Daar denk ik nu weleens over na. Een 40-tal jaren geleden was het voor mij nog logisch dat het antwoord voor mij hierop moest zijn: begraven. Dit helemaal na mijn bekering tot de islam. Een moslim laat zich niet cremeren maar begraven. En dit bovendien op een speciaal deel van het kerkhof, het islamitisch gedeelte. Met het hoofd richting Mecca. Eigenlijk ook het liefst zonder kist en in een graf met een zitgedeelte, zodat de overledene rechtop kan gaan zitten voor het beantwoorden van vragen, die engelen zullen stellen. Een moslim gelooft dat hij/zij in het graf blijft tot aan de dag der opstanding.
Ik was zelfs zo overtuigd dat een graf wenselijk was en crematie niet, dat ik mijn voornaam officieel liet veranderen in een naar ik toen meende islamitische naam, Shabnam. Ik was in die tijd bang dat ik ooit ergens alleen zou komen te overlijden zonder bekenden om mij heen en dat men zou besluiten mij te cremeren. Uiteindelijk bleek dat ik geen goede naam had gekozen. De naam Shabnam is juist een pre-islamitische naam, die ook wel gebruikt wordt door hindoes. En die verbranden hun overledenen juist!
En nu, sinds enige tijd, denk ik erover of het toch niet verstandiger en zeker minder belastend voor mijn nageslacht is om me te laten cremeren. Ik heb een begrafenisverzekering. Die vergoedt een eventuele teraardebestelling of crematie. Maar daarna valt het verdere onderhoud van het graf en de eventuele verlenging van de ligplaats onder de verantwoording van de nabestaanden. Ik verleng steeds  het graf van mijn moeder en mijn overleden zoontje. Dus ik weet wat zo een verlenging steeds kost. Verleng je niet, dan wordt het graf geruimd en wordt de overledene in een massagraf gedumpt. Of je nu moslim bent geweest of niet. Dat maakt uiteraard niets uit. Wil ik mijn kinderen belasten met deze verantwoordelijkheid voor het blijven verlenen van een ligplaats voor mijn karkas? Nee, eigenlijk niet. Zo zit ik niet in elkaar.
Ik was tijdens mijn leven ook niet gewend om veel plaats in te nemen en wil dit na mijn dood ook niet. Een urn neemt weinig plaats in en as kan je verstrooien. Je kan een urn ook begraven in je tuin, zoals ik gedaan heb met de eco-urn van mijn vader. As kan eventueel ook bewaard worden in een sieraad. Zo is de as te verdelen onder mijn kinderen. Als iedereen een permanent graf zou willen na zijn of haar overlijden, dan zou de wereld inmiddels vol met graven zijn. Graven van overledenen worden allemaal eens geruimd, als er niemand meer is om voor verlenging te betalen.
Ik heb een tijd gelooft dat het verbranden van je lichaam na de dood misschien pijnlijk kan zijn. Omdat sommige islamitische heiligen beweren dat een overledene, zolang deze nog boven de grond is, nog een bepaald percentage pijngevoel zou hebben. Dat maakte mij natuurlijk bang. Maar ik heb mezelf ook opgegeven als donor van organen, voor zover er nog wat gezonds uit me te halen mocht zijn na mijn dood. Dat zou dan ook pijnlijk zijn.
Ik ga voor de beste en goedkoopste oplossing. Ik zie het hele gedoe met graven, zoals dat nu gaat, als iets dat vooral interessant is voor de commercie. Ik ga regelmatig naar de graven van mijn moeder, broer en zoontje. Maar ik moet eerlijk zeggen dat ik daar hun aanwezigheid niet meer voel dan ergens anders. De ziel van een overledene zit voor mijn gevoel niet langer meer in dat lichaam, dat hetzij verbrand wordt hetzij langzaam zal ontbinden in een graf.
Dus….ik weet niet of ik zal besluiten tot crematie of een graf. Mijn zoon was het laatst niet eens met mijn idee van cremeren. ‘Nee ma, jij verdient een graf, zodat wij je daar kunnen opzoeken.’ Maar hoe vaak is hij tot nu toe naar graven geweest in zijn leven? Kan hij wel beoordelen hoe dat voelt en hoeveel ‘bijgeloof’ daar eigenlijk mee gemoeid is? En wat het steeds kost om zo een graf alsmaar te blijven verlengen?
Wat hebben mijn lezers hierover te zeggen?