Dit wordt geen verhandeling over de islam en het soefisme. Daarom heb ik ook maar vast als titel gezet: mijn islam en soefisme. Ik pretendeer niet iets te weten en kan alleen maar beschrijven hoe mijn eigen ervaring met iets is.
Ik werd moslim op 1 april 1978, een rare datum volgens de christelijke jaartelling, een dag voor grappenmakerij. Het was voor mij bepaald geen grap. Ik zei de shahada (geloofsbelijdenis) met alle overtuiging die ik in mijn hart had.
Het was geen alledaagse beslissing in die tijd om je te bekeren tot de islam en zeker niet onder intellectuelen. In die tijd was het mode om links te zijn en het feminisme vierde haar hoogtijdagen. De islam werd gezien als een min of meer achterlijke leer en toen al gold het vooroordeel dat de islam de vrouw zou discrimineren en onderdrukken. Dus dat iemand die net was afgestudeerd in de psychologie zich vrijwillig bekeerde tot juist deze godsdienst werd niet echt begrepen door mijn omgeving. Ook mijn ouders vonden het een hele foute zet van mij en dat deed mij het meeste pijn. Ik verloor veel van mijn vrienden en kennissen.
Er volgden vele jaren van het alleen en heel individueel beleven van de islam zoals ik die ervoer. Ik had daarbij geen contact met andere moslims. Af en toe ging ik naar een moskee of Marokkaanse slagerij om te informeren naar de tijden van het gebed, want die kon je toen nog niet van internet halen. Ik werd dan misprijzend aangekeken door mannen. Wie dacht ik wel dat ik was. Eén keer kwam ik ook om te vragen naar de tijden van de ramadan en toen werd me toegebeten dat deze vandaag al begonnen was en ik dus te laat was. Alsof het niet meer de moeite was om nog eraan te beginnen.
Ik heb me daar weinig van aangetrokken. Ook toen ik zag en meemaakte dat in bepaalde islamitische culturen de vrouw inderdaad een zeer ondergeschikte rol speelt. Ik bevond me enige tijd tussen mensen die het heel gewoon vonden dat mannen ten allen tijde hun handen vrij hadden om te bidden, maar de vrouwen moesten maar zien dat er iemand even op hun kinderen wilde letten, zodat zij zich ook even op hun bidmatje konden terugtrekken. Ik woonde bij mannen die languit op een bank liggend de vrouwen bevalen een glas water te halen en als eerste hun eten geserveerd kregen, waarna de vrouwen met de kinderen in de keuken samen een overgebleven schaal eten mochten delen. Ik heb tussen deze mensen geleefd.
Maar toch veranderde dit niet mijn rotsvaste geloof in Allah. Allah was voor mij troost en vrede en voor mij had het gedrag van bepaalde moslims om me heen niets te maken met de leer zoals ik die begrepen had uit de Koran. Daaraan hield ik gewoon vast.
In 1995 begon dit idee dat de islam voor mij alles in zich had een beetje te wankelen. Ik weet niet waarom. Ik begon me meer te storen aan wat ik zag in het gedrag van moslims en ik begon te twijfelen of het christendom met zijn voorbeeld van de zachtmoedigheid van Jezus niet toch meer bij me paste. Met tranen in mijn ogen keek ik naar series van de EO over mensen die jarenlang gezondigd hadden en zich bekeerd hadden tot het christrendom en zich nu zo heerlijk voelden.
Ik voelde me vooral heel erg alleen. Schreef gedichtjes en vond gek genoeg dan troost bij mijn kat, die mijn innerlijke strijd leek aan te voelen en altijd naast me kwam zitten op de voor mij meest spirituele momenten.
Juist in die tijd leerde ik mensen kennen die zich bevonden in een groep van soefies. Zij waren leerlingen (murids) van een leermeester (murshid), genaamd sheikh Nazim (raa), moge Allah zijn heilige geheim zegenen. Ik vond het eerst een beetje vreemd en begreep niet wat zo een leermeester nu kon toevoegen aan wat een moslim al hoort te weten. Maar als ik naar foto’s van deze leermeester keek, dan werd ik wel getroffen door de wijsheid in zijn ogen.
Op een dag werd ik uitgenodigd voor het bijwonen van een bijeenkomst van deze soefies van de tariqat naqshbandi. Het was oudejaarsnacht 1995/1996. Er werd een zogenaamde zikr gedaan. Dat is het gedenken van Allah door het samen in koor uitspreken en zingen van namen van Allah en stukken uit surahs van de Koran, volgens een vast ritueel. Mannen en vrouwen zaten in twee afzonderlijke cirkels bijeen, maar toen nog wel in dezelfde ruimte.
