Dat lijkt me wel een belangrijke titel. Als iemand met deze titel iets verkondigt, dan zal dat (neem ik aan) door velen gezien worden als een mening, overdenking, filosofisch gezichtspunt van waarde. Voorheen was onze denker des vaderlands een man, René Gude. Hij werd als een autoriteit in de filosofie gezien en trad meerdere malen op in talkshows met zijn positieve, filosofische verhandelingen. Helaas is hij al op 58-jarige leeftijd overleden.

Hij is opgevolgd door Marli Huijer, die niet alleen professor is in de filosofie, maar daarnaast ook medicijnen heeft gestudeerd. Marli Huijer in wikipedia.
Vanmorgen mocht deze denker des vaderlands haar licht laten schijnen op het vraagstuk euthanasie en het voorstel voor een herziening op de wet hieromtrent. ‘De oudere mens moet kunnen bepalen wanneer zijn leven lang genoeg geweest is, ongeacht of er sprake is van ondraaglijk fysiek lijden.’
Ik kan niet letterlijk weergeven wat zij te melden had over het recht van oudere mensen om het tijdstip van hun dood te bepalen. Maar waar het naar mijn idee op neer kwam en wat ik vooral hoorde was een lange serie waardeoordelen. Mensen gaan zich vervelen als ze geen werk meer hebben en hun kinderen inmiddels ook kinderen hebben. Om zich toch wat belangrijk te voelen passen ze dan weleens op de kleinkinderen. Verder gaan ze uit verveling reizen en dat is slecht voor het milieu (!). Als ze ouder worden en hulpbehoevend beginnen ze een groot probleem te vormen voor onze maatschappij. De participatie-wet heeft in de hand gewerkt dat familie nu vooral verantwoordelijk is voor de zorg en dat is bijna niet te doen, want waar halen jonge mensen de tijd vandaan om voor hun moeder en/of oma te zorgen met daarnaast nog de zorg voor hun kinderen en werk? En als ouderen naar verzorgingshuizen zouden gaan is dat zo duur dat we dat niet kunnen opbrengen. Vroeger was het niet zo een probleem, want toen werden mensen niet zo oud, maar nu worden ze veel te oud.
Het idee dat het vroeger beter was, toen opa en oma nog inwoonden bij de kinderen is volgens Marli geromantiseerde onzin. Oma zat maar wat in een hoekje te breien en kreeg nauwelijks aandacht. Bovendien duurde het meestal maar een paar jaar, want mensen ging gemiddeld op hun 60ste of 70ste jaar al dood. Dus toen ‘was het nog wel te doen’.
Ze gaf een beeld van een oudere die zich de hele dag verveelde, omdat hij/zij niet meer meetelde in de maatschappij en ook niet meer meetelde in het leven van de kinderen. (alsof alleen het verzorgen van kinderen en het hebben van werk zin geven aan het leven!). Bovendien kon het zijn dat naarmate de oudere ouder werd de kans groter werd dat een van diens kinderen eerder kwam te overlijden. Dat laatste is mijns inziens een verdriet dat bij het leven hoort en iedereen kan overkomen, jong of oud. Ook ‘je vervelen en het gevoel hebben niet meer mee te tellen’ is mijns inziens niet leeftijdgebonden. Ik trof vroeger bij mijn werkloze cliënten een meerderheid van mensen aan die rondliepen met dit gevoel van waardeloosheid. Zij hadden geen baan, dikwijls ook geen kinderen en geen vooruitzichten daarop, maar waren nog in de ‘bloei’ van hun leven. Moeten zij er dan ook voor kunnen kiezen om er een einde aan te maken en dat het ‘genoeg’ is? Zij kosten de maatschappij ook veel geld aan uitkeringen.
Twee maal gebruikte Marli de zin dat ‘ouderen plaats dienen te maken voor jongeren’. Is er dan niet genoeg plaats voor allebei? En waar haalt zij dit louter negatieve beeld van de waarde van een ouder mens vandaan?
Een heel bescheiden oudere kan na het aanhoren van haar woorden denken: ‘Ik ga wel. Ik kost te veel. Ik ben alleen maar een last voor anderen. Ik heb al genoeg geleefd. Dankjewel God (ja, ze haalde God er ook bij!), voor wat ik gehad hebt. Ik geef mijn plaats op de wereld aan een ander.
Na het gesprek tussen Marli en de interviewer, die gezellig met haar mee vibreerde op haar in mijn ogen ongenuanceerde uitspraken, was ik nogal ontzet. Waarom krijgt deze vrouw deze titel en mag zij deze vooroordelen spuien op de radio, zogenaamd vanuit een filosofisch uitgangspunt?
Naar mijn mening kan iemand redeneren vanuit zijn hart, vanuit zijn verstand of vanuit zijn ingewanden of een combinatie daarvan. Deze vrouw lulde maar wat vanuit haar ingewanden. Dat doet iedereen wel eens, maar van iemand die praat vanuit de titel ‘denker des vaderlands’ verwacht ik meer bedachtzaamheid.