Waarom vasten?

Waarom schrijft de koran voor dat wij moeten vasten in de maand ramadan? Het vasten in de maand ramadan is één van vijf zuilen van de islam en dus voor de moslim een verplicht onderdeel. Er staan vele voorschriften, geboden en verboden in de koran en het waarom ervan wordt niet altijd verduidelijkt.
De Koran zegt hier onder andere over: Surah al-baqara,2;186: De maand Ramadan is die, waarin de Qur’aan als een richtsnoer voor de mensen werd nedergezonden en als duidelijke bewijzen van leiding en onderscheid. Wie onder u daarom deze maand beleeft, laat hem daarin vasten. Maar wie onder u ziek of op reis is, een aantal andere dagen. Allah wenst gemak voor  u en geen ongemak, en opdat gij het aantal zult voltooien en opdat gij Allah’s grootheid zult prijzen, omdat Hij u terecht heeft geleid en opdat gij dankbaar zult zijn.
En dan een vers verder, 2;187: En wanneer Mijn dienaren u over Mij vragen, zeg dan: “Ik ben nabij. Ik verhoor het gebed van de smekeling, wanneer hij Mij aanroept.” Daarom moeten zij naar Mij luisteren en Mij geloven, opdat zij geleid zullen worden.
En een beroemde hadith zegt: Aboe Huraira verhaalt dat de boodschapper van Allah zei: “Allah, de Majesteitelijke en Machtige Heer, zegt: ‘Alle werken van de zoon van Adam (dus de mens) zijn voor hemzelf, behalve het vasten, dit (werk) is voor Mij en Ik zal hem ervoor belonen. Het vasten is een schild. Wanneer een van jullie een dag aan het vasten is, behoort hij losse praat te vermijden en geen rumoer te maken. Mocht iemand hem beschimpen of met hem willen vechten, dan moet hij zeggen: Ik ben aan het vasten.’ Bij Hem in Wiens hand het leven van Muhammad is, de adem van degene die aan het vasten is, is voor Allah beter dan de geur van muskus. Iemand die vast ervaart twee vreugden, wanneer hij zijn vasten beëindigt, en hij is vol vreugde met zijn vasten wanneer hij zijn Heer ontmoet. (Hadith qudsi in Buchari en Muslim).
Bovenstaande zijn twee belangrijke uitspraken omtrent vasten uit de koran en hadith. Over de zegen van het vasten is weinig discussie. Door het vasten worden begane zonden vergeven en de moslim toont door te vasten zijn oprechte liefde voor Allah. En liefde in het algemeen maakt blij en liefde voor de Almachtige maakt meer dan blij. Dat is, denk ik, de ‘zoete smaak’ die ik probeer te beschrijven. Ok, je hebt een droge mond en ja, je voelt je soms een beetje slap, maar de blijdschap die je vanbinnen voelt is een energie die de motor van je lichaam en verstand alsnog op volle toeren doen draaien.
Daarom ben ik het niet eens met Maja Misshke wanneer zij schrijft in http://politiek.thepostonline.nl/2013/07/18/ramadanjournaal/ : ‘Geen woord over hoe moeilijk het is om te werken, hoe vervelend het is om op het werk een maand lang op halve kracht te draaien, zodat je collega’s ongevraagd bij jouw religieuze verplichtingen worden betrokken. Zij moeten het namelijk gewoon maar even opvangen. Zou het niet handig zijn als het ramadanjournaal tips zou geven over welke afspraken daarover te maken zijn, hoe conflicten daarover op te lossen?’ 
Ik heb de ervaring niet dat ik tijdens de ramadan mijn werk maar op halve kracht zou kunnen doen. Integendeel, ik heb juist vaak ervaren dat het vasten een extra dimensie gaf aan mijn werkzaamheden en de manier waarop ik daarmee bezig was. In haar hele artikel wordt het vasten door Maja m.i. beschreven alsof het een vervelende verplichting zou zijn die meer op een straf zou lijken dan op een daad die mensen met hun hele hart graag verrichten. O.k., zij heeft kritiek op het programma ‘Ramadanjournaal’ en vindt dat dit op een te grote juichtoon werd gepresenteerd. Ik keek er zelf ook naar via uitzending gemist en vond het evenals  zij geen perfecte weergave van wat de ramadan nu betekent voor mensen. Het programma begon in mijn ogen zinvol met het belichten van een jong Chinees echtpaar, dat zich tot de islam heeft bekeerd en het vragen naar het wel en wee van een bekende Nederlander die het vasten ook een dagje wilde ervaren. Daarna werd een beetje rommelig en werden inderdaad een aantal onderwerpen wel aangeraakt maar niet goed uitgediept. Maar Mischa verwacht wel erg veel te zien te krijgen in de 28 minuten dat het programma duurde. Kritische vragen en spirituele verdieping! Misschien is dat wel een goed idee voor een eventuele volgende uitzending. Mensen met vragen over de ramadan deze laten stellen aan mensen die aan het vasten zijn. Ikzelf ben al blij dat ik in een uitzending over de ramadan niet alleen maar vol gedekte tafels zag, zoals je die in de begintijd van de uitzendingen over de ramadan vaak zag via allerlei islamitische omroepen, die nu alweer het loodje hebben gelegd.
Over andere voordelen van het vasten is veel gezegd:

• Het prikkelt de spirituele groei, doordat het vasten het zelf er aan herinnert dat Allah zijn ware eigenaar is en dat het zelf geen absolute zeggenschap heeft.
• Het vasten herinnert het zelf er aan dat het zwak en behoeftig is en hoe afhankelijk het van Allah is voor de voorziening in zijn basisbehoeften, waarmee de deur naar verbinding met Allah geopend wordt.
• De honger die door het vasten ontstaat, geeft de geest de gelegenheid te ontsnappen aan de fysieke dominantie van het lichaam en zich te ontwikkelen.
• Door het vasten, zullen de rijken ervaren wat het is om honger te hebben en niet in staat te zijn het eten te kunnen kopen wat men wil.
Daardoor zullen de rijken meer bereid zijn aan liefdadigheid te doen, wanneer zij vasten. Dit zorgt voor een band tussen de armen en rijken, wat tot sociale cohesie leidt.
• Tijdens de Ramadan, wanneer moslims elkaar uitnodigen om de vasten te breken en ze elkaar iedere avond in de moskee tegenkomen, is er veel interactie tussen moslims.
• Het grootset nut van vasten is dat het de beste manier is om de wilskracht te trainen. 
Doordat het voor een aaneengesloten periode van een maand gebeurt, wordt de zelfbeheersing die dit oplevert, een gewoonte.
• Het is bewezen dat veel ziektes als zwaarlijvigheid, hartziekten etc., veroorzaakt worden door te veel te eten en de verkeerde dingen te eten. Door 30 dagen op rij te vasten, maken moslims zich de gewoonte eigen om hun eetgewoonten te beheersen.
• Een maand lang vasten geeft ons spijsverteringssysteem en andere daarmee verbonden organen, zoals de lever, rust. Dit voordeel van herstel wordt alleen bereikt als alle lichamelijke inname voor een voldoende lange periode tijdens de dag wordt gestaakt.
Ik weet dat er medici zijn die beweren dat vasten niet gezond zou zijn, maar vast staat dat er meer ziekten ontstaan door overeten dan door te weinig eten. Het je overmatig vol eten na een dag vasten is natuurlijk niet gezond en is ook niet iets wat de maag goed verdraagt. Dat is zeker niet de bedoeling van het vasten. Dat zieke mensen en daaronder ook menstruerende vrouwen niet hoeven te vasten is ook een belangrijk punt. En ja, het is sneu dat je dit dan later in je eentje moet inhalen, maar voordeel is daarbij dan weer dat je dit mag doen op een door jou gekozen moment. En laten we eerlijk zijn: het vasten doen we toch altijd alleen. We doen het voor Allah. Hij is dichterbij ons dan onze halsslagader.