Deze zikr deed mij veel goed. Het was voor mij een nieuw gevoel samen met anderen Allah te aanbidden. Ik had dat nooit eerder in mijn leven gedaan. Na afloop deed een Duitse broeder (ze noemen hem sheikh Hassan) een dua (smeekbede) en zijn woorden deden mij zoveel dat ik in tranen uitbarstte. Het leek of alle aantekeningen die ik vroeger in schriftjes had geschreven en alles wat ik tot nu toe zo alleen beleefd had in mijn geloof, ja zelfs alsof de vragen die ik beantwoord wilde hebben toen ik psychologie ben gaan studeren (en die ik nooit beantwoord had gekregen) nu ineens in een betekenisvol verband werden geplaatst. Ik herkende in de dua van deze broeder (sheikh, zoals hij genoemd wordt) alles waarmee ik al zo lang worstelde en waarin ik altijd het gevoel had gehad alleen te staan.
Ik voelde me thuis tussen een groep geloofsgenoten, voor het eerst van mijn leven.
Er volgden jaren van omgaan met deze murids, ontmoetingen met de leermeester zelf in Engeland, Duitsland en Cyprus. Het versterkte mijn geloof. Ik las veel boeken en vond daarin even zoveel punten van herkenning, met name de boeken van Mercy Oceans (3 delen)
En nu? Zoveel jaren later heb ik me enigszins losgemaakt van deze groep murids, wat ik al eerder deed in 1999, nadat ik met een grote groep murids de hadj (bedevaart naar Mecca) gedaan had. Enige tijd waren we in Damascus, daarna in Medina en daarna in Mecca. Na deze reis heb ik om mijzelf bekende redenen 7 jaar geen murid meer willen zien. In 2006 ontmoette ik een aantal van hen opnieuw en ben ik weer een tijd naar hun bijeenkomsten gegaan.
Nu heb ik me teruggetrokken om redenen die ik zelf weet en waar ik hier niet over wil praten. Wat belangrijk blijft voor mij is dat de islam mijn pad heeft gekruist, toen ik 28 jaar was en dat ik daar heel dankbaar voor ben. Ik ben blij dat ik mezelf moslim mag noemen. Ook ben ik heel blij dat ik in 1996 in aanraking ben gekomen met de naqshbandi tariqat. Ik heb bayat (de eed van trouw) afgelegd aan mijn leermeester (raa) en dat wil voor mij zeggen dat ik altijd wil blijven luisteren naar zijn wijze woorden en leringen. Daarvoor hoef ik nu niet meer naar Cyprus te reizen, want ik kan zijn toespraken beluisteren en zien op http://saltanat.org/broadcast.php
Ik ben nog steeds een eenling. Ik aanbid alleen Allah. Ik heb een leermeester, sheikh Nazim (raa), die mij dingen leert uit de overleveringen van hart tot hart die zijn doorgegeven door de profeet Mohamed (sws) aan zijn vriend Abu Baqr as Sidiq (raa) en vervolgens via Abu Bakr (raa) aan 40 generaties na hem, van wie sheikh Nazim (raa) de laatste is en nu nog in leven. Hij woont in Cyprus en zegt van zichzelf dat hij slechts een eenvoudige dienaar is van Allah.
Shabnamblog
Hoi Shabnam hoe was je dag?
Ik heb een paar vragen eigenlijk heel veel dus daarom hoop ik dat je me zou mailen op me email (sadafazimi@live.nl) maar ik stel maar een paar….voor nu ;).
-Soefisme en vrouwen hoe zit dat (moeten vrouwen zich bedekken voor de man alsof ze geen respect hebben voor een vrouw die niet zich niet schaamt wat god haar heeft gegeven?) Want ik heb aan vele mensen gevraagd hoe dat zit en ik krijg keer op keer het antwoord dat man en vrouw gelijk zijn in het soefisme maar het soefisme is een beweging van de islam en in de islam moet een vrouw wel bedekken voor mannen die niet haar man zijn.
-Het bidden: hetzelfde als bij de moslim 5x per dag? of is het echt puur meditatie wat mij bevalt want als een vrouw 5x per dag bid niet werkt maar de man en kinderen zorgt dan pas kan je naar Jannah? het klopt in mijn hart niet als een feminist.
Ik hoop erg dat je je menig kan geven want ik ben hopeloos op zoek naar mij god/spirit en hou vast en als ik die niet vind in allah moet ik maar mijn zoektocht verbreden.
Vriendelijke groetjes
Sadaf
Hoi Sadaf, dankjewel voor je reactie. Zoals je weet beschouw ik mezelf helemaal niet als een expert in islam of soefisme, maar ik kan je wel mijn mening geven. Als je wilt kan ik dat hier doen, als antwoord in dit weblog zelf, want ik heb wat dat betreft geen geheim en kom voor iedereen voor mijn mening uit. Ik kan je ook mailen.
Je vragen zijn best algemeen en ik denk dat heel veel vrouwen met dezelfde vragen zitten.
Ten eerste over dat bedekken van de vrouw. Ik heb daar in dit weblog ook een aantal stukjes over geschreven. Een paar stukjes die ik de titel ‘hoofddoek’ heb gegeven en een stukje ‘make-up, mode en moslima’s’.
Ik ben zelf door diverse fasen gegaan sinds ik moslim ben. Van bedekken met wijde kleding en hoofddoek naar haren onbedekt laten en ‘normale’ westerse kleding dragen. Uiteindelijk ben ik nu terecht gekomen waar ik nu alweer een aantal jaren ben. Haren onbedekt en kleding die gewoon past in ons straatbeeld. En inderdaad, waarom zou een vrouw er bij moeten lopen als een zoutzak, terwijl Allah haar bedeeld heeft met schoonheid van lichaam en haren, een plezier om naar te kijken voor man en vrouw. Want daar zit het hem volgens mij dus in. Hoe kijk je naar de ander. Met begeerte of gewoon als mens tot mens en met waardering voor diens verschijning. De ‘parda’ zit hem volgens mij in je hart. Kun je eerlijk en open een man aankijken zonder bijgedachten of niet en omgekeerd. Zie je elkaar als mens of als mogelijk seksueel object? Hoe rein is je hart? Sommige mensen nemen de ‘bescherming’ heel letterlijk en denken dat een vrouw zich moet beschermen tegen ongewenste begerige blikken van mannen door zich te verstoppen onder lagen kleding. Ik denk: laat die mannen hun blikken zelf onder controle houden! Zelfs met een sluier waar alleen ogen te zien zijn kan een vrouw mannen verleiden, door haar blik en haar manier van lopen.
Het alleen maar letten op bedekkende kleding en denken dat je dan goed bezig bent vind ik nogal hypocriet. Het gaat om de intentie en het gedrag. Als ik een vrouw met een hoofddoek hoor vloeken of zie roddelen over anderen, dan denk ik ‘waar ben jij mee bezig?’
Ik voelde me aangetrokken tot het soefisme (toen ik al lange tijd moslim was), omdat ik de indruk had dat het soefisme meer de spirituele kant van de islam benadrukt en niet blijft hangen in rituelen en verboden en geboden. Er zijn vele stromingen (tariqats of wegen) in het soefisme (ik meen een stuk of 40). Allen hebben ze gemeen dat ze vooral het reinigen van je eigen hart als doel hebben met als doel uiteindelijk dichter bij Allah te komen, omdat je dan doet wat Hem behaagt. Uiterlijkheden zijn daarbij van ondergeschikt belang. Dat vond ik mooi.
Wat ik onder soefileerlingen echter weer gezien heb is veel ‘idolatrie’. De sheikh wordt heel veel macht toebedeeld, terwijl een echte sheikh nooit zal zeggen dat dat de bedoeling is. Zij zijn ook mensen en alleen Allah moet je eren, maar dat vergeten mensen vaak en ze rennen om de sheikh zijn hand te kussen (om zo iets van zijn heiligheid ‘over te nemen’ zonder dat ze eraan denken waar het om gaat. Luisteren naar wat de sheikh je kan vertellen en daar ook naar handelen). Vandaar dat ik afstand heb genomen van die groep. Sheikh Nazim is overigens overleden.
Wat betreft vrouwen en werken en bidden. Ik denk dat je dat in de tijd moet plaatsen.
Als de rekeningen zo hoog zijn dat een man het bijna niet meer alleen kan verdienen of als een vrouw alleen is, moet zij dan thuis blijven en een uitkering gaan trekken? Als een vrouw gestudeerd heeft, talenten heeft, moet zij die dan niet benutten? We leven in een tijd dat het normaal is dat vrouwen voor zichzelf zorgen en dat combineren met voor kinderen zorgen. Mannen hebben hierin ook een rol en dat is alleen maar mooi, vind ik. Moeten we dat allemaal afkeuren omdat sommigen zeggen dat de plaats van de vrouw thuis is? Ik heb dat nergens gelezen in Qur’an. Khadija (ra) was een zakenvrouw, een rijke weduwe die mannen recht in de ogen moest kijken als zij onderhandelde. Zij is een voorbeeld voor vrouwen. Was zij niet goed bezig dan? Zij heeft de profeet vzmh ten huwelijk gevraagd. Hoe feministisch is dat!
