren heerlijk. Maar diep in mijn binnenste had ik een heel naar gevoel van verlatenheid dat niet overging. Dat gevoel heb ik weer als ik eraan terugdenk en als ik er nu over schrijf. Ik kan mijn huilen niet bedwingen.
Mamma, ik ben zo eenzaam geweest. Jullie waren één front, ‘pap’ en jij. Ik had alleen de troost van Hansje, mijn broer. Mogen jij en Hans beiden rust en vrede vinden in jullie graf. Ik houd nog steeds van jullie. Mamma, ik heb je al lang vergeven. Al toen je op je sterfbed lag. Je laatste woorden voor je dood aan mij waren: “Ik zal aan je denken”. En ik zei: “Ik ook aan jou”.
Mamma, ik denk veel aan jou. Moge Allah je omringen met  licht, bloemen en heerlijke geuren in je graf.

Als we met elkaar communiceren maken wij op allerlei manieren indruk op elkaar. Dat is in het gesprek met mensen, maar ook als we schrijven. Gisteren schreef ik twee of drie ‘juichverhalen’ over de islam en het vasten. Daarbij heb ik me niet gerealiseerd hoe dat kan overkomen op iemand die geen moslim is.
In de regel geven mensen elkaar meestal geen directe feedback in de communicatie. Helaas. Mensen zijn dikwijls bang om eerlijk te zeggen hoe iemand overkomt, omdat dit pijnlijk kan zijn en de persoon zou kunnen kwetsen. Maar daarmee ontneem je de ander ook een leerkans. We leren door de spiegel die de omgeving ons voorhoudt. Dat noemen we feedback of terugkoppeling. Jammer genoeg wachten sommige mensen met vertellen hoe iemand bij hem of haar overkomt tot die persoon uit de buurt is. Dan vertellen ze aan een ander in vertrouwen wat zij vinden van de afwezige persoon. Dat noem je roddelen of achterklap. Daar heeft de afwezige persoon niets aan en de persoon die het verhaal over de afwezige persoon moet aanhoren ook niet. Hoe pijnlijk ook, het is beter om aan de persoon zelf te zeggen wat je van diens gedrag, verhaal en manier van communiceren vindt. Dan kan die andere persoon daar zijn of haar voordeel mee doen. Het stemt tot nadenken over het eigen gedrag en de persoon kan besluiten voortaan zich anders te gaan gedragen. Gelukkig kreeg ik vandaag directe feedback van iemand op mijn stukjes van gisteren, zodat ook ik daarmee mijn voordeel kan doen.
Toen ik gisteren schreef over vasten en islam was ik me er niet van bewust dat dit best irritant en belerend kan overkomen op een niet-moslim, misschien zelfs ook wel op een mede-moslim. Ik kan wel heel blij zijn met de islam en het het vasten en ik kan wel de bedoeling hebben om dit gevoel te delen, maar dan moet ik wel opletten hoe. Ik ga mijn verhalen van gisteren niet veranderen. Het is het verhaal van gisteren en vandaag is er een nieuwe dag. Ik besef heel goed dat wat ik voel en als waar beschouw persoonlijk is. Ieder heeft recht op zijn eigen mening en gevoel.
Toen ik net moslim was geworden rende ik naar mijn niet gelovige ouders om hen ‘het blijde nieuws’ te vertellen. Ik verkeerd in de veronderstelling een verborgen schat te hebben ontdekt en ik wilde die heel graag delen met mijn meest nabije dierbaren. Ik kwam dus heel enthousiast thuis met mijn verhaal. Het was een koude douche voor mij om te bemerken dat mijn moeder en stiefvader niet alleen niets moesten hebben van geloven in het algemeen, maar dat zij het allerminst iets te maken wilden hebben met de islam. Ze vonden mij naïef en zwak om in deze dingen te willen geloven. ‘Kennelijk moest ik er een geloof bij halen, omdat ik het alleen niet af kon’.
Dit heeft mij jaren stil gemaakt, maar nu begin ik weer mijn geloof ’ter sprake te brengen’. Wat wil ik daarmee bereiken? Ik wil voorlichten, begrip kweken en ik wil inderdaad een brug slaan. Als ik door mijn verhalen gisteren daarmee de plank geheel heb misgeslagen, dan bied ik hiervoor bij deze mijn excuses aan.