4 gedachten over “Waarom vasten?

  1. Nog even over wie niet hóeven vasten.
    Je schrijft dat dit bv geldt voor mensen die ziek zijn én menstruerende vrouwen.
    Maar is het niet zo, dat zieken niet hóeven vasten en dat menstruerende vrouwen dat niet mógen doen omdat ze in de visie van de islam onrein zijn?

  2. De menstruatie wordt in sommige koranvertalingen beschreven als ‘ziekte’, andere als ‘iets schadelijks’. And they ask thee about menstruation. Say: It is a hurt, so refrain from women during their menstruation and do not approach them until they are cleansed. And when they have cleansed themselves you may go in to them in the manner ordained by Allah; indeed, Allah loves those who turn to Him and He loves those who are clean. (2:222). Sommige mensen grijpen dit vers aan om te zeggen dat vrouwen dus gediscrimineerd worden in de islam. Een menstruerende vrouw mag namelijk niet bidden, geen koran lezen en geen moskee bezoeken om te bidden (wel erdoorheen lopen). Ze mag wel Allah’s naam aanroepen en smeekbedes verrichten. Alleen geen koranverzen reciteren, hetgeen je tijdens het bidden wel doet. Het bidden hoeft zij overigens niet in te halen. Er wordt wel gezegd dat de engelen het bidden van haar overnemen. Het vasten moet zij wel later inhalen. Ook mag haar man haar niet penetreren tijdens de menstruatie.
    Je kunt het zien als discriminatie, maar ook juist als Allah’s genade met de vrouw. Zij krijgt rust gedurende deze periodes. Het is wetenschappelijk bewezen dat geslachtsgemeenschap ook niet verstandig is tijdens de menstruatie,omdat de baarmoedermond dan open staat en de vrouw gevoelig is voor allerlei infecties. De man mag de vrouw niet penetreren maar wel knuffelen en strelen.

  3. Waar staat dat dan, dat seks tijdens de menstruatie ‘wetenschappelijk bewezen’ ongezond is?
    In onze westerse bronnen vind ik daar niets over.
    Bv: http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/seksualiteit/34511-vrijen-tijdens-de-menstruatie.html
    Je schrijft: “Je kunt het zien als discriminatie, maar ook juist als Allah’s genade met de vrouw. Zij krijgt rust gedurende deze periodes.”
    Rust door niet alleen geen seks te hebben maar ook door niet te bidden, geen koran te lezen en niet naar de moskee te lopen(!) om daar te bidden.
    Sorry hoor, maar zó vermoeiend is de menstruatie toch ook niet?
    Maar waarschijnlijk kunnen we er beter over ophouden.
    Want het zijn juist dit soort punten in jouw wonderbaarlijk mooie geloof waarvan je hoopt dat Allah het ons allen gunt dat wij ons ertoe bekeren die mij doen denken: niet van deze tijd en idd discriminerend voor vrouwen.
    En dan overtuig je elkaar toch niet.

    • Nee, maar dat hoeft ook niet. Ik wil niet overtuigen, maar alleen delen wat ik er aan de islam heb en ervan weet. Ik ben er zelf heel blij mee, maar daarnaast ook realistisch genoeg na 35 jaar om te weten dat die blijdschap niet door iedereen gedeeld wordt! Wat betreft ‘medisch bewezen’ dat seks tijdens menstruatie slecht zou zijn geeft jouw link inderdaad een ander beeld. Hoewel ook daarin wel gewezen wordt op een groter risico bij overdracht van geslachtsziektes. Maar dat is net als het al dan niet gezond zijn van vasten. Daarover zeggen medici ook verschillende dingen. Hoop dat ons verschil van mening niet leidt tot ‘scheiding van wegen’ 😉

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *