Afgelopen zaterdag ben ik meegeweest met het vrijwilligersuitje dat jaarlijks georganiseerd wordt voor alle vrijwilligers van de Paardenberg www.paardenberg.nl.
Van de ongeveer 90 vrijwilligers gingen er 30 mee, naast de drie betaalde werkers. En zo kon het zijn dat we allemaal met gemak pasten in de mooie blauwe autobus, die om 8.30 al klaar stond voor de Paardenberg. De reis ging naar Utrecht, alwaar we begonnen met een uitgebreid uur koffie drinken in een mooi hotel-café-restaurant aan het Janskerkhof.
Daar kon het “socializen” dat in de bus al begonnen was worden voortgezet. Want dat is natuurlijk een doel van zo een uitje: naast het ontspanningselement een niet minder belangrijk onderling kennismakingselement. Het ging er geanimeerd aan toe. Er werd druk gekletst en regelmatig uitbundig gelachen.
In het programma stond dat we een rondleiding zouden krijgen. Maar dat was niet zozeer een rondleiding langs mooie gebouwen, hoewel we die toch ook wel zagen. Nee, het was een rondleiding door een (ex)heroïneverslaafde, die bezig was met een vrijwillig afkickplan. Met nog een aantal ander lotgenoten werkt hij als gids, die mensen een kijkje gunt in het de recente geschiedenis van de “drugsscene”. Daar is nogal wat veranderd. Moesten de drugsverslaafden vroeger hun heil zoeken op straat, nu is dat een stuk beter. De drugsgebruikers worden opgevangen in gebruikershostels, alwaar zij beschikken over een individuele kamer met vloerverwarming, een eigen badkamer en WC. Aldaar mogen zij drugs gebruiken op hun eigen kamer, maar staat het hun ook vrij om vrijwillig af te kicken, waarbij zij hulp krijgen door middel van “medicijnen” (methadon) en begeleid worden door een mentor.
Vroeger was dat wel anders. De gids, 52 jaar en al aan heroine verslaafd vanaf zijn 15e jaar, voert ons langs plaatsen waar in het verleden de verslaafden verbleven. Een kloosterbinnentuin, waar de junks destijds sliepen, gebruikten en hun behoeften deden en waar zij uiteindelijk verjaagd werden. De overdekte passages van winkelcentrum Hoog Catharije, waar ze evenmin welkom waren. Een laad- en losplaats voor vrachtwagens vlakbij het centraal station, genaamd “de tunnel”. Daar vonden de meest afschuwelijke gebeurtenissen plaats, die je kunt verwachten in het harde leven van de straat.
Onze op Al Pacino gelijkende gids vertelt openhartig zijn verhaal. Hoe hij twee jaar geleden besloot met het spul te stoppen. Om twee belangrijke redenen. Omdat het spul dat je nu koopt niet meer van dezelfde kwaliteit is als vroeger en vanwege zijn twee kleinkinderen. Hij wil niet overlijden op een moment dat zijn kleinkinderen hem alleen maar gekend zullen hebben als een verslaafde. “Wij hebben weliswaar erge dingen gedaan, maar wij zijn ook mensen”, zegt hij heel terecht. Ook bekent hij dat hij sinds zijn voornemen om te stoppen twee keer “in de fout” is gegaan, een bekend verschijnsel bij het afkicken van drugs. Het is vallen en opstaan, als het leven zelf.
Na deze indrukwekkende en openharige rondleiding krijgen we een uitstekende lunch aangeboden in een van de kantoren (?) van deze organisatie die de rondleidingen organiseert. Vervolgens gaat het in kolonne naar het vertrekpunt van de rondvaartboot. Een rondvaart in Utrecht is prachtig, omdat deze voert langs vrijwel uitsluitend antieke delen van Utrecht Ik kan het iedereen aanbevelen. Daarna hebben we twee uurtjes vrij en die kunnen besteed worden naar believen. Sommigen besluiten de Bijenkorf te bezoeken, anderen strijken neer op een terras en slenteren daarna richting de Domkerk. Tenslotte sluiten we af met een heerlijk etentje in één van de werven van de Oudegracht, waarna we op ons gemak naar de bus lopen.
Dit geheel moet u zich allemaal indenken overgoten door een heerlijke zon, die tot laat in de avond de temperatuur op aangenaam niveau hield.
Om 21.30 kwam ik uitgeput en met rode ogen van het turen en keelpijn van het praten thuis. Ik had me voor al mijn 100 % ingezet om met iedereen zoveel als ik kon kennis te maken. Ik had heel veel mooie en interessante gesprekken met diverse mensen. Van het besprokene bleef veel nog lang in mijn gedachten rondcirkelen. Het was indrukwekkend.