Mooier dan dit kan ik het niet zeggen. Sheikh Nazim zegt dat het doel van het vasten is: het breken van het ego en het onder de voet krijgen van de arrogantie van het ego.
Geïnspireerd door Ali ra, één van de sahabas (metgezellen) van de profeet Mohammed sws, ook wel genaamd shah Mardan geeft hij in bloemrijke heldere woorden uitleg van de betekenis van de ramadan voor de mumin (gelovige).
‘Zoek geen iftar-tafels (tafels om te ontvasten die overvloedig bedekt zijn met allerlei gerechten)’ , zegt hij verder.  ‘maar zoek de ’tafels van licht’ (de tafels van het licht van de nobele koran die onthuld werd in de gezegende maand ramadan. Mashallah….

Waarom schrijft de koran voor dat wij moeten vasten in de maand ramadan? Het vasten in de maand ramadan is één van vijf zuilen van de islam en dus voor de moslim een verplicht onderdeel. Er staan vele voorschriften, geboden en verboden in de koran en het waarom ervan wordt niet altijd verduidelijkt.
De Koran zegt hier onder andere over: Surah al-baqara,2;186: De maand Ramadan is die, waarin de Qur’aan als een richtsnoer voor de mensen werd nedergezonden en als duidelijke bewijzen van leiding en onderscheid. Wie onder u daarom deze maand beleeft, laat hem daarin vasten. Maar wie onder u ziek of op reis is, een aantal andere dagen. Allah wenst gemak voor  u en geen ongemak, en opdat gij het aantal zult voltooien en opdat gij Allah’s grootheid zult prijzen, omdat Hij u terecht heeft geleid en opdat gij dankbaar zult zijn.
En dan een vers verder, 2;187: En wanneer Mijn dienaren u over Mij vragen, zeg dan: “Ik ben nabij. Ik verhoor het gebed van de smekeling, wanneer hij Mij aanroept.” Daarom moeten zij naar Mij luisteren en Mij geloven, opdat zij geleid zullen worden.
En een beroemde hadith zegt: Aboe Huraira verhaalt dat de boodschapper van Allah zei: “Allah, de Majesteitelijke en Machtige Heer, zegt: ‘Alle werken van de zoon van Adam (dus de mens) zijn voor hemzelf, behalve het vasten, dit (werk) is voor Mij en Ik zal hem ervoor belonen. Het vasten is een schild. Wanneer een van jullie een dag aan het vasten is, behoort hij losse praat te vermijden en geen rumoer te maken. Mocht iemand hem beschimpen of met hem willen vechten, dan moet hij zeggen: Ik ben aan het vasten.’ Bij Hem in Wiens hand het leven van Muhammad is, de adem van degene die aan het vasten is, is voor Allah beter dan de geur van muskus. Iemand die vast ervaart twee vreugden, wanneer hij zijn vasten beëindigt, en hij is vol vreugde met zijn vasten wanneer hij zijn Heer ontmoet. (Hadith qudsi in Buchari en Muslim).
Bovenstaande zijn twee belangrijke uitspraken omtrent vasten uit de koran en hadith. Over de zegen van het vasten is weinig discussie. Door het vasten worden begane zonden vergeven en de moslim toont door te vasten zijn oprechte liefde voor Allah. En liefde in het algemeen maakt blij en liefde voor de Almachtige maakt meer dan blij. Dat is, denk ik, de ‘zoete smaak’ die ik probeer te beschrijven. Ok, je hebt een droge mond en ja, je voelt je soms een beetje slap, maar de blijdschap die je vanbinnen voelt is een energie die de motor van je lichaam en verstand alsnog op volle toeren doen draaien.
Daarom ben ik het niet eens met Maja Misshke wanneer zij schrijft in http://politiek.thepostonline.nl/2013/07/18/ramadanjournaal/ : ‘Geen woord over hoe moeilijk het is om te werken, hoe vervelend het is om op het werk een maand lang op halve kracht te draaien, zodat je collega’s ongevraagd bij jouw religieuze verplichtingen worden betrokken. Zij moeten het namelijk gewoon maar even opvangen. Zou het niet handig zijn als het ramadanjournaal tips zou geven over welke afspraken daarover te maken zijn, hoe conflicten daarover op te lossen?’ 
Ik heb de ervaring niet dat ik tijdens de ramadan mijn werk maar op halve kracht zou kunnen doen. Integendeel, ik heb juist vaak ervaren dat het vasten een extra dimensie gaf aan mijn werkzaamheden en de manier waarop ik daarmee bezig was. In haar hele artikel wordt het vasten door Maja m.i. beschreven alsof het een vervelende verplichting zou zijn die meer op een straf zou lijken dan op een daad die mensen met hun hele hart graag verrichten. O.k., zij heeft kritiek op het programma ‘Ramadanjournaal’ en vindt dat dit op een te grote juichtoon werd gepresenteerd. Ik keek er zelf ook naar via uitzending gemist en vond het evenals  zij geen perfecte weergave van wat de ramadan nu betekent voor mensen. Het programma begon in mijn ogen zinvol met het belichten van een jong Chinees echtpaar, dat zich tot de islam heeft bekeerd en het vragen naar het wel en wee van een bekende Nederlander die het vasten ook een dagje wilde ervaren. Daarna werd een beetje rommelig en werden inderdaad een aantal onderwerpen wel aangeraakt maar niet goed uitgediept. Maar Mischa verwacht wel erg veel te zien te krijgen in de 28 minuten dat het programma duurde. Kritische vragen en spirituele verdieping! Misschien is dat wel een goed idee voor een eventuele volgende uitzending. Mensen met vragen over de ramadan deze laten stellen aan mensen die aan het vasten zijn. Ikzelf ben al blij dat ik in een uitzending over de ramadan niet alleen maar vol gedekte tafels zag, zoals je die in de begintijd van de uitzendingen over de ramadan vaak zag via allerlei islamitische omroepen, die nu alweer het loodje hebben gelegd.
Over andere voordelen van het vasten is veel gezegd:

• Het prikkelt de spirituele groei, doordat het vasten het zelf er aan herinnert dat Allah zijn ware eigenaar is en dat het zelf geen absolute zeggenschap heeft.

• Het vasten herinnert het zelf er aan dat het zwak en behoeftig is en hoe afhankelijk het van Allah is voor de voorziening in zijn basisbehoeften, waarmee de deur naar verbinding met Allah geopend wordt.

• De honger die door het vasten ontstaat, geeft de geest de gelegenheid te ontsnappen aan de fysieke dominantie van het lichaam en zich te ontwikkelen.

• Door het vasten, zullen de rijken ervaren wat het is om honger te hebben en niet in staat te zijn het eten te kunnen kopen wat men wil.

Daardoor zullen de rijken meer bereid zijn aan liefdadigheid te doen, wanneer zij vasten. Dit zorgt voor een band tussen de armen en rijken, wat tot sociale cohesie leidt.

• Tijdens de Ramadan, wanneer moslims elkaar uitnodigen om de vasten te breken en ze elkaar iedere avond in de moskee tegenkomen, is er veel interactie tussen moslims.

• Het grootset nut van vasten is dat het de beste manier is om de wilskracht te trainen. 

Doordat het voor een aaneengesloten periode van een maand gebeurt, wordt de zelfbeheersing die dit oplevert, een gewoonte.

• Het is bewezen dat veel ziektes als zwaarlijvigheid, hartziekten etc., veroorzaakt worden door te veel te eten en de verkeerde dingen te eten. Door 30 dagen op rij te vasten, maken moslims zich de gewoonte eigen om hun eetgewoonten te beheersen.

• Een maand lang vasten geeft ons spijsverteringssysteem en andere daarmee verbonden organen, zoals de lever, rust. Dit voordeel van herstel wordt alleen bereikt als alle lichamelijke inname voor een voldoende lange periode tijdens de dag wordt gestaakt.

Elk jaar wordt er gevast door moslims in de maand ramadan. Het exacte tijdstip van deze heilige maand verschuift telkens met ongeveer 11 dagen naar voren in de jaren van onze westelijke (gregoriaanse) jaartelling. Dat is omdat de islamitische maanden telkens beginnen met een nieuwe maan, terwijl men in de christelijke jaartelling gewend is het aftellen van de maanden te baseren op de stand van de zon. Het islamitische jaar duurt derhalve ongeveer 11 dagen korter dan het christelijke jaar. We zitten nu in het islamitsche jaar 1434. De islamitsche jaartelling is begonnen met de verhuizing van Mohammed vzmh van Mekka naar de stad Medina (op 16 juli 622 n. Chr.). In 638 n. Chr. werd de datum van deze verhuizing – in het Arabisch hidjra (هِجْرَة) genoemd – door kalief Omar ibn al-Chattab uitgeroepen tot het eerste jaar van de islamitische jaartelling. De islamitische maanden heten anders dan de christelijke maanden en hebben een iets andere duur. Er zijn geen maanden van 31dagen, maar alleen maanden van 29 of 30 dagen in de islamitische jaartelling.
Door dit verschil in de lengte van de maanden tussen de islamitische en de westelijke kalender komt het dat de ramadan door de jaren heen naar voren verschuift. Toen ik 35 jaar geleden moslim werd was de ramadan ergens in het einde van de zomer en nu, na 35 jaar valt de ramadan weer in de zomer na een reis door de lente, winter en herfst.
Vanaf dat er moslims in Nederland wonen besteden de Nederlandse media elk jaar enige aandacht aan het verschijnsel ramadan. In de 70-er jaren, toen ik in Utrecht werkte en studeerde kwam de ramadan ter sprake omdat veel buitenlandse werknemers (toen nog ‘gastarbeiders’ genoemd) zich eraan hielden en aan het vasten waren. Ik was toen nog geen moslim, maar zoekende. Zoekende naar een kader waarin ik mijn Godsbesef kon plaatsen. Want dat er een God bestond stond voor mij al vast vanaf mijn vroege jeugd. Ik was diep onder de indruk van de toewijding van mijn overburen (een groep ‘gastarbeiders’), die kennelijk zoveel van ‘hun Allah’ hielden dat zij bereid waren voor Hem van de dageraad tot zonsondergang geen eten en drinken tot zich te nemen en zich te onthouden van seks. Telkens als het donker werd dacht ik aan hen: “O, nu mogen ze eindelijke eten”.  Dat mensen zoiets over hadden voor hun Schepper en dat zij hun geloof niet alleen beleden met woorden maar ook met daden ontroerde me zeer. Ik wist toen nog niet dat ik enkele jaren later me met heel mijn hart zou bekeren tot de islam.
Nu zijn we vele jaren verder en de toenmalige ‘gastarbeiders’ zijn veelal hier gebleven, hebben hun gezinnen hierheen gehaald en van die gezinnen zitten we inmiddels alweer in de tweede of derde generatie. Er zijn veel andere moslims bijgekomen. Mensen die moesten vluchten voor ellendige toestanden in hun eigen land, mensen die hier kwamen via een huwelijk met een hier inzittende en een niet te onderschatten groep van ‘nieuwe moslims’, bekeerlingen. Mannen en vrouwen van uiteenlopende nationaliteiten die uit vrije wil hebben gekozen voor dit magistrale geloof, dat straalt als een heldere zon. Je kunt stellen dat de groep moslims in Nederland zeer heterogeen is en mensen bevat uit alle nationaliteiten en uit alle lagen van de bevolking.
Toch blijft in Nederland nog vaak hardnekkig het misverstand bestaan dat ‘islam’ zo een beetje hetzelfde is als ’turk’ of ‘marokkaan’. Gelukkig zijn er in de media bekende mensen zoals de tot de islam bekeerde expvv-er van Doorn, die dit misverstand dat islam gebonden zou zijn aan een bepaalde cultuur uit de weg helpen ruimen. De islam is er voor iedereen en is niet gebonden aan waar je vandaan komt of waar je woont. Het is een godsdienst en geen cultureel erfgoed van alleen bepaalde groepen mensen.
Over de hele wereld zijn moslims te vinden, steeds meer en steeds verspreider als de sterren in de lucht. Ze zijn van alle nationaliteiten. Alhamdulillah.
Ramadan Mubarak, mijn broeders en zusters. En mogen de mensen die nu zijdelings de zoete smaak proeven van de ramadan de islam (is letterlijk: overgave aan de Wil van Allah) gaan begrijpen en inshallah ooit de islam en de ramadan gaan omhelzen. Allah is Groot en alle lof komt alleen Hem toe.
Allah opent de ogen van wie Hij wil.

De ramadan is nu ongeveer een week geleden begonnen. Voor mij en de andere Naqhsbandimurids was dat vorige week dinsdag. Voor anderen was het de dag erop. Dit komt wel vaker voor. Ik heb zelfs een jaar meegemaakt dat mensen het suikerfeest op verschillende dagen vierden. Was in dat jaar één groep mensen nog aan het vasten, een andere was die dag al het suikerfeest aan het vieren.
De heilige nacht is verborgen in de laatste tien oneven nachten van de ramadan. Voor degenen die op dinsdag begonnen zijn met vasten zal dat dan logischerwijze een andere nacht nacht zijn dan voor degenen die op woensdag zijn begonnen.

