Moederheil, Valkenierslaan 37 te Breda

Daar ben ik geboren op 22 oktober 1950. Dat staat te lezen op mijn geboortecertificaat. Het is een tehuis voor ongehuwde moeders geweest, dat nu niet meer bestaat, maar nog wel te zien is op archieffoto”s op internet.
En over ‘moederheil’ lees ik op wikipedia:
Het werd in 1915 opgericht te Breda aan de Willemstraat voor de Sint-Magdalena-stichting en de RK Vereeniging tot Bescherming van Meisjes. Het was een initiatief van enkele gegoede Bredase vrouwen. Het werd geleid door de Kleine Zusters van de Heilige Joseph en was gericht op het werkelijke heil der ongehuwde moeders, waarmee vermoedelijk het zielenheil werd bedoeld en dat betekende in de tijdgeest van weleer, zoals dat in de stichtingsacte tot uitdrukking kwam: De ongehuwde moeder heeft gezondigd tegen God en tegen de Maatschappij. Liefst zoolang mogelijk voor de bevalling worden de ongehuwde moeders in het huis opgenomen; zoolang mogelijk, omdat de meisjes vooral voor de bevalling het meest geneigd zijn te luisteren naar vermaningen en goeden raad.
In 1924 verhuisde men naar Ginneken. (NB Zorghuis [Moederheil], Valkenierslaan 37, Breda (Ginneken))  Er kwam ook een reguliere kraamkliniek en in 1929 kwam er een opleiding voor kraamvrouwen. Natuurlijk was er ook een kapel, waar de “gevallen vrouwen” konden bidden voor hun “zonden”.
Als ik mijn moeder vroeg waarom ik daar geboren was, dan zei ze me steevast dat dit was omdat er geen plaats was in het ziekenhuis op het moment van mijn geboorte. Ik heb altijd genoegen genomen met deze uitleg.
Laatst toen ik in de trein zat, op weg naar mijn vader, en langs Breda kwam overviel mij  ineens de volgende gedachte. Mijn kinderen zijn ook allemaal buitenshuis geboren (in een ziekenhuis), maar waarom staat er op geen van hun geboortecertificaten het adres van het ziekenhuis, maar gewoon mijn huisadres? En waarom staat er op mijn geboortecertificaat niet het adres waar mijn vader, moeder en broer op dat moment woonden in Breda? Waarom staat het adres van dit tehuis voor ongehuwde moeders op mijn geboortecertificaat?
Eenmaal bij mijn vader, als we al een tijdje met elkaar gesproken hebben over andere dingen, vraag ik het hem. Waarom staat niet het huisadres waar hij woonde op mijn geboortecertificaat? Hij zegt dat hij daar niets vanaf weet en het valt me op dat hij daarbij van me wegkijkt. Ook ben ik volgens hem gewoon in een ziekenhuis geboren. Maar zijn vriendin helpt hem een handje en zegt: “Nee hoor, Monique (mijn echte naam) is geboren in Moederheil” ‘Aha, Moederheil heette het dus’, sla ik snel op in mijn nieuwsgierige brein. Ik word niet wijzer gemaakt door mijn vader, die ontwijkend blijft reageren en blijft zeggen dat ik volgens hem gewoon in een ziekenhuis geboren ben. Ik laat het er maar bij en val hem er verder niet mee lastig.
Vandaag zegt Ahmad: “Waarom zoek je het zelf niet uit” en ik denk ‘ja, waarom niet’. Op internet zie ik de foto van mijn geboortehuis, Het oogt precies zoals ik het mij heb voorgesteld. Het is nu al jaren afgebroken en vandaar dat ik het niet heb teruggevonden toen ik ooit op zoek ging naar mijn geboorteadres enkele jaren terug.
Er staat nu een lelijk modern gebouw, dat iets weg heeft van een sjiek seniorencomplex, geheten residentie Valkenhorst.

Speurneus Ahmad gaat ook op zoek en ziet dat er een publikatie aangaande moederheil te vinden is in de Koninklijke Bibliotheek hier te Den Haag. Daar bevindt zich een publikatie ter inzage, die gemaakt is in opdracht van het gemeentearchief te Breda. Ik ben wel nieuwsgierig geworden. Wie weet staan ook mijn  gegevens daar vermeld.