Het kan gezien worden als liefde van de man en bescherming dat hij voor de kost zorgt en de vrouw alleen de zorg laat voor de kinderen, omdat het minder zwaar voor haar is. Maar het is niet altijd mogelijk en ook niet wenselijk voor iedereen. Het is gewoon een culturele opvatting (‘de plaats van de vrouw is in keuken’) die ook in het strenge christendom nog heerst. Heeft volgens mij niets te maken met religie.
Iedereen heeft kwaliteiten en een mens kan ziek worden als hij deze kwaliteiten niet kan benutten. Vrouwen kunnen net zo goed een bijdrage geven aan de maatschappij als mannen. En ook voor de zorg voor huishouden en kinderen kunnen beiden even goed zorg dragen.
Wat betreft 5 keer bidden. Dat doe je voor jezelf. Allah heeft onze gebeden niet nodig. Alleen het vasten tijdens de Ramadan is echt voor Allah (heeft hij gezegd in een hadith) Wíj hebben het nodig om af en toe even ‘op de plaats rust’ te nemen, afstand te doen van alles wat ons bezig houdt en ons terug te trekken op ons bidkleedje. De bewegingen die we maken zijn goed voor ons lichaam en de woorden die we uiten zijn ‘genezing’, ook al weten we dat niet. Ikzelf bid wel. Uit trouw aan Allah (ik heb lang geleden beloofd moslim te zijn en daar horen wel die 5 pilaren bij). Maar als ik een gebed niet op tijd kan doen maak ik me niet druk. Ik doe het gewoon later. Ik heb nooit op mijn werk gevraagd of ik alsjeblieft mag bidden onder werktijd. Een ander zal het misschien wel doen.
Ik wil niet opvallen door mijn geloof. Wil wel dat mensen van mij kunnen zeggen dat ik oprecht ben en het goede wil. Net als mensen zonder geloof, christenen, joden, hindoes dat ook kunnen willen. Het gaat voor mij allemaal om het gedrag.
In de Qurán staat zelf dat Allah het Boek aan ons heeft gegeven als een leidraad en dat sommige stukken heel letterlijk moeten worden genomen en andere overdrachtelijk.
Ik denk dat precies de dingen die jij noemt dingen zijn die je overdrachtelijk moet zien en ook moet plaatsen in de tijd waarin we leven.
Wow! Shabnam! wat een mooi, uitvoerig, inspirerend verhaal!!
Dankje. Je maakt me verlegen. 2 complimenten op 1 dag doen me blozen ;-).
Islam heeft een toenemende invloed op ons dagelijks leven en is een veelbetekenende uitdaging voor de hoekstenen van onze westerse samenleving, zoals vrijheid, democratie, mensenrechten en gelijkwaardigheid van de geslachten.We zijn dagelijks getuige van geweld, onderdrukking en groeiende eisen in naam van de islam.Wereldwijd lijden zowel moslims als niet-moslims onder de ISLAM en telkens zijn vrouwen de grootste slachtoffers:kindhuwelijken, gedwongen huwelijken, anti-vrouwengeweld, opsluiting en afscherming van de buitenwereld, eergerelateerd geweld, polygamie, gedwongen seks, genitale verminking,enz… In de islam is de vrouw onderworpen aan de man.Vrouwen worden als een soort minderjarigen beschouwd die altijd van een man afhangen. Daartegenover staat dat een vrouw aan haar man moet gehoorzamen. Indien nodig moet een man zijn vrouw “tuchtigen” om haar op het rechte pad te houden, zoals ouders dit doen met hun kinderen. Omgekeerd geldt dit niet; een man moet niet aan zijn vrouw gehoorzamen en het is ook haar verantwoordelijkheid niet om hem op het rechte pad te houden en zo nodig te “tuchtigen”(“De man heeft het recht zijn vrouw te slaan bij ongehoorzaamheid ”/Koran- 4, 34). Zij mogen zelfs niet eens meer zelf kiezen hoe ze gekleed gaan.Ze mogen niet eens zelf bepalen of ze de deur uitmogen; het is haar mannelijke voogd, die bepaalt of ze dit wel of niet mag.(“Aan de vrouwen van de profeet/1400 jaar geleden/ werd bevolen om thuis te blijven, en slechts vanachter een gordijn met mannen te praten” /Koran-33:33, 53, 59). Mannen die goed doen voor Allah, krijgen in de hemel maagden; wat de vrouw krijgt, lees je niet.De profeet Mohammed zei tegen vrouwen dat ‘zij de meerderheid van de bewoners van de hel zijn’. Toen zij vroegen waarom, zei hij dit: “Jullie vloeken vaak en zijn jullie echtgenoten ondankbaar. Ik heb niemand gezien die meer tekortschiet in verstand en religie dan jullie.” (Sahih Bukhari 1:6:301)…“De meerderheid van de helbewoners zijn vrouwen”/Bukhari-7 62 126.. .
De Koran(een leidraad voor alle tijden en plaatsen) is overduidelijk geen boek dat respect voor meisjes en vrouwen predikt:“En de mannen hebben een rang boven haar en God is machtig en wijs”(Koran 2:228)…“De vrouw kan minder argumenteren in discussies dan de man”(Koran-43:18)…“De vrouw erft de helft van wat haar broer erft; de vrouw erft een kwart van wat haar man achterlaat indien hij geen kinderen heeft en het achtste deel indien hij die wel heeft” (Koran-4:11, 12)..“Een man kan huwen met een meisje dat niet geslachtsrijp is”(Koran- 65, 4)…“Moslim-vrouwen mogen nooit met niet-moslims trouwen ”(Koran-2:221)….“De erfenis van een vrouw is de helft van die van een man”(Koran- 4, 176).…“Het getuigenis van een man is dat van twee vrouwen waard ”(Koran- 3, 282)…De vrouw dient beschikbaar te zijn voor de seksuele bevrediging van de man…“Een vrouw mag alleen seksuele betrekkingen hebben met haar echtgenoot (wanneer hij dat wenst); de man mag betrekkingen hebben met een onbeperkt aantal vrouwen: vier echtgenoten en zoveel slavinnen als hij zich kan veroorloven (Koran-. 23: 1-6 ; S. 70: 28-30; 6 4:3). Dat is tevens een gruwelijk onrecht tegenover miljoenen slavinnen, die zich natuurlijk niet konden verzetten tegen verkrachtingen door hun meesters… Een vrouw die verkracht is in een islamland wordt behandeld als dader.Zij heeft overspel gepleegd en verdient zweepslagen of steniging als straf.De verkrachter vrijwel altijd vrijuit gaat wegens gebrek aan het vereiste bewijs, dat moet worden geleverd door vier getuigen, die de seksuele daad met eigen ogen gezien hebben.Verkrachte meisjes worden ook vaak vermoord, om de eer te redden van de familie…“Uw vrouwen zijn een akker voor u, zo komt dan tot uw akker zoals gij maar wilt”(Koran- 2:223)…Erg veel analytisch vermogen is hier niet nodig. Met een pietsje verstand zou toch iedere moslimvrouw die dit leest per direct van haar geloof moeten afvallen…Moslima,bevrijd uzelf en verlaat de islam! ….http://hhhhszrzlj3.blogspot.nl/2017/09/de-koran-is-al-1400-jaar-bezig-om-de.html
Beste Max, bedankt voor je uitvoerige reactie. De dingen die je noemt aangaande rechten van vrouwen zijn zeker wel steekhoudend. Maar dit geldt met name als je wat in de Koran staat al te letterlijk neemt. Misschien heb je over het hoofd gezien dat daarvoor in de Koran zelf wordt gewaarschuwd. Er staat namelijk ook dat sommige dingen letterlijk moeten worden opgevat en andere overdrachtelijk. Ook moet je wat staat in de hadith van overleveraars als Buchari niet verwarren met wat in de Koran staat. Alles wat opgetekend is blijft mensenwerk en dit geldt helaas voor alle heilige en andere boeken. Helaas hebben vrijwel alle religies (en het christendom, jodendom, katholicisme of hindoeïsme vormen daarop geen uitzondering) een sterk patriarchaal karakter, wanneer ze eenmaal voortbestaan als een instituut met starre regels. Er is een verschil tussen geloof en religie. Lees daarom ook mijn andere artikelen over religie, zoals als religie eng wordt
Ik heb ook jouw artikel gelezen via de link waarnaar jij verwijst. Ik denk dat extreem ‘zwart-wit’ denken, zoals jij daarin doet en het afschilderen van moslims die als emigranten en vluchtelingen hierheen zijn gekomen als infiltranten met een vijandig doel even gevaarlijk is als het ‘gedachtengoed’ van idioten als de wahabisten van ISIS. Pas daarvoor op. Probeer liever bruggen te slaan in plaats van mensen uit elkaar te drijven.