Dit jaar stuit ik op nog een ander verschil (misschien was dit alle jaren al zo, maar is mij dat ontgaan, omdat ik er toen niet mee te maken kreeg). Dit jaar wel. Ik heb vijf lijsten met gebedstijden van verschillende moskeeën die totaal  verschillend zijn. Er zit een speling in de tijd van het beginnen met vasten en dus ook het ochtendgebed (al Fadjr) van minstens een half uur en ook het moment dat je mag ontvasten verschilt met een marge van dik 10 minuten. Ik was al gewend dat er een verschil is in de gebedstijden van de Turkse islamitsche gemeenschap en die van de Marokkaanse gemeenschap, maar nu zijn er nog meer onderlinge verschillen. Hoe kan dat nu en hoe kom ik erachter wat de juiste tijden zijn voor Den Haag? We gaan gewoon een keer in de ochtend kijken wanneer het ochtendgloren begint, zegt Ahmad. Maar dat is niet mogelijk waar wij wonen, aan de rand van Den Haag, omringd door wegen met lantaarns en in de nacht verlichte kassen waar groenten en fruit verbouwd worden. Het is hier nooit donker! Dus kijk ik wat ik het meest geloofwaardig vind van alle argumenten, die de gebedstijden moeten ondersteunen.
En  zo leer ik dat er een El-Fadjr El-Kaadhib, een valse tijd van Fadjr is en een El-Fadjr As-Saadik, een juiste tijd van Fadjr.
“De 1e heeft de Profeet  El-Fadjr El-Kaadhib genoemd. Letterlijk staat het voor: de leugenachtige El-Fadjr. En de 2e El-Fadjr As-Saadik, letterlijk betekent dit de waarachtige El-Fadjr. Dit is bevestigd door de Profeet  in tal van Ahaadieth. Hij maakte onderscheid tussen beide in hun eigenschappen en regelgeving. Hij zei in de door Djaabir Ibn Abillaah verhaalde Hadieth: “El-Fadjr is twee soortig: El-Fadjr (waarvan de verlichting) die op de staart van een wolf lijkt (verticale verlichtingstrook), daarop is het gebed (van El-Fadjr) Haraam (niet toegestaan), terwijl het eten (nog) toegestaan is. En wat betreft El-Fadjr waarvan de verlichting horizontaal is, daarop is het gebed toegestaan en het eten Haraam” (tijdens het vasten). Overgeleverd door El-Bayhaqie, El-Haakim en authentiek bevonden door El-Albaanie in Sahieh El-Djaami’ nr. 4278.
Het permanente comité voor Islamitisch onderzoek en Fataawaa is de volgende vraag gesteld:
Vraag: “Wat wordt er bedoeld met: de juiste El-Fadjr en de valse El-Fadjr en op welke van beide kunnen wij bidden?”
Antwoord: “De valse El-Fadjr is datgene wat verticaal verschijnt aan de horizon, van boven naar beneden. Terwijl de juiste El-Fadjr datgene is wat horizontaal verschijnt, over de breedte van de horizon. En de tijd van (Salaat) As-Sobh (Salaat El-Fadjr)
begint met het verschijnen van de juiste El-Fadjr”.
Sheych Ibn Baaz (voorzitter), Abder-Razzak ‘Afiefie (vicevoorzitter) Abdoellaah El-Goedayyan (lid).Fatwaa nr. 10666.
Sheych Ibn Oetheimien zei: “En de geleerden hebben gezegd dat er drie verschillen zijn tussen de juiste El-Fadjr en de valse El-Fadjr:
1-Het eerste verschil: “Is dat (de verlichting van) de eerste El-Fadjr vertikaal en niet horizontaal is. Deze verschijnt van het Oosten naar het Westen, de tweede (de juiste) verschijnt van het Noorden naar het Zuiden.”
2-Het tweede verschil: “Is dat het donker wordt na de eerste El-Fadjr, omdat deze verlichting van korte duur is, terwijl het niet donker wordt na de tweede El-Fadjr, maar het wordt dan steeds lichter.”
3-Het derde verschil: “Is dat de verlichting van de tweede El-Fadjr aangesloten is met de horizon en er is geen duisternis daartussen. En tussen de eerste El-Fadjr (de valse) en de horizon is een duidelijke onderbreking te zien (in de verlichting) en er
bevindt zich een duisternis daartussen.”
Vraag: “Zijn er regelgevingen betreffende de eerste El-Fadjr?”
Antwoord: “Nee, er zijn geen regelgevingen uit de Sharie’ah hieraan verbonden, nooit. Geen Imsaak voor het vasten, noch is Salaat (El-Fadjr) toegestaan. De regelgevingen zijn aan de tweede El-Fadjr verbonden”. Einde citaat. Uit het boek: Ash-Sharh El-Moemti’ 2/107-108.