30 gedachten over “Moederheil, Valkenierslaan 37 te Breda

  1. Staat op je geboortecertificaat alleen de naam van je moeder?
    Dan vermoed ik dat ze op dat moment niet getrouwd was.
    Je kunt veel geboorteregisters inzien online.

    • Mijn moeder was getrouwd met A.C. Theunissen en mijn broer was al eerder geboren in Soekaboemi. Ze woonden op het moment van mijn geboorte in bij een notaris in Breda. Op het geboortecertificaat staat dat A.C. Theunissen mij is komen aangeven als geboren uit A.C Theunissen en Johanna van der Schaaf (mijn moeder). Maar dat zegt niks, want in dat tehuis voor ongehuwde moeders werden in die tijd kinderen direct bij de geboorte weggenomen van hun moeders en gegeven aan adoptieouders. De gegevens over de werkelijke moeders zijn vaak verdonkeremaand door de zusters. Later zijn er veel kinderen geweest die hun moeders zochten en toen is dat tehuis voor ongehuwde moeders ook in opspraak gekomen. Ik heb daarover gelezen, maar dat nooit in verband gebracht met mezelf. Ik weet niet wat ik ervan moet denken. Het kan ook zijn dat mijn moeder de waarheid heeft gesproken, maar ik begin daaraan steeds meer te twijfelen. Wil graag weten hoe de vork in de steel zit nu.

  2. Het verhaal wordt idd steeds merkwaardiger ook in combinatie met de reactie van je vader.
    Ik denk niet dat je geboorteregister iets anders oplevert dan je geboortecertificaat maar je zou toch even kunnen kijken.

  3. Hallo Shabnam/Monique,
    Ik kom regelmatig bij Ad en Els (Els is de biologische moeder van mijn pleegdochter Alexandra). Bij toeval ontdekte ik een foto van Ad (uit 1965) op internet en ben daarna, aan de hand van de verhalen die hij mij in de afgelopen 20 jaar heeft verteld, wat gaan speuren naar zijn verleden. Kan je mij jouw mailadres geven ?
    groetjes
    Jo Linden
    jlinden@home.nl

  4. De archieven van St. Moederheil of zoals het nu heet Valkenhorst Opvang en Begeleidingscentrum zijn bij Valkenhorst zelf. Het adres is Postbus 4740, 4803 ES Breda, telefoon 076-5650550
    Zie ook zgn Valkenhorst arrest.
    Dus als je nieuwsgierig bent……
    Gr

  5. Moederheil werd in 1924 gebouwd door de ‘Vereeniging ter bescherming van meisjes’. De ‘Magdalenastichting’ was speciaal voor dit doel opgericht en beheerde het gebouw. Deze ‘Vereeniging’ had zich tot taak gesteld om de zorg op zich te nemen van moeder en kind in geval van een ongehuwd moederschap. In die tijd, we praten over de jaren van vóór de Eerste Wereldoorlog, was het ongehuwd moederschap een grote schande die niet door familie of de gemeenschap werd geaccepteerd.
    Er kwam ook een opleiding voor kraamverzorgster, oefenmateriaal genoeg…
    De ‘Vereeniging’ wilde de moeder voor erger kwaad behoeden en het kind beschermen. De verzorgingstaak werd uitgeoefend door de ‘Kleine zusters van St.-Josef’ uit Heerlen, een Limburgse kloosterorde. Spoedig werd er ook een opleiding voor kraamverzorgsters in het Ginnekense Moederheil gevestigd want goed ‘oefenmateriaal’ was er voldoende. Na korte tijd werd Moederheil ook een kraamkliniek, waar vrouwen van Ginneken terecht konden voor een bevalling. Door aantrekkelijke faciliteiten voor verblijf en voor de bezoekers werd Moederheil voor de Ginnekenaren een geliefde plaats om te bevallen en geboren te worden.
    Het werd dus ook als bevallingskliniek gebruikt!

  6. Sorry, Copy paste gaat wat moeilijk bedoelde eigenlijk dit
    1. In Moederheil werden de ongehuwde moeders ondergebracht om hun kind ter wereld te brengen. Ook was het een kraamhotel waar jaren lang de Ginnekense kindertjes werden geboren.

