Het vasten breken is voor de vastende een heel mooi moment. Het is voor een niet vastende niet te beschrijven hoe dat voelt. Evenmin als de gevoelens van geluk en totaal in het moment zijn die je gedurende een dag vasten vaak mag meemaken. Als vastende voel je echt dat Allah met je is, omdat gevoelens van honger en dorst meestal uitblijven of ver op de achtergrond blijven. Andere vastenden voelen dat (denk ik) ook en hierdoor ontstaat een sterk gevoel van saamhorigheid. Ook de mensen die niet vasten genieten mee van dit geluk, omdat in het algemeen de vastende zich zachter, vriendelijker en opener gaat gedragen. Het is een heilige maand met zegeningen voor iedereen die te maken heeft met vastenden.
Ahmad en ik breken onze vasten met vijf dadels en een groot glas water en we gaan dan eerst bidden. Daarna aten we gisteren een bord harira soep met brood en een gebakken ei met brood. Vervolgens een schijf watermeloen en daarna een kopje Pakistaanse thee (melkthee). Toen we dit op hadden en eigenlijk al tijdens het eten voelden we ons ineens totaal uitgeput. Het leek wel of er een slaapmiddel in het eten had gezeten. Die ervaring heb ik wel eens vaker gehad. Dat ik na het eten plotseling heel moe werd en niets anders wilde dan slapen.
Gelukkig hadden we geen groep gasten op bezoek, die we aangenaam moesten onthalen. We waren maar met zijn tweetjes. Ahmad besloot voor een dag de tarawie gebeden in de moskee over te slaan. We deden vervroegd ons laatste gebed (NB dat mag in gevallen dat je werkelijk doodmoe bent of bijvoorbeeld voor mensen die de volgende dag in alle vroegte weer moeten werken) en gingen direct naar bed. We hebben heerlijk vier uurtjes geslapen. Tot 3.30 uur, toen het weer tijd was om te eten.
Mensen hebben het vaak over de gezelligheid die gedeeld wordt bij de iftar (het gezamenlijk met anderen delen van een maaltijd bij het vasten breken). Ik heb in de jaren dat ik moslim ben een flink aantal van dit soort maaltijden mogen meemaken. Maar het gevoel van saamhorigheid dat ik heb gevoeld bij het ontbijt in het laatste derde deel van de nacht, dat ik vroeger had met mijn kinderen en nu met Ahmad, dat is voor mij veel sterker. Ik denk dat het zit in het tijdstip, het meest heilige deel van de nacht. Aanvankelijk kom je wat slaperig en onwillig uit je bed, maar als je eenmaal wakker bent, dan krijg je dat speciale gevoel. De beste momenten met Allah en de beste gesprekken met anderen heb ik gehad op dit moment van de nacht.
Vroeger vertelde ik mijn kinderen verhalen over islam. Ik heb gemerkt dat zij daar vooral bij het ontbijt tijdens de ramadan erg ontvankelijk voor waren. Het is een stil moment, voor mij het meest spirituele moment. Er zijn ook (veel!) dagen geweest tijdens de ramadan dat ik alleen mijn ontbijtje moest eten, omdat de kinderen die vastten van mijn kinderen niet meer thuis woonden of omdat zij het onbijt oversloegen (NB zoals helaas  veel moslims doen; ze eten zoveel mogelijk tot diep in de nacht en gaan dan slapen tot zij moeten opstaan voor werk of studie).
Ook in mijn eentje had ik een goed gevoel, alsof ik omringd was door engelen.