Aan Sheych Mohammed Ibn Haadie El-Madkhalie heeft een broeder uit Nederland de volgende vraag gesteld:
Vraag: “We zitten met een probleem hier in Nederland met de gebedstijden omdat wij geen Adhaan hebben (horen) en dus afhankelijk zijn van gebedstijden (kalenders enz.). En op die tijden zien we dat Salaat El-Fadjr ongeveer twee uur vóór Shorooq (vóór zonsopgang) is. Wat moeten we doen? En hoe te doen met het beginnen van het vasten, moeten we ons houden aan deze tijden van El-Fadjr of niet?”
Antwoord: “Het is pas El-Fadjr als het licht een beetje te zien is aan het oosten. Pas dan moet men zich onthouden van eten, drinken …enz. En wat betreft de tijden aanhouden (zoals bijvoorbeeld 2 uur voor Shorooq (vóór zonsopgang) dan is dat niet toegestaan. Maar eerder moeten we ons houden aan wat te zien is”.
Sheych kwam toen met de Aayah uit Soerat El-Baqarah:  
En eet en drink totdat jullie de witte draad (het licht) der dageraad kunnen onderscheiden van de zwarte draad (duisternis van de nacht) en maak daarna het vasten vol tot zonsondergang}. Soerat El-Baqarah 187.
‘Adye Ibn Haatim  overleverde: “Toen de volgende verzen werden geopenbaard: {En eet en drink totdat jullie de witte draad (het licht) der dageraad kunnen onderscheiden van de zwarte draad (duisternis van de nacht…}. Soerat El-Baqarah 187, nam ik twee draden, een zwarte en een witte, en bewaarde deze onder mijn kussen.´s Nachts bekeek ik deze steeds weer, maar ik kon er niets uit opmaken. Daarom ging ik de volgende ochtend naar de Profeet  en vertelde hem alles. Hij legde me uit: “Dat vers slaat op het donker van de nacht en het licht van de zonsopgang.” Einde citaat. Overgeleverd door El-Boegaarie.
Aan Sheych Ibn ‘Oethemien is de volgende vraag gesteld:
Vraag: “Wij zien sommige gebedskalenders in de Ramadhaan waarop een rij staat, genaamd ‘Imsaak’. Dit is een tijd van 10 of 15 minuten vóór Salaat El-Fadjr die op de gebedskalender wordt gezet. Heeft dit een oorsprong in de Soennah of is het een
innovatie?”
Antwoord: “Nee, dit behoort tot de innovaties! Het heeft geen oorsprong in de Soennah. Sterker nog, de Soennah is juist het tegenoverstelde, omdat Allaah
in zijn Almachtige Boek heeft gezegd:…”. Sheych vermeldde hier de Aayah 187 uit Soerat El-Baqarah. Zie hierboven.
En de Profeet  heeft gezegd: “Bilaal doet de oproep tot het gebed tijdens de nacht, eet en drink daarom totdat jullie de gebedsoproep van Ibn Oem Maktoem horen”. Overgeleverd door Moeslim. Abdoellah Ibn Oem Maktoem  riep namelijk op tot
het gebed, pas als de dageraad is aangebroken.
Deze ‘Imsaak’ waar sommigen zich aan houden is een toevoeging (een Bid‘ah) aan datgene wat Allaah
heeft voorgeschreven.
Om deze reden is het vals, en het is extremisme m.b.t. de religie van Allaah
. De Profeet  heeft voorzeker gezegd: “De extremisten (degenen die overdrijven in de religie) zijn ten onder gegaan, de extremisten zijn ten onder gegaan, de extremisten zijn ten onder gegaan.” Bron: El-Manaahi El-Lafdhiyyah 201-202.