  7. Theo, dankjewel voor je speurwerk en je reactie. Ik denk alweer een tijd dat mijn moeder inderdaad niet gelogen heeft en dat ik gewoon een kind ben van A.C.Theunissen en J.J.van der Schaaf. Al voelde ik me mijn hele jeugd een soort vondeling. Maar dat zat kennelijk tussen mijn oren
    Lezers van dit blog die twijfelen kunnen hun voordeel doen met jouw info. Bedankt hiervoor!

  8. Hallo
    Ik weet niet zeker of mijn moeder bij jullie is geweest.
    Mijn moeder was zwanger van een tweeling wat niemand wist.
    Is een poosje weg geweest.
    Daarna was alleen ik er nog
    Weet inmiddels dat mijn broer naar iemand anders is gegaan.
    Zou graag achter onze geboorte datum willen komen.
    Want we hebben allebei een andere datum.
    mijn moeder was maria Elisabeth middelkoop van den bosch.
    hoop dat iemand wat weet

    • Hoi Jolanda, als je wilt weten of je mogelijk in Moederheil bent geboren, dan kan je je gegevens opvragen. De archieven van St. Moederheil of zoals het nu heet Valkenhorst Opvang en Begeleidingscentrum zijn bij Valkenhorst zelf. Het adres is Postbus 4740, 4803 ES Breda, telefoon 076-5650550
      Zie ook zgn Valkenhorst arrest.

  9. ik ben daar ook geboren op november 1964.
    mijn ouders hebben me in de steek gelaten.
    ik heb ook mijn eigen moeder gevonden en gesproken maar ik heb nu geen contact meer met haar.
    ik was super gelukkig met adoptieouders.
    Zij hebben me en nog adoptie zussen goed gezorgd en mooie tijden gehad en heel leuke familie en veel liefde.
    ik heb dossier gekregen van Raad van de kinderbescherming Breda en nog contact gehad met FIOM.
    ik ben blij dat ik nu weet meer over mijn ouders.
    mijn vader overleed door auto-ongeluk in december 1964 in Duitsland.
    ik hoop dat jullie je ouders te vinden …
    probeer bij FIOM of raad van de kinderbescherming

  10. Mijn biologische moeder is tijdens haar zwangerschap ook in moederheil geweest. Ik heb 30 jaar geleden in valkenhorst mijn dossier door mogen lezen. Nu het niet meer bestaat zou ik willen weten waar mijn dossier nu is?? Weet iemand waar ik nu moet zijn?

  11. Graag zou ik willen weten of er foto`s bestaan uit 1964-1966
    Ik ben daar in 1964 geboren
    Maar kan er bijna niks over vinden.
    Misschien dat iemand weet of er foto`s bestaan uit die tijd

  12. Voor geïnteresseerden: like de fb pagina De Verzwegen Generatie. Sinds november 2017 vragen wij (Nederlands geadopteerden en afgestaan in Moederheil Breda en in Heerlen (periode 1963-1965) aandacht voor onze (verzwegen) generatie in de media, bij de politiek en de wetenschap.
    We onderzoeken en speuren ook van alles na. Wie weet heb je daar ook wat aan.
    Wat de Valkenhorstdossiers betreft: deze liggen in een grote opslag, die wordt beheerd door de landelijke Fiom. Via hun website (Zoeken naar Familie) kun jij je dossier opvragen. Daaraan zijn wel kosten verbonden. Het is maar dat je het weet.
    Zelf doe ik sinds 2014 onderzoek naar de Nederlandse geschiedenis van afstand en adoptie en in juni 2018 verschijnt daarover een spannende publicatie!
    Neem gerust contact op als je wilt. Het emailadres is: eugenie@deuitnodiging.nl

  13. Ik ben daar ook bevallen in het jaar 1978 maar heb mijn dochter niet afgestaan zij is nu een volwassen vouw van 40 jaar. Is er iemand met foto’s van die periode.

