Adab. In wikipedia  (http://en.wikipedia.org/wiki/Adab_%28Islam%29) lees ik:
Adab (Arabic: أدب‎) in the context of behavior, refers to prescribed Islamic etiquette: “refinement, good manners, morals, decorum, decency, humaneness”.^[1] While interpretation of the scope and particulars of Adab may vary among different cultures, common among these interpretations is regard for personal standing through the observation of certain codes of behavior.^[2] To exhibit Adab would be to show “proper discrimination of correct order, behavior, and taste.”^[2]
Dat is een hele mond vol. Wat ik ervan onthoud en belangrijk vind is dat het hier gaat om “goede omgangsvormen met je omgeving” wat er ook gebeurt. Elke religie kun je onderscheiden in datgene wat men gelooft en wat mensen dus in hun hart hebben en de institutie (of het bolwerk) van een religie: d.w.z. het systeem van regels dat wordt opgeslagen en gehanteerd. De regels bij de bestaande geloven zijn vaak verworden tot een dogmatisch stelsel van geboden en verboden, die elke spontaniteit en puurheid dwarsbomen. Natuurlijk zijn regels belangrijk en is datgene wat is opgetekend in de heilige boeken belangrijk als richtlijn voor het geloof. Maar de praktijk is dat door de eeuwen heen de oorspronkelijke regels (zoals de 10 geboden van Mozes sws, de uitspraken van Jezus sws in bijvoorbeeld zijn bergrede en de sharia, zoals die is samengesteld uit de heilige Koran en de overleveringen van Mohammed sws) een eigen leven zijn gaan leiden. Daarbij komt nog dat er een vermenging is ontstaan tussen religieuze regels en de cultuur en gebruiken van bepaalde gebieden waarin een religie beleden wordt.
Dat heeft ertoe geleid dat veel mensen in de religie als instituut zichzelf niet meer herkennen. Het lijkt erop dat het soms gaat om een droge opsomming van regels, waarbij de relatie met menselijkheid en liefde ver te zoeken is. En dat terwijl het in wezen allemaal begonnen is om liefde. Elke religie is ontstaan uit liefde voor de Schepper en dankbaarheid. En vanuit die liefde voor de Schepper is er dan liefde voor Zijn schepping, de medemensen, de dieren en de hele leefwereld. Waar liefde is, daar is geen plaats voor strijd en oorlog. Waar liefde is, daar is adab. Daar zijn goede manieren. Wie lief heeft zal een ander niet boos toespreken of hardhandig behandelen, zal niet doden, zal niet liegen, niet stelen, zal respect hebben, want……..’wat jij niet wil dat jezelf geschiedt, doet dat ook een ander niet’. Het is zo simpel.
Toch zien we dat het alom niet gebeurt. Mensen gedragen zich vaak zonder adab, zonder goede manieren, of het nu moslims, christenen, joden, hindoes, boeddhisten of ongelovigen zijn. Datgene waarin iemand gelooft is helaas geen garantie voor goed gedrag, voor een goede ‘adab’.
De 124.000 profeten die op deze wereld zijn verschenen hadden allen een goede adab. Zij kwamen telkens in tijden waarin mensen ver waren van een goede manieren en waarin men zich juist erg slecht gedroeg. Zij werden nooit met open armen ontvangen, maar altijd belachelijk gemaakt en vernederd, want ze kwamen altijd in tijden van onwetendheid. Hoe de profeten ook vernederd en beschimpt werden, wat hun kenmerkte was hun adab onder alle omstandigheden. Zij beantwoordden slechte woorden met goede woorden en haat met liefde. Daardoor kan het zijn dat er vanuit deze liefde een religie ontstond met vele aanhangers. Mensen werden als een magneet getrokken naar de liefde die de profeten uitstraalden. Maar met de dood van de profeten ontstond weer vergeetachtigheid. De religie werd tot een instituut en dan weer een onverdraagzaam bolwerk. De liefde sijpelde weg en uiteindelijk wist niemand meer waarom het eigenlijk ook weer begonnen was. Een nieuwe periode van onwetendheid ontstond en nieuwe profeten maakten daar dan weer een einde aan. Dat is gebeurd door de geschiedenis heen tot aan de laatste profeet Mohammed sws.
Althans dit is wat ik geloof en wat niemand met mij eens hoeft te zijn. Voor mij is mijn geloof, de islam, belangrijk. Maar nog belangrijker is voor mij wat ik doe met mijn geloof. Ik kan vijf keer per dag bidden, veel vasten en mijn mond vochtig laten worden van het herdenken van de heilige namen van Allah. Dat is goed voor mij, maar Allah heeft van mij niets nodig. Allah is Zichzelf genoeg. Voor mij belangrijk is hoe ik omga met leven en met alles (mensen, dieren, planten en dingen) om me heen, mijn adab. Mijn adab bepaalt wat ik elk moment kies in het leven. Kies ik ervoor datgene te doen wat Allah graag ziet of kies ik ervoor naar mijn nafs (ego) te luisteren. Als ik doe wat Allah wil, dan heb ik liefde, dankbaarheid en dan doe ik niemand pijn en beschadig ik niets in mijn omgeving. Dan probeer ik te helpen en te geven waar ik kan en datgene te doen, waarvan ik denk dat dat het goed is op dat moment. Voor mij is adab nummer één in de beleving van mijn geloof.