Vraag: “Wat zijn de juiste tijden voor Salaat El-Fadjr en Salaat El-‘Ishaa?”
Antwoord: “De meeste geleerden zijn het overeen dat de tijd tussen Salaat El-Fadjr en zonsopgang en tussen Salaat El-Maghrib (zonsondergang) en Salaat El-‘Ishaa 1.¼ uur tot max.1.½ uur is (75 tot 90 min)”.
Dit zijn de teksten uit El-Qor-aan, As-Soennah en de Fataawaa van de grote geleerden over de gebedstijden tijdens Ramadhaan en daarbuiten. Tevens is deze boodschap een waarschuwing aan het adres van de extremisten die van deze tijden een gelegenheid creëren om de moslimgemeenschap steeds naar innovaties in de religie uit te nodigen en hen vervolgens in een chaotische situatie te laten belanden.
Moge Allaah
de moslims de juiste kennis schenken en hen leiden om daarnaar te handelen.”
Dit is goed om te weten. Het maakt mij niet zozeer uit hoe laat we moeten stoppen met eten, een half uur eerder of later, maar ik vind het wel jammer als wij ons fadjr gebed per ongeluk hebben verricht op het verkeerde tijdstip van El-Fadjr El-Kaadhib. En niet alleen tijdens de ramadan, maar het hele jaar door is dat natuurlijk een belangrijk punt!
Nb. De tijden die in mijn weblog staan, rechts van mijn stukjes kloppen dan ook niet.

