Gisteren had Ahmad afgesproken met een vriend die niet naast de deur woont, maar in de omgeving van Cadiz. Zijn vriend Tomas zou gisteren en vandaag een bijeenkomst leiden van ‘schrijvers in het Andalusisch’ (escritores en Andaluz), die zou plaats vinden in Fuengirola. Een mooie gelegenheid voor de oude vrienden om elkaar te ontmoeten.
Wat houdt de groep ‘escritores en Andaluz’ in? Wat beogen deze mensen?
In Andalusië spreekt men Castellano, maar dan vermengd met wat oude woorden uit de tijd van Al Andalus, die mogelijk oorspronkelijk uit het Arabisch komen. Ook spreekt men het Castellano anders uit dan men het uitspreekt in het noorden van Spanje. De escritores en Andaluz willen de Andalusische ‘taal’ in ere houden en hebben zelfs een geheel eigen spelling bedacht om hun taal ook een geschreven identiteit te geven. Wat men doet op de bijeenkomsten van ‘escritores en Andaluz’ is elkaar voorlezen uit eigen werk en uit werk van dichters en schrijvers die men bewondert (uiteraard dit alles in de Andalusische spelling). Dit evenement duurt twee dagen.
Aanvankelijk wil ik thuisblijven, maar ik besluit toch mee te gaan met Ahmad. Hij gaat niet voor de schrijversbijeenkomst, want daar heeft hij totaal geen belangstelling voor. ‘Ze staren er te veel naar hun navel’, is zijn commentaar. Hij gaat alleen om Tomas te ontmoeten en dat zal plaatsvinden in de pauze van de schrijversbijeenkomst.
Dus we gaan samen op weg naar Fuengirola en laten daarbij de regen achter de heuvel. In Fuengirola is het beter weer dan in Alhaurin. Omdat de bijeenkomst nog gaande is en het pas om 14.00 uur pauze zal zijn, kijken we wat winkels en genieten we even van een aarzelend zonnetje op het plein van de reyes catolicos.
Dan belt Tomas ons dat de bijeengekomen groep zijn pauze ingaat en wij gaan op weg naar het restaurant waar men de almuerza (lunch) zal genieten. Tot mijn verrassing is Esperanza, de vrouw van Tomas er ook en er blijken meerdere vrouwen te zijn in het gezelschap, zodat ik blij ben dat ik toch ben meegegaan. Esperanza is een leuk type. Ze is niet bang haar menig te geven over een flink aantal onderwerpen. Ik gooi wat ballen in de lucht. Wat vinden ze van de semana santa? Esperanza vind er niets aan en steekt dat niet onder stoelen of banken, maar enkele andere dames houden hun mond, waaruit ik concludeer dat haar mening niet gedeeld wordt door iedereen.
‘Het is een rare traditie en het heeft een huichelachtig karakter’, vindt Esperanza. ‘Net zoiets als die stomme stierengevechten. Nog een rare traditie, waarin mannen op een laffe wijze stieren doden.’ Hiermee stemmen ook de andere dames in, behalve een vrouw met een grote bos lange grijze krullen. ‘Ik vind het wel mooi, nog steeds’, verzucht zij. ‘Omdat het iets is dat hoort bij mijn roots.’ De andere vrouwen reageren hierop verbaasd. ‘Dit past helemaal niet bij hoe we jou verder kennen. Zo een fijn, spiritueel mens.’ Toch is het zo.
Even later, als we buiten zijn en samen oplopen naar het centro de la cultura, waar de bijeenkomst voortgezet zal worden, hoor ik van twee dames dat ze hun hele leven al in Catalonië wonen. De mooie 71-jarige dame met de grijze krullen is in Cordoba geboren, maar als 5-jarig meisje met haar ouders naar Catalonië vertrokken. Tot op heden woont zij daar, evenals haar man en kinderen. Maar zij kan Andalusië niet vergeten en voelt zich nog steeds Andalusisch. Datzelfde hoor ik ook van een andere dame die al jaren in Barcelona woont. Deze mensen zijn helemaal uit het noorden gekomen voor deze bijeenkomst en verblijven enkele dagen in een hotel om dit te mogen meemaken. Hoe gemotiveerd moet je zijn om dit er voor over te hebben, denk ik bij mezelf.

‘Maar hoe behouden ze hun cultuur en taal zo goed, als ze al zoveel jaren in het noorden van Spanje wonen?’, vraag ik later aan Ahmad. Ze komen daar bijeen in verenigingen, vertelt Ahmad me. Ze behouden op die manier hun eigen feesten met flamenco en alles wat hun verder verbindt met hun cultuur.