Doodmoe zijn we, net terug van twee dagen achter elkaar op en neer rijden van Alhaurin naar Sevilla, een afstand van 216 km.
Gisteren dus die bruiloft. Die liep een beetje uit. We waren pas na 19.00 uur bij Ramona en Miguel, die gelukkig wel klaarstonden met hun koffertjes. In donker kwamen we gisteren aan in ons huisje hier. Het viel al direct op dat Miguel er nog slechter aan toe is dan we al dachten. Hij herinnert zich weinig en het is niet duidelijk in welke ‘mundo’ hij verblijft. Niets lijkt hem nog te boeien, of blij te maken, behalve het roken van een sigaret. Hij herhaalt vaak wat je zegt (echolalie heet dat in de psychiatrie) en heeft bepaalde stopwoorden. Vanaf dat hij hier aankwam zei hij uit zichzelf slechts twee dingen: dat hij een sigaret wilde roken of dat hij naar San Juan (de Aznalfarache) wilde, de buitenwijk van Sevilla waar hij woont. We hoopten dat dit gaandeweg zou afnemen na een nachtje slapen, maar helaas was dit niet zo.
Ook de volgende dag was het enige dat hij bleef zeggen dat hij naar San Juan wilde. We gingen even met hem wandelen om Ramona rust te geven. Zij is langzamerhand totaal uitgeput van het (nu al gedurende meer dan een jaar!) dag en nacht moeten passen op Miguel die eigenlijk Miguel niet meer is. Van een hardwerkende man is hij na zijn beroerte in één klap veranderd in een kind in een groot lichaam. Het is schrijnend om mee te maken. Toen we terugkwamen lag Ramona diep te slapen op de bank, de ziel. We probeerden Miguel wat af te leiden met een kopje koffie, maar het enige dat hij wilde was Ramona wakker maken en weer vragen om een sigaret. Die houdt zij voor hem verstopt. Zij geeft hem er af en toe één, hoewel hij eigenlijk beter helemaal niet kan roken.
Eenmaal wakker bleef hij tegen Ramona zeggen dat hij naar San Juan wilde en wel direct. Wij vonden dat heel jammer omdat wij een heel pretprogramma voor hen bedacht hadden en ze tot woensdag zouden blijven. Het was duidelijk dat Ramona dat ook graag wilde. Maar we konden de ontreddering van Miguel, die zich helemaal verloren leek te voelen in ons huis, niet negeren. Misschien hadden we toch een fout gemaakt door hem hierheen te brengen, ver van het weinige vertrouwde dat hij nog herkent, zijn eigen huis. Een goed bedoeld maar heel stom plan van ons.
Als een haas pakte Ramona daarom de koffertjes weer in en we gingen weer naar Sevilla. Tijdens de reis werd niet veel gezegd en beiden leken niet erg geboeid door het mooie heuvelige landschap in de provincie Malaga, zo anders dan de vlakten van de provincie Sevilla. Ramona was stil vooor haar doen en leek verdrietig.
Onderweg gingen we nog even naar Arahal, de plaats (40 km van Sevilla), waar Ahmad, Ramona en Miguel zijn opgegroeid. Ook daar voelde Miguel zich niet op zijn gemak. Zijn geboorteplaats kwam niet langer vertrouwd op hem over. We belden aan bij het huis van een oudere mevrouw (89 jaar). Zij heeft in het verleden als jong meisje op Ramona, Ahmad en de andere kinderen gepast toen ze klein waren en hun moeder een kraam had op de markt om haar producten te verkopen.
Het was een heel lieve vrouw. Ze huilde toen ze Ahmad (voor haar Francisco) en Ramona omhelsde en bleef hen maar kusjes geven. Wilde ons eten geven (wat we afsloegen) en een paraplu (omdat het een beetje regende). Ook zij heeft een zieke echtgenoot. We zagen haar man op de bank liggen. ‘Hij herkent helemaal niemand meer’, vertelde Ramona me later. Mij gaf de lieve mooie dame ook kusjes en ze zei me dat ik goed voor Francisco moest zorgen. Dat ben ik zeker van plan. Want ik heb gezien dat in geval van ziekte man en vrouw heel erg op elkaar zijn aangewezen. Juist op die momenten van zwakte heb je de liefde van de ander zo nodig, want het is zo een eenzame tijd.
We hebben nog wat gegeten in een restaurant. Toen we later Ramona en Miguel thuis afzetten, huilde Ramona lange tijd in de armen van Ahmad. Het was hartverscheurend. Zij vindt het zo jammer dat ze niet konden blijven en voelde zich zo fijn in ons huis. Ze is zo eenzaam en zo moe. Het was verschrikkelijk haar zo te moeten achterlaten. We kunnen niets doen, behalve haar vaak bellen en misschien nog een keer naar Sevilla om haar daar op te zoeken.
Filmbeelden van zowel de reizen naar en van Sevilla als de bruiloft zullen volgen. Ik ben nu te moe om me ermee bezig te houden.