Na regen komt zonneschijn en na droogte hoopt men op regen. Gisteren beloofde de avondlucht regen en die belofte werd waarheid. Vannacht onweerde het uren lang en viel er flink wat regen en ook vandaag regent het nu, na een droge ochtend. Er worden flinke buien met de nodige bliksem en donder voorspeld voor de komende dagen tot en met zondag.
Andalusië snakte naar regen, dus het is een zegen. Maar niet fijn voor de vakantiegangers die hun centjes hebben uitgegeven om hier te genieten van een herfstvakantie. Vandaag gingen we naar de Place Mayor voor een broek voor mij. We komen niet graag in dat winkelcentrum met alle winkels die je ook voor een groot deel kan vinden in andere steden, maar ik wilde een Salsa jeans en dan moet ik daar zijn. Ahmad was zo lief om met me mee te gaan. We wilden ook kleine cadeautjes voor zijn kleinkinderen, die we vrijdag zullen gaan opzoeken.
We zagen veel Nederlanders in het winkelcentrum. Onder andere mensen van onze leeftijd, waarschijnlijk overwinteraars, maar ook jonge gezinnen met kinderen. Het doet me een beetje pijn om te weten dat deze mensen een week lang veel regen zullen hebben en weinig zon, wat ze waarschijnlijk niet hadden verwacht bij het boeken van hun vakantie.
Wat een verwennerij! Dit keer van de kinderen van Ahmad, een reservering voor twee nachten in het mooie hotel ´Fuenta del Sol´. Het was een cadeau voor zijn verjaardag in juli van dit jaar en wij lieten deze reservering plaatsvinden op 23, 24 en 25 oktober. Twee nachtjes sliepen wij prinsheerlijk in een heel lekker breed bed in een een mooie, goed voorziene hotelkamer. Het hotel staat in een zeer landelijke omgeving en is bereikbaar via een smalle weg over de heuvels er omheen.
Er waren niet al te veel gasten in het hotel en de weinige aanwezigen waren duidelijk rustzoekers. Het verbaasde ons dat het grootste deel van de gasten Nederlanders waren. Hoe kwamen zij daar terecht op die bijzonder afgelegen plek? Wij hebben het ze niet gevraagd. De gastheer en -vrouw van het hotel waren vriendelijk en gastvrij. Het eten was met heel veel zorg bereid, maar voor ons was de hoeveelheid vlees in verhouding tot groenten wel enorm groot. Het was heerlijk, maar aangezien wij gewend zijn aan een dieet van veel meer groenten dan vlees was het voor ons niet zo gemakkelijk te verteren als het eten dat wij gewend zijn. Maar genieten deden we wel! Het hotel beschikt over haar eigen veestapel van overwegend schapen, dus vandaar misschien de rijkelijke hoeveelheid vlees.
We kregen ook een fles wijn aangeboden, die inbegrepen was in het arrangement. Wij hebben ons best gedaan daarvan te drinken, wat voor ons heel ongewoon is. Ik was nieuwsgierig hoe ik het drinken van alcohol zou ervaren na zoveel jaren geheelonthouding. We merkten allebei dat wijn niets voor ons is. We lieten dan ook de rest van de wijn in de fles in de hotelkamer achter. Het is fijn om te weten wat wel en niet bij ons past. Alcohol hoort daar niet bij.
Ook was er een uurtje ´spa´ inbegrepen in de reservering. We waren een uur alleen in een grote ruimte met douches, een jacuzzi en een zwembad. We hadden geen zwemkleding bij ons, maar het gaf niet dat we naakt rondliepen. Er was verder niemand. De douche en het zwembad waren voor ons gevoel ijskoud. We bleven daarom het grootste deel van de tijd in het warme bubbelbad zitten. Ik moest lachen om Ahmads hoofd boven al die bubbels. Hij is een man die je helemaal niet verwacht aan te treffen in een ´spa omgeving´.
Er waren niet veel wandelpaden op de kurkdroge heuvels. We liepen de eerste dag een uur heen en terug over de smalle weg naar het dorpje Joya om toch wat beweging te hebben. De terugweg was pittig, helemaal steil naar boven zodat we dat voelden in onze spieren. Op de tweede dag vonden wij een pad in een andere richting. Als we dat pad helemaal zouden hebben gevolgd, zouden we na 19 km gelopen te hebben in Antequera terecht zijn gekomen. Dat hebben we maar niet gedaan.
Het was een heel rustige en fijne vakantie, waarin we weinig gebruik hebben gemaakt van schermtijd en daarentegen veel in het ´hier en nu´ verkeerden. Een mooie belevenis, die onze relatie nog meer dan die al was verstevigde. Ik maakte veel foto´s en filmpjes en daarvan plakte ik deze impressie:
En dan heb ik het hier over dagdromen ofwel beelden die zomaar voor je kunnen opdoemen zonder voorafgaande gedachte. Ik heb daar een paar van mogen krijgen gedurende mijn leven tot nu toe.
Men zegt wel dat iedereen het ´tweede gezicht´ heeft. Dat wil zeggen iedereen kan weleens onverwacht beelden voor zich zien van momenten die in de toekomst of op dat moment op een andere plaats of in het verleden plaatsvinden. Paragnosten en mediums hebben meer toegang dan normaal tot deze beelden, omdat zij daar kennelijk meer voor open staan dan de gemiddelde mens. Van mensen die geboren zijn met ´de helm op´, dat wil zeggen zonder dat de vliezen gebroken zijn, wordt verteld dat deze meer kans hebben op deze paranormale gaven, wat sommigen afdoen als sprookjes.
Ikzelf ben niet bijzonder paranormaal begaafd. Ik denk net als de gemiddelde mens. Maar ik kan wel op mijn hand de gebeurtenissen tellen dat ik beelden mocht zien die ik later in werkelijkheid zag. Dat gebeurde soms op momenten dat ik juist niet gelukkig was of dat mijn leven heel spannend was. Zo zag ik voordat ik mijn sociale woning kreeg, die ik nu al jaren mag bewonen in Den Haag, op klaarlichte dag een exact beeld van deze woning voor me, vanaf de straat gezien. Ik kon dat beeld op dat moment niet thuisbrengen en geloofde totaal niet dat ik ooit de gelukkige zou zijn met zo een huis. Het was op een moment dat ik nog woonde in een opvanghuis voor vrouwen met kinderen. Toen ik later dit huis in werkelijkheid zag gaf dat een vreugdeschok van herkenning. Ik ben nog steeds heel gelukkig met deze woning.
Toen ik nog getrouwd was met mijn eerste echtgenoot kreeg ik een beeld van mezelf, zittend in het zonnetje tegen een witte muur. Ik wist tegelijkertijd dat dit een beeld was van mezelf op oudere leeftijd. Ik kon dat beeld nooit plaatsen. Waarom zag ik dat voor me op klaarlichte dag en zonder aanleiding? Het was op een moment dat mijn leven er slecht uitzag en ik geen uitweg zag om daaraan te ontsnappen. Ik heb me sindsdien vaak afgevraagd wat dit beeld kon betekenen? Zou ik op mijn oude dag in Pakistan wonen? Ik dacht van niet, omdat de huizen zie ik daar leerde kennen van mijn schoonfamilie van klei waren opgetrokken en bruine muren hadden. Zou ik in Suriname wonen, het thuisland van mijn tweede echtgenoot? Zeer onwaarschijnlijk!
En nu valt alles op zijn plaats. Ik heb het geluk om samen met degene van wie ik zielsveel houd elke winter in Anadalusië te mogen verblijven. De muur achter me is niet meer wit, omdat Ahmad die betegeld heeft met kleurrijke tegeltjes, maar toen ik dit huis voor het eerst zag waren de muren van het dakterras wel helemaal wit. Wit of gekleurd, ik prijs me enorm gelukkig dat dit visioen van mij als oudje, noem het een dagdroom van lang geleden, is uitgekomen. De wonderen zijn de wereld nog niet uit.
De reis verliep voorspoedig, zoals dat meestal gaat met Transavia. We vertrokken een kwartiertje later, maar de piloot vloog met met de vlam in de pijp en kwam alsnog op de afgesproken tijd om 18.10 aan. Het weer was aangenaam warm maar grijs. Het had een beetje geregend. Alhamdulillah. Maar het zijn druppels op een hete plaat. Het landschap oogde nog even bruin en dor als voor ons vertrek naar Nederland.
We merkten allebei dat we bek af waren, ook al duurde de reis minder dan 3 uur. Het zal zijn vanwege al het geregel vooraf en het super geconcentreerd moeten zijn om niets te vergeten. We deden snel wat boodschappen voor het avondeten en ontbijt en merkten dat we met moeite de helling omhoog opliepen naar de Mercadona. Dat is ook weer even wennen.
Ahmad werd een beetje chagrijnig van de supermarktpizza die hem niet smaakte. Deze man kan je niet blij maken met voorgekookte producten. En ik werd chagrijnig toen ik bij het uitpakken van de koffertjes meende een doos van mijn broodnodige medicijnen vergeten te zijn. Vanmorgen zag ik dat ik verkeerd gekeken had en dat ik gewoon alles bij me had. We gingen vroeg slapen, want we waren volledig uitgeteld.
Vandaag een nieuwe dag en nieuwe moed. We zijn nog steeds een beetje moe en draaierig en ik heb pijn in mijn knar, maar dat gaat zeker bijtrekken. We hebben grote boodschappen gedaan en zitten nu op onze vertrouwde plekjes aan de grote tafel met onze laptops. Ik heb ook zin om weer te gaan schilderen. Straks ga ik lekker vers eten koken.
Buiten valt er niet te fotograferen. Als het hier bewolkt is, dan zitten we letterlijk in de gelige (want met saharazand vermengde) wolken en dan ziet alles er gelig grauw uit. Dus daarom maar een binnen-foto.
Vandaag legde ik de laatste hand aan dit schilderijtje. Ik zie er zelf mijn oudste dochter in.
Gisteren keek ik via NLZiet naar de eerste aflevering van het Rembrandt Project. Ik kijk daar heel graag naar, omdat ik het mooi vind om te zien hoe de diverse amateur schilders hun opdrachten uitvoeren en welke raad er gegeven wordt door schilders die naam gemaakt hebben en daarom als deskundigen optreden. Het meeste van wat zij adviseren heb ik wel eerder gehoord of gezien op YouTube of weet ik nu uit eigen ervaring, maar het blijft toch interessant voor mij.
Wat ik pijnlijk vind is dat het een competitief afvalprogramma is. In elke aflevering vallen er amateurschilders af. Van de 15 afvallers direct al de eerste dag van de uit duizenden inzendingen geselecteerde amateurs zie je met name de ouderen als eersten weggestuurd worden. Dat gaat nog redelijk onopvallend. Maar op de tweede dag worden alle 15 deelnemers één voor één naar voren geroepen en krijgen uit die groep vijf mensen te horen dat het voor hun ophoudt. Je kan de frustratie en teleurstelling soms aflezen op de gezichten. Ik vind dat een heel sneue vertoning. Maar mensen lijken te genieten van dit soort afvalraces, dus dat scoort goed.
Ooit probeerde iemand mij ertoe aan te zetten om ook mee te dingen naar deelname in dit programma. Dat zou ik nooit doen. Ten eerste omdat het me doodeng lijkt om te staan tekenen en schilderen, terwijl je op je vingers gekeken wordt en ten tweede omdat ik mezelf niet zie als iemand met serieus talent. Ook vind ik mezelf te oud om gezien te worden als een ´veelbelovend kunstenaar´. Als oudje valt er niet meer zoveel te beloven.
Maar kijken doe ik wel graag. Op YouTube is er ook een dergelijk programma waar ik graag naar kijk: Portrait Artist of the Year. Het is voor mij goed om te beseffen dat er ontelbaar veel schilders zijn op de wereld en dat ik maar een amateurtje ben. Ik doe het wel met veel plezier en daar gaat het om.