Vandaag werd ik gebeld door een lieve vrouw die ik nog ken uit de begintijd dat ik naqhsbandi murid werd. Ik had haar laats weer ergens gezien en toen zei ze me dat ze me wilde bellen. Ik gaf haar mijn huistelefoonnummer en vandaag werd ik gebeld. Ze vertelde dat ze bijna mijn nummer, dat ik op een servetje had geschreven, was kwijtgeraakt. Het servetje was weggewaaid toen zij bij thuiskomst uit de auto stapte. Maar de volgende dag zag ze het servetje alsnog ergens op straat liggen, raapte het op en schreef mijn nummer in haar opschrijfboekje. Vervolgens kon ze het een tijdje niet goed vinden, omdat haar opschrijfboekje niet afabetisch is, maar vandaag had ze mijn nummer actief weer gezocht en gevonden.
Dus moest het zo zijn dat vandaag de telefoon ging, terwijl ik aan het lezen was in de Nederlandse koranvertaling. Hoe ging het met mij en met haar? Zij is druk met voorbereidingen voor haar emigratie naar Suriname. Daar wil zij elk jaar 8 maanden verblijven en dan wil zij in de vier zomermaanden naar Nederland komen om bij haar kinderen te verblijven. Haar huis hier zegt zij op. Het klimaat in Suriname is beter voor haar lichaam dat last heeft van reumatische pijnen. Maar ze gaat daar de naqhsbandimurids missen, want die zijn in Suriname een stuk minder actief. En hoe is het met mij? Ik blijf in het nu. Ben aan het vasten en lees momenteel de koran. Helaas begrijp ik veel ervan niet, zeg ik, of het kost mij moeite de inhoud ervan in sommige stukken te verwerken. Ze legt me uit dat elk woord in de koran heel veel betekenissen (het exacte getal ben ik vergeten) heeft en dat dus de koran vaak moeilijk te interpreteren is. Daarom heb je daarnaast ook de hadith nodig, de overleveringen van de profeet, omdat daarin heel veel nader wordt uitgelegd en we daarin alles kunnen  lezen over het voorbeeld van ons geliefde profeet vsmh in wiens voetstappen wij willen gaan.
‘Zo ook bijvoorbeeld de hoofddoek’ , zeg ik. ‘Ik heb over het verplicht zijn daarvan geen overtuigend bewijs gezien in de koran’.
N.B. Laatst, na die heftige preek van mijn sheikh, waarin hij in niet mis te verstane bewoordingen vrouwen aanspoorde om de hoofddoek te gaan dragen, had ik de hoofddoek direct weer opgezet, beinvloedbaar als ik ben en bang om fouten te maken. Dat heb ik twee maanden volgehouden en toen was ik een keer de doek vergeten. Ik was op weg naar mijn sport en dacht: ‘He, ik heb geen hoofddoek op’. Het luchtige gevoel beviel me wel en de daarop volgende dagen (de laatste dagen van de maand shawal) droeg ik geen hoofddoek. Dat kwam goed uit toen we met Vicky naar Scheveningen gingen. Tussen de badgasten viel ik minder op.
De vriendin legt me uit dat ik niet alleen in de koran moet kijken, maar ook in de hadith. Daar wordt het verplicht zijn van het bedekken van het hele lichaam met uitzondering van handen en gezicht wel meer verduidelijkt. Voor haar staat het onomstotelijk vast dat Allah van moslima’s verwacht dat zij een hoofddoek dragen. Zij heeft moeite gehad in het begin en twijfels voor ze hem ging dragen, maar heeft daar nu helemaal geen last meer van. We praten erover door en ik voel de liefde en het totaal niet dwingende van haar woorden. “Je bent in gevecht met shaitan”, zegt ze beslist en ik moet zeggen dat alles wat ik aan tegenargumenten heb tegen de hoofddoek inderdaad veel wegheeft van trucjes van shaitan en ijdelheid (die uiteraard ook van shaitan is). Door mij vragen te stellen maakt zij dat ik dat zelf hoor in mijn antwoorden.
Ik bedank haar voor haar telefoontje en interesse in mijn probleem en na het gesprek snel ik naar Ahmad. Wat vindt hij ervan? Hij zegt dat het vast niet zo een punt is. Hij ziet het toch als een minder belangrijk onderdeel van de islam. Niet iets om me zo druk over te maken. Maar ik maak me wel druk. Ik ben mijn tweeslachtigheid en veranderlijkheid wat betreft dit onderwerp echt zat en wil dolgraag een definitief antwoord op het al dan niet verplicht zijn van de hoofddoek.
Ik zoek in de hadith van Buchari (bestaande uit 9 dikke boeken) of ik iets kan vinden over kledingvoorschriften voor moslims en moslima’s. Ik zie het niet. Dan besluit ik mijn goede vriend google te raadplegen. Wat is op het internet hierover te lezen? Heel veel! Ik wordt er niet wijzer van, behalve dat sommigen uit de koran menen te kunnen opmaken dat het niet verplicht is, omdat de Koran compleet is en Allah het niet zou nalaten te beschrijven dat haren bedekt dienen te worden als dit werkelijk belangrijk was. Sommigen gaan zelfs zo ver te beweren dat het een verzinsel en innovatie is en het dus contra islam om dit aan vrouwen op te leggen. Anderen zeggen dat de mensen die zo praten hun mond moeten houden, omdat zij niets van het geloof weten, noch van de Arabische taal. In forums reageren sommige moslima’s die een hoofddoek dragen zelfs agressief, wanneer de noodzaak van de hoofddoek in twijfel wordt getrokken.
Ik blijf nog even worstelen. Intussen besluit ik in deze heilige maand mijn hoofddoek in ieder geval voor de zekerheid maar wel weer te gaan dragen. Gedachtig aan de volgende hadith van de heilige profeet vzmh:
“Voorwaar, wat halal is is duidelijk en, voorwaar, ook wat haram is is duidelijk en tussen de twee is er datgene wat twijfelachtig is en waar de meeste mensen zich niet van bewust zijn. Hij die zich verre van het twijfelachtige houdt, verzekert zich van zijn geloof en zijn eer. Degene die zich op het twijfelachtige gebied begeeft, begeeft zich naar haram, zoals de schaapherder die zijn kudde in de nabijheid van een verboden wei laat grazen het risico loopt dat sommige van zijn schapen naar de verboden weide afdwalen. Wees jullie ervan bewust dat iedere koning een weide heeft. Let op, Allah’s weide is hetgeen Hij verboden heeft. Luister! In het lichaam is er een klomp vlees, en wanneer die gezond is, is het hele lichaam gezond; en wanneer die bedorven is, is het hele lichaam bedorven: dat is het hart.” (Buchari en Muslim)
uit Tuinen der Oprechten, Overleveringen van de profeet Muhammad.

Ziezo, na me digitaal beklaagd te hebben in de drie voorgaande artikeltjes kan ik eindelijk alles loslaten. Ik heb gedaan wat ik kon om mijn ‘recht’ te halen, wat het ook moge baten ;-). Ik wil me nu inshAllah gaan toeleggen op vasten, veel denken aan Allahs glorie en zegeningen en me verdiepen in de heilige koran. Ik wens alle moslims op de wereld een ramadan mubarak.