  14. Van het Fiom heb ik bericht gehad dat ik hier ben geweest Het moet dan tussen 22 juli 1944 mijn geboortedatum en Mei 1950 zijn geweest Maar ik weet dus niet of het echt waar is
    Maar ik heb ook een gegeven dat ik ongeveer 10 maanden in een opvanghuis op de Baronielaan 303 heb gewoond met een zuster genaamd Pop aan het bewind Dat was in 1945 -1946 maar dit is wel waar want daar heb ik officiele stukken van Want mijn moeder heeft een man leren kennen en neem ik maar aan die wilde mij niet maar op 17-7-1946 werd men halfbroer geboren en toe ben ik weer in huis gehaald tot mijn moeder in 1950 is overleden Daarna wilde deze man schijnbaar ons allebeide niet en ben ik naar een broer van mijn moeder gegaan en mijn halfbroer naar een zuster van mijn moeder We hebben elkaar niet gekend Hij is ook al weer 20 jaar geleden overleden evenals zijn vrouw Maar mij had niets beter kunnen overkomen
    Maar je zit toch met wat vragen Dit komt omdat ik er nooit interesse had hierin totdat ik een kleine twee jaar geleden te horen kreeg wie mijn vader was En dan wil je toch wel een invulling van zeg maar je eerste zes levensjaren

  15. In Moederheil werden na de oorlog veel Bredase kinderen geboren, het functioneerde als een kraamkliniek. Mijn jongste zusje is daar in September 1949 geboren. Zij heeft daar een tijdje gelegen omdat zij vlak na haar geboorte moest worden geopereerd, wat in Leiden is gebeurd. Zij scheelt 10 jaar met mij, vandaar dat ik het weet, en daar regelmatig ben geweest om naar mijn kleine zusje te kijken.

    • Dankjewel voor je reactie, Tanneke. Inmiddels weet ik dat wat jij nu vertelt waar is en dat dus niet alle kinderen die daar werden geboren kinderen zijn van ongehuwde moeders en geadopteerde kinderen (etc). Ik heb weleens twijfels gehad over mijn afkomst, maar die twijfel is bij mij al een tijd terug weggenomen. Blijft het feit dat er wel heel wat andere kindertjes daar zijn geboren en vroegtijdig bij hun moeders zijn weggenomen in die tijd. Ik hoor daar zelf niet bij, weet ik nu.

  16. Mijn vader is zover wij weten geboren in Breda.
    Op 21 mei 1946 waarschijnlijk onder de naam Roelofs.
    Hij is de eerste jaren van zijn leven opgevoed door zijn opa en oma in Heijen.
    Na 7 jaar hebben ze hem verteld dat zijn ouders niet zijn ouders zijn en dat zijn vermeende zus zijn moeder bleek te zijn.
    Hij had de keuze om te weten wie zijn vader zou zij of er de rest van zijn leven niks meer van te vernemen.
    Hij moest mee met zijn “moeder”die ging trouwen en zijn stiefvader ADOPTEERDE hem.
    7 jaar oud, kunt u het zich voorstellen!!
    Zijn moeder –mijn zus en mijn oma dus- wil niet vertellen hoe het zit, ze is inmiddels 92.
    We zijn altijd anders behandeld dan de andere kleinkinderen en hebben dus ook geen contact meer.
    Onze vader is helaas veel te vroeg overleden op 50 jarige leeftijd.
    Kunnen wij als dochters ook opvraag doen bij moederheil?

  17. Ik zou graag een ieder die geboren is, of afstand heeft gedaan van haar kindje in Moederheil, willen uitnodigen om lid te worden van onze Facebook groep genaamd “Moederheil” om te zorgen voor verbondenheid voor wat ons allen bindt.
    Mvrgr. Lucas.
    Geboren in 1962 in Moederheil.

  18. Goedemorgen,
    Ik ben op 8 mei 1959 geboren op de valkenierslaan in Breda. Mijn moeder, ongehuwd en zwanger is daar bevallen. Zij werd in dat jaar 21 en kon haar kind behouden. Zij heette van haar meisjes naam Hertel.

  19. Oproep
    Op 12 september j.l. zijn in Utrecht 7 vrouwen, zogenaamde afstandskinderen -destijds geboren in Moederheil of in een andere instelling in de jaren 1950-1980- samen gekomen om nader kennis te maken met de letselschade advocaat Tim Bueters.
    Tim Bueters heeft inmiddels eerder namens de ongeveer 50 Karbaat kinderen een succesvolle juridische procedure afgehandeld met onder andere als doel, de erkenning dat de heer dokter Karbaat (inmiddels overleden en ex eigenaar van een donorkliniek) de enige biologische donor vader is van al deze kinderen.
    Tim is door de in Utrecht aanwezige gedupeerden gevraagd om te onderzoeken of een juridische procedure aangaande hun gedwongen adoptie kansen van slagen heeft. Na onderzoek ziet Tim daartoe mogelijkheden.
    Zijn insteek zal onder andere worden:
    • om inzage te verkrijgen in de aanwezige (medische) adoptie dossiers
    • het bevorderen van het herstellen van informatie in het bevolkingsregister
    • het achterhalen van erfelijke afwijkingen bij de biologische familie.
    Deze oproep heeft als doel meer gedupeerden de mogelijkheid te bieden zich te melden bij Tim en te bezien of zij of hij zich kan/wil aansluiten bij dit initiatief.
    Wanneer u zelf betrokken bent geweest bij (gedwongen) adoptie en daardoor gedupeerd bent (dat kan als kind, moeder, vader of in een andere hoedanigheid) en u wilt zich aansluiten bij dit initiatief, dan kunt u nader contact opnemen met:
    Rex Advocaten, Vijverlaan 21, 6602 CX Wijchen.
    Vraag dan naar Tim Bueters of Carolien Jansma
    Telefoon: 024-6487240 http://www.rexadvocaten.nl
    Deze oproep is opgesteld door Leon de Groot Heupner, geboren in Moederheil.

  20. Hallo ik ben Johnny Mol en ik ben ook geboren op 08-02-1970 in Breda,in Moederheil en mijn moeder heet Mia van Diepe en zij is geboren in Heerlen op 25-08-1944,en hoe kom ik eigelijk aan de Infomatie,wandt ik zou dat heel graag willen weten,wand ik kan het niet meer aan mijn moeder vragen,ze is overleden zo 6 jaar terug,wie zou mijn ALSTEBLIJF willen helpen,wand het knaag behoorlijk aan mij omdat te weten.
    Ik zal mijn telefoon nummer geven voor verder infomatie,ik zou het heel erg op prijs stellen alvast bedankt.
    Mobile nr:06-16291212.
    Thuis nr:077-4006844.
    E-mail: http://www.821970johnmol@gmail.com.
    Van Hartelijke Bedankt,Groetjes van John Mol

    • Hallo John. Bedankt voor je reactie. Ik weet niet wat je precies wilt weten. Zelf weet ik niet veel meer dan ik in dit artikel schreef. Maar als je de reacties van andere mensen leest op mijn artikel kan je daar wel wat uithalen. Ik zag in een reactie dat je voor nadere info op het volgende adres terecht kunt: De archieven van St. Moederheil of zoals het nu heet Valkenhorst Opvang en Begeleidingscentrum zijn bij Valkenhorst zelf. Het adres is Postbus 4740, 4803 ES Breda, telefoon 076-5650550
      Zie ook zgn Valkenhorst arrest.
      Ik hoop dat je hiermee verder komt.

  21. Goedemiddag mijn naam is Erica Scheepers en ben geboren in Moederheil op 24 oktober 1952. Mijn beide ouders waren afkomstig uit Indonesië en zaten in een pension in Breda. Er is iets wat mij mijn hele leven heeft bezig gehouden en dat is het volgende. Ik ben geboren op 24 oktober 1952 ronde de klok van 18.00 uur. Het vreemde is dat ik in de kapel van Moederheil die zelfde dag nog gedoopt ben door pastoor A.A. Boumans zonder verder getuigen erbij, wat mij heel vreemd voorkomt. Ik vraag mij af waarom ben ik op dezelfde dag gedoopt als waarop ik geboren en dan nog wel in een zo’n kort tijdsbestek. Ik zou heel graag willen weten wat daar de oorzaak van zou kunnen zijn.
    Is er misschien iemand die mij hierover iets meer zou kunnen vertellen, of kan vertellen waar/of tot wie ik mij kan wenden voor meer info. Mijn beide ouders zijn overleden en via hen heb ik nooit enige uitleg kunnen krijgen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *