Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: tegen kinderen moet je niet liegen. Je moet sowieso niet liegen, maar tegen kinderen al helemaal niet.
Kinderen kunnen best tegen een stootje, zoals heftige ervaringen en gebeurtenissen, maar wees eerlijk tegen kinderen en benoem en erken wat er gebeurt. Zodra je over dingen gaat liegen en ze onder het tapijt begint te schuiven, ontstaan de trauma´s.
Dat is mijn mening.
Mijn vader en moeder zijn gescheiden toen ik 3 jaar oud was en mijn broer bijna 5. Daarna waren we een tijdje samen met een heel lieve moeder, die ons veel aandacht gaf. Dat was een paradijselijke tijd, die echter helaas niet lang duurde. Nog voor mijn vierde jaar verscheen er een ´oom Joop´ ten tonele, die steeds vaker in ons huis verbleef. Ik was doodsbang voor deze man, omdat hij me een keer totaal onverwachts over de knie legde en me een pak slaag gaf. Ik was alleen met hem in de woonkamer in ons huis in Vught. Hij riep me naar zich toe. Met een heel zachte en best vriendelijke stem zei hij: ´Kom eens hier´. Ik stapte naar hem toe met mijn kleine beentjes en toen legde hij me over zijn knie en begon op mijn achterste te meppen. Ik schrok daarvan enorm en zette het op een gillen. Toen mijn moeder binnen kwam en hem betrapte, zei hij eenvoudig: ´Ik dacht dat ze stout was geweest´. Maar ik had niets gedaan. Mijn moeder vroeg niet door en oom Joop kwam ermee weg. Sindsdien heb ik in nog vele situaties die hierop volgden mijn moeder ervaren als een verrader. Nooit is zij voor mij of mijn broer opgekomen tijdens mijn stiefvaders opvoedingspraktijken.
Korte tijd later gingen oom Joop en mijn moeder naar Greenwich in Engeland om te trouwen. Dat kon in die tijd waarschijnlijk nog niet in Nederland, kort na een echtscheiding. Oma paste een tijdje op ons. Toen mijn moeder en oom Joop terugkwamen, kregen mijn broer en ik een klein cadeautje. Ik kreeg een souvenir: een klein mandje met twee hondjes erin, een zwarte en een witte schotse terriër.
Daarna moesten we oom Joop pap gaan noemen, hoewel mijn broer en ik natuurlijk donders goed wisten dat deze oom Joop noch een oom was, noch onze vader. Het was zelfs zo dat we, in die tijd dat kinderen nog ´met twee woorden´ moesten spreken, na elke zin tegen die man het woord ´pap´ moesten zeggen. ´Ja pap, nee pap.´
Tegen de mensen om ons heen moesten we ook net doen of wij een ´normaal´ gezin waren. Pap was onze ´echte vader´ en onze achternaam was niet Theunissen maar Elkerbout. Zo moesten we ons ook op school noemen, ook al was onze achternaam toen nog niet officieel veranderd in Elkerbout. Dat is later wel gebeurd. Toen ik 43 jaar was heb ik de naam Elkerbout weer officieel laten veranderen in Theunissen, de naam van mijn echte vader. Mijn broer heeft dat nooit gedaan voor zijn helaas vroegtijdige dood. Hij is overleden met de naam Hans Elkerbout. Op zijn grafsteen staat deze naam gegraveerd en alsmede de woorden ´our son´. Tot in onze verre volwassenheid hebben mijn moeder en stiefvader volgehouden voor de buitenwereld dat onze stiefvader onze werkelijke vader was. Wij moesten dit spel meespelen uit loyaliteit.
Dat zou misschien draaglijker zijn geweest als mijn stiefvader zich ook zou hebben gedragen als een liefdevolle vader, maar dat was helaas niet zo.
Als ik terugkijk op dit gezinsleven met een grote leugen, besef ik wel dat dit ook ligt aan de tijd waarin mijn broer en ik zijn opgegroeid. Echtscheidingen kwamen toen nog niet zoveel voor en zeker in de katholieke gemeenschap waarin wij destijds woonden in Vught. Het kan dus schaamte zij geweest die mijn ouders ertoe aanzette om ons te laten leven met een leugen. Verder was het voor mijn moeder op die manier ook gemakkelijker om mijn echte vader buiten spel te zetten. Hij bestond eenvoudig niet meer in ons leven. Voor kinderen is dat naar mijn mening niet goed. Mijn broer en ik hebben vaderliefde gemist. Een vreemdeling, die zelf toegaf niet van kinderen te houden, werd in de rol geduwd van vader voor mij en mijn broer. Dat is niet goed uitgepakt. Mijn broer en ik hebben ons ontwikkeld tot twee burgers zonder enig zelfvertrouwen. Hoe slim we ook waren en hoe getalenteerd ook, we hebben dat nooit beseft en waren zo ontmoedigd, dat we ondanks een met succes afgeronde academische studie, nooit gewerkt hebben in ons vak. Mijn broer heeft daarnaast nooit de beslissing aangedurfd een gezin te stichten en ik heb door veel schade en schande wijs moeten worden in mijn leven.
Uiteindelijk is alles voor mij goed gekomen. Ik heb mensen om me heen die van me houden, maar het heeft me een leven gekost om liefde te kunnen ontvangen. Ik heb een metershoge muur om me heen gebouwd om niet gekwetst te kunnen worden en het heeft veel werk en geduld gevergd van mijzelf en anderen die muur steen voor steen af te breken. Er staan nog steeds wat brokstukken overeind.
Maar wat ik geleerd heb is dat je niet moet liegen tegen kinderen en ze al helemaal niet moet láten liegen. Kinderen zijn mensjes die uitgroeien tot mensen. Alles wat je laat zien aan kinderen heeft invloed op de rest van hun leven. Niemand is perfect en alle ouders maken fouten, maar wees eerlijk en erken situaties voor wat ze zijn. Want kinderen hebben meer door dan we denken. Ze zijn nog niet zo geconditioneerd als volwassenen.
Een groot mens is hij die nimmer zijn kinderhart verliest.
De echtscheidingswet is in 1971 in Nederland aangenomen.
Voor die tijd was er een ambtelijke registratie als er gescheiden werd en dat had de naam, scheiding van tafel en bed. Ik weet het niet zeker maar ik vermoed dat trouwen na een schering van tafel en bed helemaal niet mogelijk was in Nederland.
Tot 1956 waren vrouwen handelings onbekwaam, m.a.w. tot die tijd waren vrouwen eigendom van hun vader of indien ze getrouwd waren of eigendom van hun man.
Dat jij je verraden gevoeld heb is heel verdrietig en dat gescheiden ouders schande was klopt als een bus. Gelukkig innoveert en evolueert de mens en hopelijk worden trauma’s bij de huidige en toekomstige generaties voorkomen.
Ja, dat is zeker in de meest gevallen nu zo. Echtscheidingen en samengestelde gezinnen zijn nu gelukkig niet meer zo omstreden. Men is gelukkig in ieder geval wat dit betreft nu opener tegen de kinderen. Dat is veel beter voor kinderen.
Helemaal mee eens! ????