Het publiek als rechter

Het zal niemand ontgaan zijn dat er de laatste tijd een flink aantal bekende mensen negatief in het nieuws zijn gekomen na vermeend wangedrag. De getuigenissen van dat wangedrag werden in de media breed uitgemeten in de vorm van verklaringen van slachtoffers dan wel in de vorm van filmbeelden.

In een eerder stuk schreef ik dat mensen die bekend zijn (op wat voor manier dan ook) veel vaker naar hun mening worden gevraagd in talkshows en dergelijke dan onbekendere mensen. Ook al hebben zij niet specifiek verstand van een bepaald onderwerp, toch wordt hun mening over dat onderwerp gevraagd alsof die menig heel belangrijk zou zijn. Dat verbaasde me, schreef ik toen.

Wat me evengoed verbaast is hoe bekende en daarom als ´belangrijk´ geziene mensen ineens van hun voetstuk kunnen vallen na een misstap. En die val vindt dan al plaats nog zonder dat er sprake is geweest van een rechtszaak waarin eventuele strafbare feiten zijn bewezen. De regel dat iemands onschuldig is totdat zijn schuld bewezen is gaat dan kennelijk niet op.

Ik begrijp dat een zanger of een rapper of een media-icoon vervolgd moet worden, net als ieder ander, wanneer deze in de fout gaat. Maar wat ik niet begrijp is dat zo iemand niet alleen justitioneel berecht wordt maar ook door het publiek. Plotseling wordt het talent van zo een persoon niet langer gewaardeerd. Hij wordt als het ware ontslagen. Hij kan datgene waar hij goed in is en waarmee hij zijn geld verdiende niet meer doen. Kortom, hij is al geruïneerd voordat er een rechter aan te pas is gekomen. Uitgekotst door het publiek en door degenen die deze persoon contracteerden en de kans gaven te doen waar hij goed in is.

Ik denk nu aan vroegere sterren als Ike en Tina Turner en Sean Penn. Het was bekend dat Ike Tina mishandelde, maar alsnog werd hun muziek gedraaid. Sean Penn sloeg Madonna, maar hij wordt sindsdien gewoon gecast in films. Picasso behandelde zijn vrouwen niet goed, maar wordt nog steeds geprezen als schilder. Michael Jackson wordt wel volledig geboycot, zonder dat hij zich ooit bij leven heeft kunnen verdedigen in de rechtszaal.

Het publiek is grillig en meedogenloos. Zo wordt iemand de hemel in geprezen en zo wordt hij afgeschilderd als een monster. Ik heb het idee dat dit mechanisme steeds groter aan het worden is, sinds mensen anoniem los kunnen gaan op media als Twitter.

Wat ik ook merk is dat deze schandalen zoveel aandacht krijgen in de media dat dit ten koste gaat van ander nieuws. Dat leidt mensen af van belangrijkere zaken. Er is dan geen sprake van ´godsdienst als opium voor het volk´ maar wel van ´schandalen als opium voor het volk´.

De reële problemen waar we nu mee te maken hebben en het overzicht daarvan blijven zo buiten het zicht.