Hoewel het ons niet veel doet, de processies en alles eromheen gedurende de heilige week, vinden wij het wel heel sneu voor al die mensen die zich hebben voorbereid op deze week. Het weer is zo onstabiel en winderig met buien dat veel processies waarschijnlijk niet doorgaan. De beelden kunnen niet tegen regen en mogen niet naar buiten met risico daarop. Heftige windvlagen kunnen ook gevaarlijk zijn voor zowel de dragers als de omstanders.
Zoals ik ontroerd raak bij het horen van het azan (de oproep tot het islamitische gebed) zo stel ik me voor dat veel mensen hier ontroerd raken bij het zien van de beelden van de heilige figuren. Elke godsdienst heeft zijn eigen rituelen en kenmerken. Maar alle gelovigen hebben als overeenkomst dat zij een in God geloven met heel hun hart en het maakt daarbij niet uit in welk jasje dat zijn vorm krijgt.
Heel jammer dus voor al diegenen die zich zo hebben verheugd op deze voor hun belangrijke week. Er resten nog dagen en wie weet klaart het weer op. De voorspellingen wijzen dat niet uit😞.
n.b. Het weer werd rustiger in de avond. Er is,toch een processie doorgegaan in ons dorp. Het is nu 22.00 uur en we horen nog steeds de trommels. 🙂
Zoals dat het geval is meer steden is ook Sevilla een trekpleister voor toeristen. Het buurtje waarin V, de oudste dochter van Ahmad, woont was ooit een buurt met alternatievelingen. Dat is nu niet meer zo. Veel panden in haar straat zijn nu pensions voor toeristen. Aan de prijzen in de horeca is te merken dat Spanje niet langer achterblijft wat betreft de prijsstijgingen in de rest van Europa. Ook de prijzen van huizen, zowel huur als koop, stijgen enorm in gewilde steden als Sevilla, Malaga en Valencia. Dat is niet zo een probleem voor de toeristen, maar wel voor de inwoners van deze steden, die moeten werken voor een aanzienlijk lager salaris dan de mensen in wat noordelijkere landen
Het is een probleem dat zich op meer plaatsen en in meer landen voordoet, maar waarvan de kinderen van Ahmad gelukkig niet zo een last hebben, omdat ze gestudeerd hebben en het geluk hebben dat ze alle drie een goede baan hebben.
Wij vertrokken rustig om een uur of 10 in de ochtend. Ahmad had gepland dat we eerst naar Carmona gingen, omdat daar o.a. een winkel is waar ze ´surma´ verkopen (dat is een kohl die ik graag in mijn ogen smeer). Carmona is een dorp met een rijke historie.
´Carmona wordt al ruim 5000 jaar bewoond. Reeds in het eerste millennium voor Christus, met het aanvangen van de Tartessian periode, maakte Carmona een bloeiperiode door. Carmona vormde ook een belangrijke Carthaagse enclave waarvan sporen nog steeds terug te vinden zijn in de Puerta de Sevilla.´
Voordat we Carmona bezochten reden we door Arahal, waar Ahmad geboren en getogen is als boerenzoon. Zijn vader was landbouwer. Hij bezat, tussen Arahal en Carmona gelegen, een lap eigen grond en een lap gepachte grond, waarop hij diverse groenten en fruit verbouwde. Vanaf jonge leeftijd werkten Ahmad en zijn broer (en soms ook zijn zussen) mee.
Ahmad wilde de route laten zien waarlangs hij moest fietsen om vanuit het dorp naar hun land te gaan. Soms kon hij rijden op een muilezel, maar meestal waren die nodig om andere lasten te dragen. Ahmad fietste 14 km heen en 14 km terug over een onverharde weg. Als het regende was het pad een modderbrij en moest hij stukken lopen met de fiets op zijn nek, heuvel op en af. Dan moest het eigenlijke werk nog beginnen. Dat werk bestond uit meestal bukkend zich voortbewegen. Veel werd nog handmatig gedaan of met een door de muilezel voortbewogen landbouwwerktuig. Hij was toen uiteraard in de groei en heeft aan die periode van hard werken waarschijnlijk zijn wat kromme gestalte te wijten.
Ahmad wilde me graag de weg laten zien die hij moest fietsen vanaf Arahal. Tegenwoordig is er wel een geasfalteerde weg door de enorme landerijen. Naast deze weg kan je op sommige stukken het pad nog zien. Toevallig regende het ook nog, zodat we het pad konden zien in modderige toestand. Het is te zien op het filmpje dat ik maakte van alle indrukken, zowel onderweg als in Carmona. Wat me opviel, toen we even stopten onderweg, is de enorme stilte en uitgestrektheid van het gebied. In de verste omtrek zie je geen huizen, maar alleen landbouwgrond. Dat er zo een groot gebied alleen maar uit landbouwgrond bestaat is wel uitzonderlijk. Ahmad vertelt dat het werk dat hij deed bij hitte en koude weliswaar loodzwaar was, maar dat hij enorm genoot van de stilte. Soms bleef hij er slapen onder de sterrenhemel. Ik denk dat vanwege een jeugd onder de niet lichtvervuilde hemel en op die uitgestrekte aarde Ahmads liefde voor de natuur ontstaan is.
We waren twee dagen in Sevilla. De tweede dag was het beter weer. In ieder geval regende het niet, maar er stond wel een flinke frisse wind. Ahmad en ik maakten samen weer de wandeling langs de Guadalquivir. Hij wilde me de ´puente de triana´ laten zien, waaraan hij gewerkt heeft als bouwvakker, toen de brug verstevigd moest worden. Het was midden in de zomer en snikheet toen hij daaraan werkte.
We zijn voorzien van een stoflaag (´espolvoreados´). De Sahara-stof hangt in de lucht en daalt neer op alle oppervlakken. Niet goed voor de longetjes van ons mensen, maar wel een zalfje voor de natuur.
Het is pech voor de ´procesiones´ in deze semana santa. Er is helaas deze week ook nog regen voorspeld en bij regen mogen de beelden niet naar buiten. Wij zitten binnen, horen wel het tromgeroffel en het melancholieke geluid van de trompetten (´trompetas histericas´ merkt Ahmad gekscherend op). Ik schilder aan mijn gevleugelde paardje en plak weer een filmpje van de foto´s die ik maakte van onze wandelingen.
Morgen gaan we naar Sevilla. We rijden mee met de Sahara-wind in noordelijke richting. We gaan Ahmads oudste dochter opzoeken en zullen een nachtje bij haar blijven slapen. Wie weet maak ik daar ook foto´s.
Gisteren was het weer zover. Het begin van de Semana Santa is aangebroken. Hier in Alhaurin de la Torre is het eerst beeld (in Spanje zegt men ´imagen´) dat door de straten wordt gedragen la borriquita. Het is Jezus op een ezeltje met aan zijn zijde een vrouwfiguur (ik denk Maria Magdalena). Het beeld wordt door de broeders en zusters van de hermandad weggedragen vanuit de plek waar het de rest van het jaar veilig binnen blijft achter brede, hoge deuren. De dragers lopen met hun loodzware last door de straat die grenst aan ons doodlopende straatje, elk jaar weer op vrijdag.
Deze traditie gaat de mensen hier nooit vervelen. Elk jaar opnieuw poetsen mensen de gevels van hun huizen en wordt ook de straat, waarlangs de stoet voorbij zal trekken, schoongemaakt. Veel mensen geven zelfs hun gevels een extra verfje vanwege deze heilige week en overal hangen fluwelen doeken voor de ramen en vanaf de balkons. De ramen worden omlijst met palmtakken. Mensen uit de omtrek snellen toe in hun mooiste kleding om niets te missen van het spektakel. Als de imagenes voorbij komen wordt er eerbiedig geklapt en zelfs hier en daar een traantje weggepinkt. Mensen zijn oprecht ontroerd.
Christenen en Katholieken geloven in Jezus als martelaar, die gefolterd en gekruisigd zou zijn om te boeten voor de zonden die de mensheid tekens weer begaat. Jezus, de vredelievende profeet, die predikte dat je, als iemand je sloeg op één wang, dat je dan de andere wang diende toe te keren. Zijn laatste woorden zouden zijn geweest: ´O God, vergeef deze mensen, want zij weten niet wat zij doen´.
In de Islam wordt niet geloofd dat het Jezus was die werd gekruisigd, maar dat het een ander was die de gestalte van Jezus had aangenomen. Jezus is volgens de Koran door God/Allah ten hemel opgenomen en zal ooit wederkeren op aarde. (Degene die de gestalte van Jezus kreeg en in de plaats van Jezus gekruisigd is zou Judas kunnen zijn. Judas was degene die Jezus verraadde voordat de haan drie maal gekraaid had. Maar dat is mijn eigen interpretatie)
157 And because of their saying: We slew the Messiah, Jesus son of Mary, Allah’s messenger – they slew him not nor crucified him, but it appeared so unto them; and lo! those who disagree concerning it are in doubt thereof; they have no knowledge thereof save pursuit of a conjecture; they slew him not for certain. 158 But Allah took him up unto Himself. Allah was ever Mighty, Wise. (Verzen uit sura 4, An Nisa, vertaling van Marmaduke Pickthall)
Hoewel ik de vergevingsgezinde woorden van Jezus voor zijn sterven, zoals opgetekend door de bijbel, prachtig vind en ontroerend, ben ik blij met de versie in het andere heilige boek, de Koran, het boek dat kwam na de bijbel.
Hoe zou het kunnen dat Allah een zo groot profeet als Jezus liet afslachten? Wat voor een voorbeeld zou dat zijn? Hoe kan het zijn dat mensen werkelijk geloven dat een ander opdraait voor hun zonden? Ik geloof dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn eigen daden.
Als iemand iets schrijft, heeft deze daarbij achterliggende gevoelens en gedachten, die hij/zij wil overbrengen. Als een lezer iets leest dat geschreven is door een ander, maakt de lezer er zijn eigen verhaal van. De woorden die geschreven zijn kunnen op veel manieren ingevuld worden. Als ik bijvoorbeeld schrijf over een hond en ik definieer niet hoe die hond eruit ziet, dan kan het zijn dat ik een grote witte hond voor me zie en dat de lezer een klein zwart hondje voor zich ziet. Dat is ook het leuke en bijzondere van lezen in vergelijking met kijken naar een film of serie. Het verhaal dat je in geschreven woorden gepresenteerd krijgt kan je naar je eigen fantasie en volgens je eigen referentiekader invullen.
Dat is een mooi kenmerk van schrijven en gelezen worden. Maar als een lezer een reactie geeft op het gelezene en de schrijver leest die reactie, dan kan de schrijver verrast worden door deze reactie. Dat overkwam mij vanmorgen, toen ik de reactie las van mijn goede vriend Theo, die ik ken van jaren terug en van wie ik dacht dat hij mij goed kent. Toch voelde ik me onbegrepen en dat neem ik hem helemaal niet kwalijk. Ik ben niet altijd duidelijk genoeg, denk ik dan.
Ik wil mijn lezers niet vervelen met verhalen over mijn gelukkige leven in Nederland en Andalusië. Het is saai om te lezen dat iemand gelukkig en tevreden is met haar leven en het kan zelfs wrevel en jaloezie opwekken. Mijn vriend dacht dat ik me verveelde. Dat is niet het geval. Maar wel is het zo dat ik de lezer niet wil vervelen met kijkjes in mijn leven dat voor een ander waarschijnlijk minder interessant is dan voor mezelf.
Ondanks dit euvel, dat woorden maar woorden zijn en dat deze een beperkt middel zijn om dingen over te brengen zonder misverstanden, ga ik nu toch door met schrijven, zoals ik beloofd heb, elke dag of in ieder geval zo vaak mogelijk een stukje. Lees het zoals je wilt.
Vandaag schrijf ik zelfs twee stukjes. Het volgende zal gaan over la borriquita.
