Toen ik me bekeerde tot de islam nam ik een heel drastisch besluit. Ik was zo onder de indruk van de Koran na het lezen daarvan, dat ik besloot alles achter te laten. Ik vertrok met mijn toenmalige vriend (de Pathaan, die ik had leren kennen via mijn broer) uit het kraakpand waar ik toen woonde. Ik nam alleen mijn kleding mee en een matras en de Koran. Verder liet ik alles liggen. Mijn psychologie-studieboeken en alle andere boeken die ik in mijn bezit had, al mijn muziek (LP’s) en al mijn andere bezittingen, waaronder ook juwelen. Ik zei dat de bewoners die achterbleven alles onderling mochten verdelen.
Ik wilde echt een nieuw leven beginnen en nam het symbolische besluit dat voortaan de Koran het enige boek zou zijn dat ik nodig had. Ik was 27 jaar en op mijn manier radicaal.
Ondanks het feit dat ik een academische studie had afgerond en naar mijn weten een behoorlijk verstand had, heb ik me in de jaren die volgden sterk laten beïnvloeden door andere moslims en hun culturele erfgoed. Dat heeft me onnodig verward en af doen dwalen van de reden waarom ik de islam had gekozen als geloof. Ik stelde de regels die men mij oplegde niet ter discussie, ook al werden veel van deze regels nergens bevestigd in de Koran. Omdat ik het allemaal zo graag goed wilde doen voor Allah, nam ik veel dingen klakkeloos aan, omdat ik dacht dat geboren moslims vanuit hun traditie waarschijnlijk meer wisten dan ik. De meeste van de mensen in mijn omgeving in die tijd kenden de Koran alleen uit het reciteren daarvan. Ze reciteerden de teksten, zonder te weten wat ze betekenden. Of erger nog. In veel gevallen lag de Koran ingepakt in een doek op een hoge plek in het huis (uit respect), maar werd deze nooit opengeslagen. Toch keek ik op naar de kennis van die mensen vanwege de wijsheid die zij hadden opgedaan uit overlevering. Religie en cultuur zijn in de regel sterk vermengd. Dat geldt voor alle religies.
Langzaamaan over een periode van 40 jaar ben ik steeds meer kennis gaan nemen van de islam door veel te lezen en veel te luisteren. Uiteindelijk kom ik nu weer terug bij af. Ik geloof alleen nog in de Koran als leidraad en neem niet langer klakkeloos aan wat er is opgetekend in de hadith of in soefi-litteratuur (die overigen vaak voor een heel groot deel overdrachtelijk gelezen moet worden). Ik wil niet zeggen dat mijn beleving van de islam de juiste is. Het is mijn weg en voor een ander kan die weg anders zijn.
En nu denk ik: als ik (afgestudeerd in de psychologie en de hele Koran een aantal malen gelezen hebbende) me zo lang in de luren heb laten leggen door druk van buiten en de mening van anderen (medemoslims, imams, mullah’s, moefti’s, sheikhs), hoe zit dat dan met andere goed bedoelende moslims met minder studie?
Het salafisme, gefinancierd door rijke golfstaten, begint zich in veel landen een monopoliepositie aan te meten wat betreft veronderstelde kennis van de islam. Zij hebben een podium gekregen in veel moskeeën in landen overal ter wereld en doen ook in de media het meeste van zich spreken, zodra het ‘over islam gaat’. Ook op internet en op You Tube zijn ze erg actief. Ik ga ervan uit dat dit in principe goed bedoeld is. Ze denken werkelijk dat hun beleving en invulling van de islam de meest zuivere is. Dat is zoals het vaker gaat met mensen die een religie intensief belijden.
Ik vrees dat veel mensen, die niet het zelfvertrouwen of de interesse hebben om zich in hun geloof te verdiepen door zelf de Koran te gaan lezen, zich totaal afhankelijk gaan opstellen, wat betreft de invulling van hun geloof, van deze nieuwe slechts enkele eeuwen oude invulling van de islam, het salafisme. Dat zorgt voor en gaat (vrees ik) zorgen voor nóg meer verwarring, onbegrip en strijd tussen moslims onderling en tussen moslims en niet moslims.