Als student maakte ik ooit een tekening van twee bomen die ver van elkaar verwijderd stonden. Maar de takken raakten elkaar. Ik maakte er een gedichtje bij. Dat ging over twee mensen wier ‘wortels’ ver van elkaar waren maar die toch uiteindelijk verbonden werden via hun ’takken’. Ik had toen het gevoel dat ik iets belangrijks had geuit door deze combi van tekening en gedicht, maar kon dat voor mezelf niet plaatsen of rationeel beredeneren.
Vanmorgen stond ik met mijn Ahmadje in ons kleine keukentje. We grapten met elkaar door woordspelingen in het Spaans/Nederlands. Ineens kwam het idee in me op dat het eigenlijk heel gek is. Dat ik me zo vertrouwd voel in mijn huis hier en ook daar in zijn huis met deze boerenzoon uit Arrahal. Hij heeft zo een andere jeugd en volwassen leven gehad dan ik en onze moedertaal is niet dezelfde. En toch staan we hier met elkaar onze eigen grapjes te maken alsof het heel gewoon is dat wij bij elkaar horen en een gemeenschappelijk leven leiden. Onze zielen raken elkaar en we verstaan elkaar. Hoe wonderlijk is dat eigenlijk. Ik sprak het uit en Ahmad vond het ook mooi dat twee mensen uit zo verschillende werelden zo vertrouwelijk met elkaar zijn.
Ik denk terug aan mijn studie psychologie, waarin ik van alles leerde. Er zijn zoveel stromingen in dat vak en zoveel theoretici en er worden zoveel tips en trics gedoceerd om de mens te kunnen begrijpen en eventueel te helpen. Maar één woord is me vooral bijgebleven. Het is een nogal vaag begrip, dat je niet statistisch kan onderzoeken en dat door behavioristen dan ook niet als wetenschappelijk wordt erkend.
Verstehen is dat woord. Het wordt altijd in de Duitse taal gezegd. ‘Verstehen’ is begrijpen op een dieper niveau. De ander willen zien en begrijpen, naar hem willen luisteren met volle aandacht voor het verbale en nonverbale. Het is iets dat je niet kan aanleren door studie. Je hebt het of je hebt het niet. Het heeft, denk ik, te maken met werkelijke interesse in de ander.
Wij ‘verstehen’ elkaar en hebben samen een taal ontwikkeld met een mix van Andalu’ en Nederlands. Andalu’ voert daarbij de boventoon.